Rachunki za energię elektryczną obejmują różne składowe, dlatego często są trudne do interpretacji. Większość odbiorców koncentruje się wyłącznie na cenie za prąd za kWh i łącznej kwocie do zapłaty. Warto jednak zrozumieć, za co dokładnie się płaci. Pozostałe opłaty mogą bowiem znacząco podnosić miesięczne wydatki. To najlepszy sposób, aby świadomie podejść do zużycia energii.
Opłaty za sprzedaż i dystrybucję energii – za co tak naprawdę płacisz?
Odbiorcy energii (nawet jeśli otrzymują tylko jeden rachunek za prądu) są zobowiązani opłacać dwa rodzaje kosztów. Pierwszy z nich to opłaty za sprzedaż energii, a drugi za jej dystrybucję.
Czym się różnią? Opłaty za sprzedaż energii to koszt samego „produktu”, czyli ilości prądu, którą faktycznie zużywasz. Tę część rachunku płacisz swojemu sprzedawcy – firmie, z którą podpisałeś umowę kompleksową. Na opłaty składają się:
- opłaty za energię czynną – koszt każdej zużytej kilowatogodziny (kWh). Cena prądu zależy przede wszystkim od stawek danego sprzedawcy oraz taryfy, którą wybrałeś;
- opłata handlowa – stała, miesięczna opłata naliczana przez sprzedawcę za wystawianie faktur i inne czynności związane z obsługą klienta. Wysokość tej opłaty uzależniona jest od oferty oraz zakresu usług.
Drugi rodzaj kosztów korzystania z energii elektrycznej – opłaty dystrybucyjne – są naliczane przez lokalnego Operatora Systemu Dystrybucyjnego, czyli dostawcę prądu. Płacisz więc za to, że korzystasz z sieci energetycznej i masz stały dostęp do energii energetycznej. Pamiętaj, że stawki za opłaty dystrybucyjne są takie same dla wszystkich odbiorców na danym obszarze, bez względu na wybranego sprzedawcę i cenę za 1 kWh.
Opłaty dystrybucyjne stałe i zmienne – na co przeznaczone są opłaty za dostawy energii?

Celem opłat dystrybucyjnych jest pokrycie kosztów związanych z przesyłem i dostarczeniem energii elektrycznej do odbiorcy, a także rozwoju sieci energetycznej i naprawy awarii. Dzielą się na dwie kategorie: stałe oraz zmienne.
Opłaty dystrybucyjne stałe
Koszty te nalicza się regularnie co miesiąc, niezależnie od tego, ile prądu zużyłeś w danym okresie rozliczeniowym. W ich skład wchodzą:
- opłata sieciowa stała – przeznaczona na utrzymanie infrastruktury energetycznej. Pokrywa też koszty eksploatacji i modernizacji sieci, aby dostawy energii były stabilne i sprawne;
- opłata przejściowa – ma na celu sfinansowanie rekompensat dla wytwórców wynikających z wcześniejszego rozwiązania długoterminowych kontraktów energetycznych. Jej wysokość jest uzależniona od rocznego zużycia energii i naliczana ryczałtem;
- opłata abonamentowa – kwota, którą płacisz dostawcy energii za odczyty licznika i prowadzenie rozliczeń zużycia.
Opłaty dystrybucyjne zmienne
W przeciwieństwie do opłat stałych koszty zmienne zależą bezpośrednio od ilości zużytej energii elektrycznej. Obejmują one:
- opłatę zmienną sieciową – pokrywa koszty związane z transportem prądu od miejsca jej wytworzenia do Twojego domu i stratami energii podczas przesyłu. Zależy od odległości, jaką musi pokonać energia elektryczna, aby dotrzeć do odbiorcy;
- opłatę OZE – ma na celu wsparcie produkcji ze źródeł odnawialnych;
- opłatę kogeneracyjna – przeznacza się ją na rozwój technologii jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej oraz ciepła.
Warto pamiętać, że opłaty dystrybucyjne mogą stanowić nawet 40% całości rachunku, co pokazuje, że sama niska cena za kWh nie gwarantuje niskich kosztów. Niemniej w przypadku opłat zmiennych ograniczenie zużycia spowoduje, że spadną również one. Oszczędzasz więc podwójnie.
Regularna analiza rachunków za prąd pozwala na lepsze planowanie budżetu domowego. Mając świadomość, ile prądu zużywasz i które opłaty spadną, jeśli ograniczysz najbardziej energochłonne czynności, możesz uniknąć niemiłych niespodzianek. Warto być świadomym odbiorcą!