Zużywając mniej energii do wykonania tego samego zadania, możemy uzyskać znaczne oszczędności energii i zmniejszyć ilość odpadów. Jest to podstawowa zasada efektywności energetycznej i jeden z najważniejszych sposobów, aby UE odeszła od paliw kopalnych i osiągnęła neutralność energetyczną do 2050 roku.
Poprawa efektywności energetycznej przyniesie korzyści społeczeństwu poprzez zmniejszenie emisji i naszej zależności od importu energii, przy jednoczesnym obniżeniu kosztów energii dla obywateli i przedsiębiorstw w całej UE.
Etykieta energetyczna UE
Unijna etykieta energetyczna jest – wraz z minimalnymi wymogami dotyczącymi “ekoprojektu” – historią sukcesu, która odegrała kluczową rolę w zwiększaniu efektywności energetycznej „codziennych” urządzeń elektrycznych, takich jak oświetlenie, ogrzewanie, lodówki, zamrażarki i telewizory, ale także produktów takich jak kotły paliwowe i klimatyzatory.
Od momentu powstania w 1994 r. etykiety energetyczne UE pomagają kierowcom i ułatwiają konsumentom wybór produktów, które zużywają mniej energii, a co za tym idzie, w całym okresie ich użytkowania, kosztują również mniej.
Według specjalnego badania Eurobarometru, etykieta energetyczna zwraca uwagę 93% konsumentów, a 79% uwzględnia ją przy zakupie nowych urządzeń elektrycznych. Była ona źródłem inspiracji zarówno dla podobnych etykiet dla budynków, samochodów i produktów żywnościowych, jak i dla prawodawców, również spoza UE.
Powrót do skali oryginalnej od A do G
Sukces unijnych etykiet efektywności energetycznej oznacza, że producenci nadal wprowadzają innowacje i opracowują coraz więcej energooszczędnych produktów. W przypadku niektórych kategorii produktów oznaczenie A nie wystarczało już do opisania najbardziej energooszczędnych produktów, więc do systemu klasyfikacji należało dodać oznaczenia A+, A++ lub nawet A+++. W tym samym czasie, niższe klasy (E, F, G) dla niektórych kategorii produktów zostały wycofane ze względu na wymogi ekoprojektu lub stały się tak rzadkie, że nie były już potrzebne.
Aby pomóc konsumentom w dokonywaniu świadomych wyborów przy zakupie nowych energooszczędnych produktów, a jednocześnie nadal zachęcać przemysł do opracowywania mniej energochłonnych produktów, stało się jasne, że unijne etykiety energetyczne potrzebują prostszego systemu skalowania.
Rozporządzenie ramowe UE w sprawie etykiet efektywności energetycznej zostało zaktualizowane i przyjęte trzy lata temu (rozporządzenie (UE) 2017/1369) i ponownie wprowadzi prostszą klasyfikację, stosując jedynie litery od A do G. Zmiana skali doprowadzi również do lepszego rozróżnienia między produktami, które zgodnie z obecną klasyfikacją etykiet znajdują się w tych samych najważniejszych kategoriach. Oznacza to na przykład, że lodówka, która obecnie posiada etykietę A+++, może stać się kategorią C, nawet jeśli jest tak samo energooszczędna jak wcześniej, lub że zmywarka A++ może stać się kategorią E. Główna zasada jest taka, że na początku kategoria A będzie pusta, a kategorie B i C z niewielką ilością produktów, aby utorować drogę dla nowych, bardziej energooszczędnych, które mają być wymyślone i opracowane.
Komisja Europejska ogłosiła w marcu 2019 roku, że pierwszy zestaw nowych etykiet energetycznych dla zmywarek do naczyń, pralek, lodówek i wyświetlaczy elektronicznych będzie widoczny w sklepach od 1 marca 2021 roku, a dla lamp – od 1 września 2021 roku. W praktyce oznacza to, że etykiety dla tych grup produktów będą zmieniane począwszy od marca lub września 2021 r. oraz że stare etykiety zostaną zastąpione po krótkim, dwutygodniowym okresie przejściowym. Mogą wystąpić pewne rzadkie wyjątki, jak na przykład w przypadku zaprzestania produkcji danego modelu produktu. W takim przypadku model, który znajduje się już na półkach sklepowych, może zachować swoją starą etykietę.
Co się zmieni – i jak odczytywać nową etykietę?
Konsumenci w UE mogą spodziewać się znacznych oszczędności energii dzięki zmianie skali etykiet, ale specjaliści z branży, tacy jak projektanci systemów i instalatorzy, również skorzystają z bardziej przejrzystych wytycznych.
Nowe etykiety będą zawierały prostszą skalę (od A do G) i łatwiej będzie porównać efektywność energetyczną różnych produktów. Etykieta energetyczna UE jest neutralna językowo, co jest koniecznością, ponieważ na rynku wewnętrznym UE istnieją 24 języki urzędowe. Dzięki zeskanowaniu kodu QR w prawym górnym rogu, konsumenci będą mieli dostęp do bardziej szczegółowych informacji o produkcie w Europejskim Rejestrze Produktów Etykietowania Energetycznego (EPREL). Ta baza danych będzie dostępna dla ogółu społeczeństwa pod koniec 2020 r. Baza danych EPREL pomoże krajowym organom nadzoru rynku sprawdzić, czy produkty spełniają wymogi dotyczące efektywności energetycznej i czy informacje na etykiecie są prawidłowe.
Nowe etykiety mogą również zawierać ikony, które pokazują informacje takie jak pojemność lub wymiary produktu, poziom hałasu lub zużycie wody, dostarczając konsumentom na pierwszy rzut oka użytecznych informacji.
Innowacje i rozwój jeszcze bardziej energooszczędnych i zrównoważonych produktów są kontynuowane, a dalsze zmiany będą konieczne również w przyszłości, kiedy kategorie A i B będą w dużym stopniu zostaną wypełnione.
Źródło: KE
Fot. KE
