Home Archive by category Prawy slider (Page 3)

Prawy slider

MAGAZYNOWANIE CIEPŁA W MIEJSKICH SYSTEMACH CIEPŁOWNICZYCH

W artykule przedstawiono zasadność magazynowania nadwyżek ciepła w systemach ciepłowniczych poprzez wskazanie możliwych do uzyskania efektów zastosowania rożnych technologii magazynowania. Do efektywnych rozwiązań należało wykorzystanie pojemności cieplnej wody, ciepła przemian fazowych, jak również magazynowanie w układzie centralnym i rozproszonym.

Bazując na idei miast przyszłości określa się, że zagadnienia dotyczące kapitału ludzkiego, zagadnienia społeczne oraz infrastruktura informacyjno-komunikacyjna mają wpływać na poprawę wydajności infrastruktury miejskiej. Niezależnie jednak od przyjmowanych koncepcji, integralną częścią infrastruktury miejskiej zawsze będą systemy budowlano-instalacyjne.

Dlatego należy rozwijać te systemy zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, wysokiej jakości życia i poszanowania zasobów naturalnych. Rozwój systemów budowlano-instalacyjnych podlega wyzwaniom dostosowania ich funkcjonalności do idei miast przyszłości.

Konieczne będzie m.in. ograniczenie zużycia energii końcowej i pierwotnej o 32,5 proc., według pakietu legislacyjnego FF 55 planowane zmniejszenie emisji CO2 wyniesie 55 proc., a udział OZE 40 proc. oraz konieczne będzie osiągnięcie standardu efektywnego energetycznie systemu ciepłowniczego i chłodniczego, co wiąże się z wykorzystaniem do wytwarzania ciepła lub chłodu 50 proc. OZE, lub 50 proc. ciepła odpadowego, lub 75 proc. kogeneracji, lub 50 proc. połączenia powyższych.

Magazynowanie ciepła w systemach ciepłowniczych wpisuje się w stosowanie zasad zrównoważonego rozwoju oraz w ideę miast przyszłości.

Badania dotyczące magazynowania ciepła w systemie ciepłowniczym można skategoryzować pod względem: czasu magazynowania ciepła (krótko- i długoterminowe), metody magazynowania ciepła (ciepło jawne, ciepło utajone przemiany fazowej, ciepło przemian chemicznych), miejsca magazynowania ciepła (centralne, rozproszone) oraz sposobu magazynowania (aktywny – dodatkowe akumulatory, pasywny – istniejąca infrastruktura).

Obecnie magazynowanie ciepła w systemach ciepłowniczych dotyczy magazynowania krótkoterminowego, które można określić jako cykl dobowy.

Podobnie jest z metodami magazynowania ciepła w systemach ciepłowniczych, obecne zastosowania dotyczą wykorzystania ciepła jawnego wody, zdecydowanie rzadziej innych cieczy i ciał stałych. Wadą tych rozwiązań jest znaczna objętość magazynów ciepła. W porównaniu do zasobników wodnych objętość powinna być o 50 proc. większa dla magazynów żwirowo-wodnych i od 3 do 5 razy większa dla magazynów gruntowych. Jednak zasobniki wodne również ograniczone są przez dobowy bilans energii oraz temperaturę magazynowania.

Metoda wykorzystania ciepła utajonego pozwala, w porównaniu do magazynów wodnych, na zmniejszenie objętości zasobników o 40 proc. dla takiej samej ilości zmagazynowanego ciepła.

Pełna treść artykułu

dr hab. inż. Michał Turski – Politechnika Częstochowska

Źródło: Instal Nr 10/2023, www.cire.pl

DOFINANSOWANIE NA MÓJ PRĄD TAKŻE DLA BENEFICJENTÓW PROGRAMU CZYSTE POWIETRZE

Beneficjenci programu Czyste Powietrze, którzy otrzymali wsparcie do instalacji fotowoltaicznych, będą mogli starać się o dotacje na zakup dodatkowych urządzeń z programu Mój Prąd – powiedział wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Paweł Mirowski.

Wiceszef NFOŚiGW przypomniał, że budżet 5. edycji programu promocji fotowoltaiki “Mój Prąd” został zwiększony o 450 mln zł i wynosi obecnie 950 mln zł.

Mirowski wyjaśnił, że od piątku, 20 października, z programu “Mój Prąd” będą mogli skorzystać beneficjenci innych programów związanych z dofinansowaniem fotowoltaiki, nie tylko tych realizowanych przez Narodowy Fundusz. “Ci, którzy otrzymali już dotacje do paneli PV z innych źródeł publicznych, np. z programu Czyste Powietrze czy programów gminnych, od 20 października będą mogli ubiegać się o dotacje z Mojego Prądu na dodatkowe urządzenia np. pompy ciepła czy też magazyny energii” – wyjaśnił.

W programie “Mój Prąd”, oprócz dotacji do instalacji fotowoltaicznych, można uzyskać środki także na dodatkowe urządzenia, takie jak pompy ciepła, kolektory słoneczne, magazyny energii, magazyny ciepła oraz na systemy zarządzania energią. Zasadą jest to, że im szersza jest inwestycja, tym większe dofinansowanie z NFOŚiGW; maksymalnie może być to 58 tys. zł.

Wiceprezes wyjaśnił, że osoby, które otrzymały już dofinansowanie do mikroinstalacji fotowoltaicznej ze środków publicznych, m.in. z programów “Mój Prąd”, “Czyste Powietrze” lub z programów organizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, będą mogły za pośrednictwem Generatora Wniosków o Dofinansowanie NFOŚiGW zawnioskować o dodatkowe urządzenia w ramach “Mojego Prądu”.

Mirowski przypomniał, że aby skorzystać z dotacji np. do pomp ciepła czy magazynów energii, trzeba być rozliczanym lub przejść na obowiązujący od kwietnia ub.r. wartościowy system rozliczeń prosumentów, czyli tzw. net-billing.

Dotacja na magazyn energii może wynieść do 16 tys. zł, magazyn ciepła – do 5 tys. zł, pomp ciepła – do 28,5 tys. zł (w zależności od jej rodzaju), do 3 tys. zł na systemem zarządzania energią (EMS lub HEMS), a do 3,5 tys. zł – na kolektory słoneczne.

Przedstawiciel Funduszu wskazał, że prosumenci, których mikroinstalacja fotowoltaiczna została zgłoszona do przyłączenia do 31 marca 2022 r., czyli w systemie net-metering, a zmienili system rozliczania na net-billing, mogą ubiegać się, poza dotacjami na urządzenia dodatkowe, również o pieniądze na mikroinstalację PV (do 3 tys. zł).

Program “Mój Prąd” realizowany jest od 2019 r. przez NFOŚiGW. Na wszystkie edycje programu zarezerwowano ponad 3 mld zł; z tego dotąd wypłacono ok. 500 tys. dotacji o wartości blisko 2,3 mld zł. Dofinansowane przez Narodowy Fundusz mikroinstalacje fotowoltaiczne wygenerują łączną moc ponad 2,8 MW.

Źródło: www.wnp.plwww.pap.pl

RZĄD ZMODYFIKOWAŁ PROGRAM POMOCY DLA FIRM ENERGOCHŁONNYCH

Rząd zmodyfikował program pomocy dla firm energochłonnych

Rząd 13 października przyjął w trybie obiegowym modyfikację wprowadzonego uchwałą Rady Ministrów programu pomocy dla przemysłu energochłonnego w związku z wysokimi cenami energii – poinformowało we wtorek PAP Ministerstwo Rozwoju i Technologii

Z wcześniejszego wpisu w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów wynikało, że modyfikacja jest konieczna ze względu na przedłużający się proces notyfikacji pomocy w Komisji Europejskiej. Z tego powodu nie było możliwe rozpoczęcie naboru do programu, jak planowano, w sierpniu 2023 r., i niemożliwe stało się również dotrzymanie terminu udzielenia pomocy publicznej, zawartego w programie.

Wniesiona przez rząd poprawka dotyczy terminu udzielenia tzw. pomocy podstawowej za koszty poniesione w pierwszym okresie wnioskowanym, czyli pierwszym półroczu 2023 r., oraz tzw. pomocy zwiększonej. Termin ten przesunięto z 31 października na 31 grudnia.

W zmodyfikowanej uchwale zmianie uległy również m.in. wzór do obliczania kosztów kwalifikowanych, sprecyzowano też, że ilość energii elektrycznej i gazu ziemnego przyjęta do obliczania kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć 70 proc. zużycia energii pochodzącej z danego nośnika w analogicznym okresie 2021 r.

Zgodnie z rządowym programem przedsiębiorcy z sektora energochłonnego będą mogli ubiegać się o pomoc podstawową albo zwiększoną. Podstawową będzie mógł uzyskać każdy przedsiębiorca energochłonny działający w sektorze przemysłowym, a pomoc zwiększoną te firmy, które działają w sektorach szczególnie narażonych na utratę konkurencyjności. Pomoc ma być wypłacana w dwóch turach – za I i za II półrocze 2023 r. w formie refundacji. Z kolei pomoc zwiększona będzie wypłacana w formie zaliczki za cały 2023 r.


Do uzyskania pomocy podstawowej uprawnione są wszystkie firmy energochłonne, które przeważającą działalność prowadzą w sekcji B lub C PKD. Za energochłonne uznane zostaną te firmy, których koszty energii elektrycznej i gazu ziemnego w 2021 r. wyniosły nie mniej niż 3 proc. wartości produkcji sprzedanej. Kwota pomocy podstawowej wynosi 50 proc. kosztów kwalifikowanych do 4 mln euro, liczone łącznie dla wszystkich przedsiębiorstw powiązanych zarejestrowanych w Polsce.

Z pomocy zwiększonej będą mogły skorzystać firmy, które spełnią dodatkowe warunki. To prowadzenie przeważającej działalności w branżach określonych przez KE jako szczególnie narażone na utratę konkurencyjności, dodatkowo odnotowanie w 2023 r. ujemnego wyniku finansowego EBITDA lub spadku tego wskaźnika o 40 proc. względem 2021 r. Wreszcie wnioskodawca będzie musiał do końca pierwszego kwartału 2024 r. przedstawić plan zwiększenia efektywności energetycznej, którego koszty realizacji wyniosą co najmniej 30 proc. otrzymanej pomocy.

Źródło: www.cire.pl

PREZES ECO KUTNO Z ODZNAKĄ HONOROWĄ „ZA ZASŁUGI DLA ENERGETYKI”

Wyróżnienie jest przyznawane za szczególne osiągnięcia wpływające na rozwój branży.

26 września br. w Sali 100-lecia Niepodległości w siedzibie Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego odbyła się uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych i resortowych, podczas której przyznaną przez Ministra Klimatu i Środowiska Odznakę Honorową „Za Zasługi dla Energetyki” z rąk wojewody łódzkiego odebrał Paweł Łuczak – prezes zarządu ECO Kutno Sp. z o.o. Wyróżnienie jest przyznawane pracownikom energetyki oraz osobom związanym z tym sektorem działalności za szczególne osiągnięcia przyczyniające się do rozwoju branży.   

Paweł Łuczak ma wykształcenie techniczne oraz ekonomiczne – jest absolwentem m.in. Politechniki Opolskiej, Politechniki Śląskiej i Politechniki Warszawskiej, studiów MBA na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu oraz Szkoły Trenerów Biznesu na Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie. Z branżą energetyczną jest zawodowo związany od 2006 roku, od ośmiu lat pełni funkcję prezesa zarządu ECO Kutno – spółki zajmującej się wytwarzaniem, przesyłem oraz dystrybucją ciepła systemowego dla miasta Kutno.

Spółka jest zarządzana w sposób, który – poza ciągłym rozwojem i unowocześnianiem przedsiębiorstwa – cechuje podejmowanie innowacyjnych rozwiązań oraz aktywne uczestnictwo w życiu społecznym miasta. ECO Kutno angażuje się w organizację wydarzeń regionalnych, jest także kreatorem działań edukacyjnych i prospołecznych, proponując własne inicjatywy.   

Poza zarządzaniem kutnowską spółką, Paweł Łuczak pełni również funkcje nadzorcze jako przewodniczący Rady Nadzorczej ECO Tarnobrzeg Sp. z o.o. Od 2017 roku jest członkiem Rady Oddziału Północno-Wschodniego Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie, a w 2022 roku został powołany do Rady Związku Pracodawców Ciepłownictwa. Wielokrotnie nagradzany, otrzymał m.in. przyznany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Brązowy Medal za Długoletnią Służbę, „Złoty Laur ECO” oraz nominację w czternastej edycji konkursu Menedżer Roku Regionu Łódzkiego.

Źródło: Magazyn Ciepła Systemowego

CIEPŁO I CHŁÓD W INTELIGENTNYM SYSTEMIE

Urbanizacja jest jedną z głównych przyczyn zanieczyszczenia środowiska. Miasta odpowiadają za ponad 70 proc. emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Jeśli chcemy uczynić miasta bardziej przyjaznymi do życia, musimy zmienić postrzeganie energii.

Mieszkańcy miast potrzebują ogromnej ilości  energii do transportu, oświetlenia, ogrzewania i chłodzenia. Energia ta nadal pochodzi głównie ze spalania paliw kopalnych, które zanieczyszczają powietrze. Tymczasem, w nowoczesnych miastach ilość energii cieplnej powstającej w wyniku działalności człowieka, m.in. w fabrykach, oczyszczalniach ścieków, komputerowych centrach danych, jest wystarczająca, aby pokryć podstawowe zapotrzebowanie mieszkańców  na ogrzewanie i chłodzenie. Odzyskiwanie tej energii – obecnie niemalże w stu procentach marnowanej – umożliwi znaczne zmniejszenie zapotrzebowania na energię pierwotną. 

Systemy ciepłownicze były dotychczas projektowane do pełnienia wyłącznie jednej funkcji – do ogrzewania mieszkańców. W tym samym czasie energia elektryczna zasila urządzenia chłodnicze, które generują ciepło odpadowe – ciepło, które może być ponownie wykorzystane. Sieci, które pozwalają na wykorzystanie ciepła odpadowego, a jednocześnie umożliwiają dostawy chłodu, tzw. sieci niskotemperaturowe piątej generacji, to przyszłość ciepłownictwa systemowego. 

Rozwiązanie: łączenie procesów energetycznych

Łączenie ze sobą procesów energetycznych umożliwi budowanie bardziej efektywnych systemów ciepłowniczych. Pierwszy na świecie system ciepłowniczy, który na dużą skalę łączy ze sobą strumienie energii cieplnej i chłodniczej w obrębie miasta i dopasowuje swoją temperaturę do warunków otoczenia, zaprojektowało przedsiębiorstwo energetyczne E.ON. System został nazwany E.ON ectogrid™. 

E.ON ectogrid™ łączy miasta niskotemperaturową, adaptacyjną siecią, która umożliwia dystrybucję energii cieplnej między odbiorcami. System ogranicza straty przesyłowe właściwie do minimum, gdyż temperatura pracy jest zbliżona do temperatury gruntu. Temperaturę można dostosować do aktualnego zapotrzebowania na ciepło lub chłód, a system funkcjonuje jak duży akumulator ciepła. 

Elementem decydującym o wyjątkowości E.ON ectogrid™ jest system E.ON ectocloud™, który – wykorzystując algorytmy i dane o zapotrzebowaniu w czasie, porze roku, pogodzie, produkcji i cenach rynkowych energii, optymalizuje przepływy energii i magazynowanie ciepła. Umożliwia to bilansowanie zapotrzebowania na ciepło i chłód oraz optymalizację i kontrolę temperatury pracy. 

Jak działa inteligentny system

Każdy budynek podłączony do sieci E.ON ectogrid™ używa pomp ciepła i agregatów wody lodowej. Budynki w miarę zapotrzebowania pobierają lub dostarczają ciepło do tej sieci, co umożliwia bilansowanie potrzeb. Energia cieplna jest dostarczana z zewnątrz dopiero wtedy, gdy zaistnieje taka potrzeba. Jeśli występuje nadwyżka ciepła albo pojawi się zapotrzebowanie np. na ładowanie aut elektrycznych, temperatura systemu może być zwiększana lub obniżana.

Korzyści z zastosowania technologii E.ON ectogrid™

Budynek, który potrzebuje chłodzenia, produkuje jednocześnie ciepło odpadowe. Natomiast przy ogrzewaniu pomieszczeń temperatura czynnika w sieci jest obniżana. E.ON ectogrid™ łączy te procesy, co pozwala czerpać wzajemne korzyści. 

Najważniejsze zalety tego inteligentnego systemu to:

  • wysoka efektywność – niska temperatura pracy, zbliżona do temperatury gruntu, pozwala na ograniczenie strat przesyłowych do minimum,
  • mniejsza ilość energii pierwotnej wymagana do pokrycia zapotrzebowania odbiorców (w porównaniu z klasycznymi sieciami ciepłowniczymi),
  • możliwość pozyskiwania energii cieplnej w zależności od zapotrzebowania – pracujący jak akumulator ciepła na dużą skalę, E.ON ectogrid™ pełni de facto funkcję magazynu energii, 
  • redukcja emisji zanieczyszczeń i ograniczenie zużycia energii w miastach – E.ON ectogrid™ wspiera transformację miejskich systemów ciepłowniczych i ochronę klimatu.

Ze Szwecji do Szczecina

Na świecie pierwszy system E.ON ectogrid™ zainstalowano w parku naukowym Medicon Village w Lund w Szwecji. Łączy 15 obiektów komercyjnych i budynków mieszkalnych o różnym zapotrzebowaniu na ogrzewanie i chłodzenie. Zużycie energii pierwotnej w systemie zostało znacznie ograniczone. Przed zainstalowaniem E.ON ectogrid™ dostarczano około 10 GWh ciepła i 4 GWh chłodu. Długoterminowym celem jest zbilansowanie 11 GWh, przy dostarczeniu 3 GWh z zewnątrz. 

W Polsce pierwsze tego typu rozwiązanie uruchomiono jesienią 2022 roku na obszarze wyspy Łasztownia w Szczecinie. Sieć ciepłownicza piątej generacji to część większego projektu Szczecińskiej Energetyki Cieplnej (SEC) w tym miejscu. Jako pierwsze do inteligentnej niskotemperaturowej sieci w czerwcu br. zostało przyłączone Morskie Centrum Nauki im. Jerzego Stelmacha. Zastosowano technologię E.ON ectogrid™ Warm Hybrid, łączącą niskotemperaturowy system ciepłowniczy i E.ON ectogrid™. System wyróżnia możliwość dostarczania ciepła do instalacji wewnętrznej budynków bezpośrednio przez wymiennik ciepła, przy zachowaniu pełnej funkcjonalności E.ON ectogrid™.  Projekt otrzymał dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Horyzont 2020 badania i innowacje z projektu REWARDHeat.

– Sieci niskotemperaturowe piątej generacji, traktowane obecnie jako innowacja, za 10–15 lat staną się standardem – podkreśla prezes Szczecińskiej Energetyki Cieplnej, Beata Kurdelska. – Powstanie więcej takich obszarów, jak szwedzki Medicon Village czy wzorowana na nim szczecińska Łasztownia – samowystarczalnych energetycznie, wykorzystujących jako źródło energii ciepło odpadowe, niemal bezemisyjnych, bezpiecznych i opłacalnych dla użytkownika końcowego. Zastosowane w Szczecinie rozwiązanie jest unikatowym w Polsce, a jego wprowadzenie było możliwe dzięki temu, że twórca technologii ectogrid™ – koncern E.ON – jest udziałowcem i partnerem SEC. 

Źródło: Magazyn Ciepła Systemowego

PROGRAM DEKARBONIZACJI SET_HEAT WYSTARTOWAŁ W OPOLU

3 października w Opolu spotkali się konsorcjanci projektu SET_HEAT. Gospodarzem spotkania była Energetyka Cieplna Opolszczyzny, która jest jedyną polską spółką ciepłowniczą zakwalifikowaną do udziału w unijnym programie, który ma na celu prace projektowe na rzecz szeroko pojętej dekarbonizacji miejskich systemów ciepłowniczych.

Realizacja programu opiera się na międzynarodowej współpracy naukowo – branżowej, dzięki której powstaną konkretne plany inwestycyjne związane z dekarbonizacją systemów ciepłowniczych i produkcją „zielonego” ciepła. 

– Głównym założeniem projektu jest zmiana sposobu myślenia w oparciu o entuzjazm jaki nam towarzyszy – mówi dr hab. inż. Jacek Kalina Profesor Politechniki Śląskiej Kierownik Konsorcjum Projektowego SET_HEAT- najważniejsza sprawa to mobilizacja wokół transformacji energetycznej, bo jej obecne tempo nie zadowala nikogo. Dlatego też dobrze, że pracować będziemy w grupie państw, które mają podobne problemy. 

Konsorcjum badawcze złożone jest z 12 partnerów. Z Polski są to obok ECO: Politechnika Śląska (lider projektu), Politechnika Opolska i firma Kelvin. Pozostałymi partnerami konsorcjum są jednostki naukowe i firmy z branży ciepłowniczej z Danii, Chorwacji, Rumunii i Litwy. 

Wśród zadań, z którymi mierzyć się będą uczestnicy projektu są m.in.: identyfikacja potencjału OZE, techniczne analizy rekonfiguracyjne, opracowanie studium wykonalności czy inżynieria finansowa konkretnych projektów.

Na realizację zadania konsorcjum otrzymało rekordową kwotę 1,5 mln EUR z programu unijnego LIFE.

Opracowywanie dziesięcioletnich planów inwestycyjnych, umożliwiających przemianę  tradycyjnych wysokotemperaturowych systemów ciepłowniczych w systemy efektywne, zgodnie z definicją unijnej dyrektywy EED, która odgrywa kluczową rolę w dążeniu do neutralności klimatycznej do 2050 roku rozpoczyna się właśnie dziś i ma się zakończyć w ciągu 3 lat.

Wypracowane rozwiązania będą stanowić swego rodzaju wademekum transformacji energetycznej dla wszystkich przedsiębiorstw ciepłowniczych, które dziś wykorzystują węgiel.

W spotkaniu inauguracyjnym wzięli udział przedstawiciele gospodarzy – Grupy Kapitałowej ECO, uczestników programu, władz Miasta Opola oraz Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie.

– Będziemy mocno kibicować temu przedsięwzięciu, bo to jest naprawdę ogromne wyzwanie – mówi Małgorzata Stelnicka Wiceprezydent Opola – współpraca nauki i biznesu to inicjatywa bardzo w Opolu oczekiwana i ma pełne wsparcie władz samorządowych. 

– Dekarbonizacja systemów ciepłowniczych przy utrzymaniu konkurencyjności ciepła systemowego to ogromnie ważna kwestia dla całej branży ciepłowniczej w Polsce – mówi Jacek Szymczak Prezes IGCP – przyspieszenie transformacji oznacza racjonalizację kosztów przedsiębiorstw, a nie da się przeprowadzić tak skomplikowanego i wielowątkowego procesu jakim jest transformacja energetyczne bez współpracy ze światem nauki.  

Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie (IGCP) reprezentowana przez Jacka Szymczaka Prezesa IGCP zadeklarowała w czasie dzisiejszego spotkania wsparcie w zakresie rozpowszechniania informacji o projekcie w środowisku branżowym ciepłownictwa w Polsce za pośrednictwem różnych kanałów informacyjnych, a także w ramach organizowanych przez IGCP wydarzeń. Jednocześnie, IGCP zadeklarowała również chęć dołączenia do Komitetu Doradczego projektu (Advisory Board) oraz uczestniczenia w cyklicznych wydarzeniach organizowanych przez Konsorcjum w okresie realizacji projektu. 

Stosowny list intencyjny został podpisany pomiędzy zainteresowanym stronami właśnie w czasie spotkania w Opolu. 

WARSZAWA BEZ WĘGLA

W niedzielę, 1 października, Warszawa pożegnała się z węglem. Tym samym weszły w życie założenia uchwały antysmogowej Mazowsza. Porozumienie w tej sprawie jeszcze w 2020 r. podpisały władze województwa i miasta.

Zgodnie z nowelizacją uchwały antysmogowej od 1 października 2023 r. w Warszawie będzie obowiązywać zakaz spalania węgla i paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem węgla. Takie regulacje od 1 stycznia 2028 r. obejmą też powiaty podwarszawskie. Co ważne, wszystkie nowe kotły na paliwa stałe instalowane po 11 listopada 2017 r. muszą spełniać wymagania tzw. ekoprojektu.

Naszym obowiązkiem, jako władz samorządowych, jest prowadzenie działań, które ograniczą poziom zanieczyszczenia powietrza oraz ich negatywny wpływ na zdrowie ludzi i na środowisko. Dlatego w dialogu z mieszkańcami Mazowsza już od 2017 roku konsekwentnie, w sposób zaplanowany i odpowiedzialny zmierzamy do skutecznego ograniczenia niskiej emisji na terenie województwa mazowieckiego. Kamieniem milowym na drodze walki ze smogiem jest najbliższa niedziela 1 października, kiedy to w całej Warszawie obowiązywać zacznie zakaz palenia węglem w piecach i kominkach. Wszystko, co robimy wraz z samorządem Miasta Stołecznego Warszawy i samorządami lokalnymi, służy ochronie zdrowia i poprawie jakości życia mieszkańców – zaznacza przewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego Ludwik Rakowski.

Węgiel to tak naprawdę kopciuchy, z którymi w Warszawie walczymy od lat. Od 2018 r. na terenie miasta udało się zlikwidować 70 proc. tych szkodliwych źródeł ogrzewania. Ale nie ustajemy w naszych działaniach. Mamy ekodoradców, którzy odwiedzili już każdy dom, w którym może znajdować się kopciuch. Mamy kontrole Straży Miejskiej i mamy też cały system dotacji. To zarówno miejskie dotacje na wymianę źródeł ogrzewania, jak i dofinansowanie w ramach programów „Czyste powietrze” i „Stop Smog”, w których jesteśmy partnerem – mówi Magdalena Młochowska, dyrektor koordynator ds. zielonej Warszawy i przypomina, że korzystając jednocześnie z miejskiego wsparcia i dofinansowania w ramach programu „Czyste powietrze” mieszkańcy mogą uzyskać nawet 100 proc. dotacji. – Pomożemy każdemu, kto jest zainteresowany wymianą źródła ciepła – dodaje dyrektor Młochowska.

W ostatnich latach obserwujemy poprawę jakości powietrza na Mazowszu i w Warszawie. W 2022 r. w żadnej strefie nie został przekroczony poziom dopuszczalny pyłu zawieszonego PM2,5. To skutek wielu działań, w tym również wynikających z przyjętych przez sejmik przepisów. Warto zwrócić uwagę, że zakaz palenia węglem nie tylko przyczynia się do poprawy jakości powietrza poprzez zmniejszenie stężeń pyłów zawieszonych i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. To także ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Szacuję, że rocznie może to być mniej nawet o 49 tys. ton CO2 emitowanego bezpośrednio ze spalania węgla w domowych kotłach – podkreśla dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami, Emisji i Pozwoleń Zintegrowanych w UMWM w Warszawie Marcin Podgórski.

Przeprowadzone w gminach inwentaryzacje wskazały, że na całym Mazowszu musi zostać wymienionych ponad 600 tys. urządzeń grzewczych: kotłów, kominków, pieców kaflowych itp. W latach 2021–2022 na terenie województwa wymieniono ponad 47 tys. kotłów. Jednak by do 2026 r. osiągnąć cel trwałej poprawy jakości powietrza na Mazowszu, powinno się wymieniać około 83 tys. kotłów rocznie.

W Warszawie do wymiany pozostało jeszcze 4,2 tys. kopciuchów – w zdecydowanej większości prywatnych. Mieszkańcy wciąż mogą się ubiegać o miejskie dofinansowanie na likwidację starego pieca. Do tej pory dzięki finansowemu wsparciu stolicy udało się zmniejszyć liczbę prywatnych kopciuchów o ponad 3,8 tys. sztuk. Jednocześnie w ostatnich latach zlikwidowano też 1,7 tys. przestarzałych pieców w zasobie komunalnym.

Źródło: UM Warszawa

MILIARD NA CIEPŁE MIESZKANIA

W drugiej odsłonie programu „Ciepłe Mieszkanie” – oprócz właścicieli mieszkań w budynkach wielorodzinnych, którzy mogli skorzystać z dofinansowania już w pierwszej edycji programu – nowymi beneficjentami końcowym będą najemcy mieszkań komunalnych i wspólnoty od 3 do 7 lokali mieszkalnych. Do rozdysponowania jest miliard złotych.

„Dzisiaj spotykamy się na Dolnym Śląsku, bo to właśnie ten region Polski najlepiej wykorzystał możliwości programu „Ciepłe Mieszkanie” w pierwszym naborze. Warto podkreślić, że najwyższa dotacja z dolnośląskiego obszaru przypadła Gminie Wałbrzych i jest to ponad 24 mln zł na dofinansowanie 1325 lokali w budynkach wielorodzinnych. Pamiętajmy też, że dzięki współpracy tutejszego wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej z gminami, dobrze działa też „Czyste Powietrze” – program wspierający budynki jednorodzinne w wymianie nieefektywnych źródeł ciepła i poprawie efektywności energetycznej budynków. W ten sposób kompleksowo pracujemy nad poprawą jakości powietrza, aby ograniczać niską emisję z budynków mieszkalnych” – mówi Ireneusz Zyska, wiceminister klimatu i środowiska, pełnomocnik rządu ds. odnawialnych źródeł energii.

„Pierwszy nabór w „Ciepłym Mieszkaniu” w 2022 r. zakończył się sukcesem w wymiarze ogólnopolskim. Do tej pory mamy podpisane 374 umowy z gminami na ponad 746 mln zł, co pozwoli na realizację przedsięwzięć w przeszło 33,5 tys. lokali mieszkalnych. Z nowego budżetu programu (1,75 mld zł), mamy jeszcze do rozdysponowania około miliarda złotych. Tym razem przewidzieliśmy wyższe dotacje: do 41 tys. zł dla osób fizycznych i do 375 tys. zł dla wspólnot mieszkaniowych. Na wyższe dofinansowanie, tj. do 43,9 tys. zł mogą liczyć mieszkańcy najbardziej zanieczyszczonych gmin” – informuje Paweł Mirowski, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. programu „Czyste Powietrze” i efektywności energetycznej budynków oraz wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

„Jesteśmy dumni, że ogłoszenie naboru do drugiej edycji jest właśnie tu na Dolnym Śląsku. Przypominam, że byliśmy liderami pierwszej edycji programu „Ciepłe Mieszkanie”. Zawarliśmy 71 umów na kwotę blisko 270 mln zł. Dzięki tym dotacjom w około 13 tysiącach lokali mieszkalnych (12 769) wymienione będą nieefektywne źródła ciepła. Nasze zaangażowanie i determinacja przyniosły wyjątkowe rezultaty, które przekładają się na realne korzyści dla dolnoślązaków” – mówi Łukasz Kasztelowicz, prezes zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu.

Dla kogo i na co

„Ciepłe Mieszkanie” to odpowiednik programu „Czyste Powietrze”, kierowanego do właścicieli domów jednorodzinnych. Celem programu „Ciepłe Mieszkanie” jest wsparcie wymiany źródeł ciepła na paliwo stałe i poprawy efektywności energetycznej w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych.

Program realizowany jest w modelu, w którym NFOŚiGW udostępnia środki na realizację wfośigw, a one z kolei podpisują stosowne umowy z zainteresowanymi gminami. Następnie gminy ogłaszają na swoim terenie nabór wniosków wśród mieszkańców – beneficjentów końcowych. To osoby fizyczne, właściciele lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych, osoby posiadające ograniczone prawa rzeczowe do lokali mieszkalnych, najemcy lokali mieszkalnych stanowiących własność gminy, a także wspólnoty mieszkaniowe posiadające 3-7 lokali.

W ramach kosztów kwalifikowanych dla osób fizycznych przewiduje się dofinansowanie demontażu nieefektywnych źródeł ciepła na paliwa stałe (tzw. „kopciuchów”) oraz zakupu i montażu źródła ciepła albo podłączenie lokalu mieszkalnego do efektywnego źródła ciepła w budynku. Jeśli to zadanie zostanie wykonane, to dopuszcza się także sfinansowanie: zakupu i montażu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, wykonania stolarki okiennej i drzwiowej, a także przygotowanie niezbędnej dokumentacji projektowej.

W przypadku wspólnot mieszkaniowych dotacja obejmie: demontaż wszystkich nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe w budynku oraz zakup i montaż wspólnego źródła ciepła do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu, zakup i montaż: nowej instalacji centralnego ogrzewania i/lub cwu, wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, ocieplenia przegród budowlanych, okien, drzwi, drzwi/bram garażowych, mikroinstalacji fotowoltaicznej, a także na przygotowanie dokumentacji (audyt energetyczny, dokumentacja projektowa, ekspertyzy).

Trzy poziomy dofinansowania

Program „Ciepłe Mieszkanie” składa się z czterech części, pierwsze trzy dedykowane są osobom fizycznym, dla których obowiązują trzy poziomy dofinansowania uzależnione od dochodów oraz ostatnia, czwarta część, dla wspólnot. W drugim naborze kwoty dotacji zwiększono o ok. 10 proc. w stosunku do pierwszej edycji programu. Preferencyjne warunki (dodatkowe 5 proc. intensywności dofinansowania, co przekłada się także na wyższe dofinansowanie) przewidziano dla mieszkańców najbardziej zanieczyszczonych gmin w Polsce (lista ta jest załącznikiem do ogłoszenia o naborze).

Podstawowy poziom dofinansowania – przy dochodach do 135 tys. zł rocznie – to szansa na dotację do 16,5 tys. zł, nie więcej niż 30 proc. kosztów kwalifikowanych na jeden lokal mieszkalny oraz do 35 proc. w przypadku lokali z gmin najbardziej zanieczyszczonych (do 19 tys. zł). Podwyższone dotacje przewidziano przy dochodach do 1894 zł w gospodarstwie wieloosobowym i do 2651 zł w jednoosobowym (chodzi o przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego). Wówczas można starać się o 27,5 tys. zł, do 60 proc. kosztów kwalifikowanych lub 29,5 tys. zł (do 65 proc. kosztów) jeśli to lokal z listy gmin najbardziej zanieczyszczonych. Najwyższe wsparcie otrzymają ci, których przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 1090 zł w gospodarstwie wieloosobowym i 1526 zł w jednoosobowym lub jest ustalone prawo do jednej z czterech form zasiłku. Wówczas na przedsięwzięcie przewidziano aż do 41 tys. zł wsparcia (do 90 proc. kosztów kwalifikowanych) lub do 43,9 tys. zł (do 95 proc. kosztów) dla budynków w miejscowości ujętej na liście najbardziej zanieczyszczonych gmin.

Czwarta część programu, adresowana do wspólnot mieszkaniowych, to też różne opcje dotacji, każda maksymalnie do 60 proc. kosztów kwalifikowanych. Do 350 tys. zł wsparcia można uzyskać w przypadku kompleksowej termomodernizacji z wymianą źródła ciepła, do 360 tys. zł jeśli przedsięwzięcie obejmuje dodatkowo zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej (lub 375 tys. zł dla zadania uwzględniającego pompy ciepła) oraz do 150 tys. zł jeśli projekt zakłada tylko termomodernizację bez wymiany źródeł ciepła.

CIEPŁOWNIA SIERPC ZE WSPARCIEM NFOŚIGW

Ciepłownia w Sierpcu zostanie zmodernizowana dzięki umowie podpisanej 28 września 2023 roku przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Ciepłownię Sierpc Sp. z o.o. . Na poprawę efektywności energetycznej Ciepłowni NFOŚiGW przekaże ponad 7,3 mln złotych dotacji oraz ponad 7,3 mln złotych pożyczki.

Cel ogólny przedsięwzięcia polega na poprawie jakości powietrza poprzez ograniczenie emisji zanieczyszczeń szczególnie szkodliwych dla jakości życia ludzi. Kolejnym celem jest wykorzystywanie ciepła systemowego z efektywnych systemów ciepłowniczych oraz dodatkowa zdolność wytwarzania energii elektrycznej.

W ramach projektu wykonane zostaną prace: Instalacja pomp ciepła (2 x 0,243 MWt); budowa dedykowanej dla pomp ciepła instalacji fotowoltaicznej (200 kW); budowa magazynu ciepła (2,5 MWh i pojemności wodnej 50 m3); wymiana 6 odcinków kanałowej sieci ciepłowniczej (2,188 km) na rurociągi preizolowane; system alarmowy; wymiana instalacji technologicznej pompowni sieciowej; wymiana 20 istniejących węzłów cieplnych; modernizacja instalacji odpylania spalin dla dwóch kotłów węglowych WR-10.

Wdrożenie inwestycji jest uzasadnione pod względem technicznym, środowiskowym oraz ekonomicznym i społeczno – gospodarczym. Zaplanowane zadania inwestycyjne przyczynią się do realizacji następujących celów cząstkowych: obniżenia emisji do środowiska, w szczególności CO2, NO2, SO2, pyłów, zwiększenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i ciepła, zapewnienia funkcjonowania przedsiębiorstwa zgodnie z przyszłymi normami środowiskowymi, oferowanie ciepła po przystępnych cenach dla użytkowników systemu ciepłowniczego, obniżenia zapotrzebowania na paliwo (przede wszystkim węgla), zmniejsza uzależnienie od zakupu paliw, a tym samym zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii na lokalnym rynku w wyniku wykorzystania do produkcji energii elektrycznej instalacji fotowoltaicznej (OZE) a do produkcji ciepła pomp ciepła. Szacowany roczny spadek emisji dwutlenku węgla to 10 897,91 Mg. Ilość wytworzonej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych wyniesie 273,30 MWh/rok.

Umowa została podpisana 28 września 2023 roku w siedzibie Ciepłowni Sierpc Sp. z o.o. przez Sławomira Mazurka– Wiceprezesa Zarządu NFOŚiGW oraz przedstawicieli beneficjenta:Rafała Wiśniewskiego – Prezesa Zarządu Ciepłowni Sierpc Spółka z o.o., Piotra Tyndorfa – Przewodniczącego Rady Nadzorczej Ciepłowni Sierpc Sp. z o.o.. Na uroczystości obecni byli również: Jacek Ozdoba – Wiceminister Klimatu i Środowiska, Jarosław Perzyński – Burmistrz Sierpca, Waldemar Frydrychowicz – Wiceprzewodniczący Rady miasta Sierpca, Krzysztof Kacperski – Przewodniczący Komisji budżetu Rady Miasta Sierpca, Paweł Pakieła – Dyrektor EMPGIK Sierpc Sp. z o.o., Wojciech Kuliński – Prezes Zarządu ZGKIM Sp. z o.o. w Sierpcu.

VEOLIA WYBUDUJE W POZNANIU DWA BLOKI GAZOWE

Planowane uruchomienie nowych bloków gazowych o łącznej mocy cieplnej do 214 MW i mocy elektrycznej do 114 MW, nastąpi na przełomie 2024 i 2025 roku. Dwa bloki gazowe będą produkować rocznie 800 GWh energii elektrycznej oraz 3,5 tys. GJ ciepła.

Veolia w Poznaniu jest wytwórcą i dystrybutorem ciepła systemowego i energii elektrycznej w kogeneracji oraz zarządza siecią ciepłowniczą. Zaopatruje w ciepło około 60 proc. mieszkańców miasta, a także zakłady przemysłowe i instytucje użyteczności publicznej.

Już za niespełna dwa lata Poznań zyska nie tylko nowoczesne i ekologiczne źródła energii, ale będzie też przygotowany technologicznie do wykorzystania wodoru – powiedział w poniedziałek prezes Veolia Energia Poznań Jan Pic.

Spółka podkreśliła, że inwestycja przyczyni się do odejścia od spalania węgla. Dzięki temu przedsięwzięciu zmniejszy się także emisja gazów cieplarnianych. Do atmosfery trafi 390 tys. ton CO2 rocznie mniej.

Ograniczony zostanie także transport węgla w skali 6,5 tys. wagonów rocznie.

Inwestycja, w budowę bloków gazowych w Poznaniu, pozwoli na zmniejszenie emisji CO2 aż o 35 proc. – to nasz realny wkład w transformację ekologiczną miasta – zauważył wiceprezes zarządu Veolia Energia Polska Luiz Hanania.

Poznańskie bloki gazowe będą wyposażone w nowoczesne turbiny gazowe, które umożliwiają współspalanie wodoru. Będzie można je też zmodernizować w kierunku całkowitego przejścia na to źródło energii. Nowe bloki będą mogły wykorzystywać również biometan.

Dzięki zaawansowanym technologiom na rzecz dekarbonizacji miejskiego systemu ciepłowniczego, do 2030 roku Poznań wysunie się na pozycję lidera wśród polskich miast w pokonywaniu wyzwań związanych z kryzysem klimatycznym – wskazała spółka.

Poznański magistrat podał, że realizowany przez Veolię Energia Poznań plan transformacji ekologicznej, który do tej pory pozwolił na ograniczenie emisji CO2 o 60 proc. w porównaniu do roku 1990, nie byłby możliwy bez zaangażowania partnerów takich, jak Aquanet, Volkswagen Poznań, Innargi oraz Siemens Energy.

Do zbudowania prawdziwie zielonego miasta konieczna jest współpraca wszystkich zainteresowanych stron. Poznań razem z Veolią i Aquanetem w ramach interdyscyplinarnego zespołu chce wypracowywać wspólnie rozwiązania w zakresie polityki energetycznej miasta. Do najważniejszych zadań zespołu należy współpraca w zakresie transformacji energetycznej. To poprawa efektywności energetycznej w miejskich budynkach, promowanie rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz działania promujące racjonalne zużycie energii – powiedział prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak.

Źródło: CIRE