Home Blog Left SidebarPage 61

DLA CZYSTEGO POWIETRZA W MAŁOPOLSCE

422 0

Kolejne Punkty obsługi Programu Czyste Powietrze, ekodoradca w każdej gminie czy szersza informacja o jakości powietrza – to tylko niektóre efekty działania nowego Programu ochrony powietrza w Małopolsce, których całkowitej realizacji możemy się spodziewać w ostatnim kwartale 2021 roku.

Zanieczyszczenie powietrza w Małopolsce to od wielu lat przedmiot troski zarówno władz samorządowych, jak i gospodarzy gmin. Jednocześnie, jak pokazały badania, również sami mieszkańcy naszego regionu zyskują coraz większą świadomość ekologiczną, coraz więcej mówią o potrzebie poprawy jakości powietrza i chcą zmian na lepsze.

27 października 2020 w Małopolsce zaczął obowiązywać uchwalony przez Sejmik Województwa Małopolskiego nowy Program ochrony powietrza, opracowany jako kompleksowy zestaw działań na rzecz poprawy jakości powietrza w naszym regionie. Program pozwoli osiągnąć m.in. znaczącą redukcję emisji pyłów zawieszonych w atmosferze i dwutlenku azotu do roku 2023 oraz benzo(a)pirenu do roku 2026.

Zadania Programu ochrony powietrza

Program Ochrony Powietrza dla Małopolski zakłada szereg zadań dla samorządów gminnych, powiatowych oraz dla województwa. Do najważniejszych należą: przyspieszenie wymiany przestarzałych pieców, promowanie wykorzystania odnawialnych źródeł energii (również poprzez zapewnienie wyższego dofinansowania) oraz usprawnienie systemu kontroli palenisk.

Należy podkreślić, że Program Ochrony Powietrza nie zmienia dotychczas przyjętych uchwał, lecz wspiera swymi działaniami pełne wdrożenie małopolskiej uchwały antysmogowej oraz pomoc we wprowadzeniu lokalnych uchwał antysmogowych. Niektóre gminy podjęły już trud wprowadzenia takich regulacji na swoim terenie.

Na mocy obowiązujących uchwał antysmogowych wciąż istnieje możliwość instalacji pieców na biomasę (w tym drewno), a nawet węgiel, pod warunkiem, że będą to urządzenia spełniające wymagania ekoprojektu, będą wyposażone w automatyczny podajnik paliwa (z wyłączeniem kotłów zgazowujących) i nie będą miały możliwości zainstalowania rusztu awaryjnego. Rolnicy i ogrodnicy w dalszym ciągu mogą wykorzystywać węgiel i drewno do ogrzewania tuneli i szklarni, ale w lepszych jakościowo urządzeniach, które zużyją mniej paliwa i wygenerują mniej szkodliwych pyłów.

Trzeba przy tym pamiętać, że od 2021 roku nie można otrzymać już dotacji na zakup nowego pieca węglowego.

Wymierne efekty działania Programu

Do końca II kwartału 2021 roku działania antysmogowe w postaci wymiany nieefektywnych źródeł grzewczych podjęło w naszym regionie 150 gmin, które w ten sposób bezpośrednio wpłynęły na ograniczenie emisji zanieczyszczeń i poprawiły jakość życia mieszkańców.

W pierwszym półroczu w Małopolsce wymieniono 3 493 nieefektywne źródła ciepła na paliwa stałe. Najwięcej kopciuchów zlikwidowano w gminach Liszki (187), Wieliczka (132) oraz Nowy Targ (116). Do czerwca na terenie tzw. Obwarzanka Krakowskiego zlikwidowano lub wymieniono 816 nieefektywnych źródeł ciepła. Podobnie jak w pozostałej części regionu, większość mieszkańców decydowała się na zastąpienie kopciucha ogrzewaniem gazowym (729 palenisk, co stanowi 90% wszystkich wymian). Tempo wymiany pieców wyraźnie przyspieszyło, co widać m.in. w ilości złożonych we wrześniu wniosków o dofinansowanie wymiany kopciuchów – w minionym miesiącu było to rekordowe 2352 wniosków.

Jak wskazują odczyty ze stacji monitoringu powietrza, obserwujemy poprawę jakości powietrza w Małopolsce. I choć nadal we wszystkich strefach występują przekroczenia stężeń zanieczyszczeń, to jednak należy zwrócić uwagę na obniżenie się ich wartości.

Mieszkańcy naszego regionu złożyli w I półroczu 2021 roku 8 691 wniosków o dofinansowanie w ramach Programu Czyste Powietrze. Najwięcej, bo aż 245 złożono w gminie Wieliczka. Na drugim miejscu ex aequo z ilością 221 wniosków, uplasowały się gminy Krzeszowice oraz Myślenice. Trzecie miejsce pod względem ilości złożonych wniosków zajęła gmina Skawina (205).

Ekodoradcy i zaangażowanie gmin

Realizacja Programu zależy w dużej mierze od zaangażowania gmin. To one tworzą nowe i utrzymują funkcjonujące dotychczas punkty obsługi Programu Czyste Powietrze. Wszystkie 182 małopolskie gminy podpisały porozumienia z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dotyczące prowadzenia takich punktów, a na koniec 2020 roku w 88 gminach regionu takie punkty już funkcjonowały.

Zgodnie z wymogami Programu Ochrony Powietrza, od września br. ekodoradca powinien działać już w każdej małopolskiej gminie.

Od 2021 roku w ramach swojego budżetu każda gmina powinna przeznaczyć co najmniej 1% dochodów własnych na działania związane z ochroną powietrza, obejmujące m.in. zatrudnienie ekodoradców oraz uruchomienie i obsługę punktów obsługi Programu Czyste Powietrze. Już na koniec 2020 roku 99 gmin przeznaczyło na ochronę powietrza powyżej 0.5% środków własnych, w tym 68 gmin powyżej 1%.

Wsparcie Województwa

Województwo realizuje założenia Programu poprzez administrację aplikacji Ekointerwencja przygotowanie wytycznych do opracowania analizy skali ubóstwa energetycznego w gminie oraz procedury kontroli palenisk. Województwo organizuje też szkolenia dla pracowników samorządów. Jednym z ważnych działań Programu jest prowadzenie każdego roku regionalnej kampanii medialnej związanej z ochroną powietrza i klimatu oraz akcji edukacyjnych i informacyjnych podnoszących świadomość mieszkańców.

Źródło: UM Małopolska
Fot. Pixabay

NOWY GEOTERMALNY SYSTEM CIEPŁOWNICZY W HÖFN

419 0

Lokalne przedsiębiorstwo ciepłownicze w Höfn na wschodzie Islandii oficjalnie zainaugurowało nowy geotermalny system ciepłowniczy, co stanowi krok w kierunku zapewnienia długoterminowych i bezpiecznych dostaw ciepła dla lokalnej społeczności.

Ponieważ 90% wszystkich domów w Islandii ogrzewanych jest geotermalnie, zakłada się, że cała Islandia zyskuje na dostępie do niedrogiego i ekologicznego ogrzewania. Jednak niektóre regiony kraju do niedawna nie były w stanie korzystać z energii geotermalnej, a skutki zastąpienia ogrzewania elektrycznego przez geotermalne są dla tych społeczności bardzo poważne.

Rarik, korporacja energetyczna Islandii, pod koniec ubiegłego miesiąca poinformowała o swoich pracach nad geotermalną siecią ciepłowniczą w Höfn na wschodzie Islandii.

W ostatnich dziesięcioleciach w Höfn działała stacja ciepłownicza i system dystrybucji elektrycznego ogrzewania miejskiego, a w mieście było ¾ domów podłączonych do sieci, które korzystały z niezabezpieczonej energii elektrycznej, ale z ropy naftowej jako zapasowej do ogrzewania wody wykorzystywanej w systemie dystrybucji. W ostatnich latach cena niezabezpieczonej energii elektrycznej gwałtownie wzrosła, a jej podaż była bardzo niepewna. Dlatego też nie istniały już warunki wstępne dla niezmienionej działalności przedsiębiorstwa ciepłowniczego.

Hitaveita Hornafjardar (lokalne przedsiębiorstwo ciepłownicze) jest własnością firmy RARIK, która w ostatnich latach zainwestowała wiele pracy i pieniędzy w poszukiwanie ciepłej wody. Zorganizowane poszukiwania energii geotermalnej we wschodniej części Skaftafellssýsla trwają od lat 90-tych i na terenie Hoffell wykonano w sumie 54 odwierty badawcze oraz pięć odwiertów produkcyjnych o głębokości od 1100 do 1750 metrów. W latach 1992-2002 koszty poszukiwań geotermalnych ponosiła gmina Hornafjördur oraz Krajowy Urząd Energetyczny, natomiast od 2002 roku w projekcie uczestniczyła firma RARIK. Do 2006 roku wykonano 33 odwierty poszukiwawcze, ale po nabyciu przez RARIK praw geotermalnych w Hoffell w 2012 roku, wykonano 21 dodatkowych odwiertów i określono pięć odwiertów produkcyjnych.

30 do 95 sekund na litr ciepłej wody o temperaturze 70-78 stopni

Tryggvi Thór Haraldsson, Prezes Zarządu RARIK, świętował zakończenie swojej pracy w przemówieniu, które wygłosił podczas dzisiejszego uroczystego otwarcia nowego systemu ciepłowniczego w Höfn. Powiedział on, że był to duży i udany projekt, który zdaniem RARIK miał wszelkie predyspozycje, aby stać się ważnym krokiem naprzód dla osady w Hornafjördur. W jego przypadku stwierdzono, że wyniki wiercenia studni produkcyjnych w Hoffell były lepsze niż oczekiwano, ale obecnie przedsiębiorstwo ciepłownicze ma do dyspozycji cztery studnie produkcyjne. Trzy z nich zostały już uruchomione, a jeden może zostać uruchomiony później. Szacowana wydajność całego obszaru wynosi 95 litrów na sekundę przy obciążeniu szczytowym przez krótki czas, ale około 30-40 litrów na sekundę przez dłuższy czas. Z reguły jedna studnia jest wystarczająca do ogrzewania, ale dwie przy najwyższym obciążeniu i wtedy jest jedna zapasowa, oprócz tego jedna studnia jest nieaktywna. Temperatura wody, która trafia do systemu dystrybucji w Höfn wynosi 70 stopni przy najniższym obciążeniu i 78 stopni przy najwyższym obciążeniu. Tryggvi powiedział, że według oceny naukowców obszar geotermalny w Hoffell i zainstalowany system mogą wesprzeć znaczną rozbudowę osady lub zwiększenie liczby użytkowników w stosunku do tego, co jest teraz.

Koszt 3,5 mld ISK (ok. 27 mln USD)

W przypadku Tryggvi Thór stwierdzono również, że koszt wytworzenia energii geotermalnej przez RARIK, położenia 20 km głównej rury z obszaru elektrowni w Hoffell do Hafnar i rozwoju systemu dystrybucji wynosi około 3,5 miliarda ISK. Powiedział, że założono, że koszty użytkowników nowego systemu ciepłowniczego będą podobne w pierwszych latach, jak w przypadku starego przedsiębiorstwa ciepłowniczego, ale kiedy najwyższe koszty finansowe projektu zostały zredukowane, istniały wszelkie podstawy do obniżenia ceny. aby stać się bardzo opłacalnym w dłuższej perspektywie.

Zaangażowanie państwa jest warunkiem koniecznym dla efektywności

Tryggvi Thór powiedział, że warunkiem wstępnym opłacalności nowego systemu ciepłowniczego jest to, aby porównywalne środki finansowe pochodziły ze skarbu państwa na ten projekt oraz na inne nowe systemy ciepłownicze. Skarb Państwa wprowadził tam jednorazową płatność w wysokości 16-letnich dopłat do ogrzewania elektrycznego dla osób podłączonych do sieci ciepłowniczej, które miały dopłaty do bezpośredniego ogrzewania elektrycznego. Ponadto wprowadzono jednorazową płatność na dopłaty do ciepła, z której korzystali mieszkańcy przedsiębiorstwa ciepłowniczego. Tryggvi Þór powiedział, że oczekuje się, iż mieszkańcy z dopłatami do ogrzewania elektrycznego otrzymają około 35% swoich 16-letnich dopłat do kosztów przebudowy domów, podczas gdy przedsiębiorstwo ciepłownicze otrzyma 65%. Podziękował rządowi za jego zaangażowanie w ten projekt, początkowo w postaci dotacji na badania, a następnie jednorazowych dotacji.

Źródło: Think Geoenergy
Fot. Pixabay

CIEPŁO OD VEOLII PŁYNIE DO SZPITALA W JAROCINIE

495 0

Szpital Powiatowy w Jarocinie podpisał umowę ze spółką Veolia Zachód, należącą do Grupy Veolia term, która zadba o dostarczanie ciepła do szpitala. Dzięki podłączeniu placówki do miejskiej sieci ciepłowniczej, uda się obniżyć o ok. 30% koszty jej ogrzewania.

Na początku listopada br. Henryk Szymczak, Prezes Szpitala Powiatowego w Jarocinie oraz Dariusz Musiał, Prezes Veolii Zachód, w obecności Lidii Czechak pełniącej funkcję Starosty Jarocińskiego, podpisali umowę dotyczącą podłączenia budynku szpitala do miejskiej sieci ciepłowniczej. To bardzo ważna zmiana z punktu widzenia tej placówki, do tej pory ogrzewanej gazem, którego ceny w ostatnim czasie dramatycznie wzrosły.

Z audytu, który przeprowadziliśmy wynika, że podłączenie go do miejskiej sieci ciepłowniczej pozwoli na obniżenie kosztów za ogrzewanie o ok. 30% – powiedział Henryk Szymczak, Prezes Szpitala.

Przy tej inwestycji równie istotna była współpraca z miastem, która zaowocowała obniżeniem wydatków związanych z przyłączeniem budynku do sieci. W ramach projektu rewitalizacji śródmieścia w Jarocinie, udało się wykonać część odtworzeniową, natomiast Veolia pokryła koszty wykonania samego przyłącza.

Od dłuższego czasu pracowaliśmy nad projektem przyłączenia szpitala do naszej sieci ciepłowniczej i bardzo się cieszę, że nam się to udało. Ta inwestycja z pewnością podniesie bezpieczeństwo energetyczne szpitala. Chciałbym również zwrócić uwagę, że ciepło systemowe to jedno z najbardziej ekologicznych rozwiązań ogrzewania budynków – powiedział Dariusz Musiał, Prezes Veolii Zachód.

Spółka ta zarządza miejską siecią ciepłowniczą, wytwarzając ciepło dla miasta w elektrociepłowniach oraz w kogeneracji gazowej. Oznacza to, iż produkuje jednocześnie energię elektryczną i cieplną. Łączna długość wspomnianej sieci ciepłowniczej w mieście Jarocin to 13,4 km, dzięki której Veolia Zachód dostarcza ciepło do 205 budynków, tym samym ogrzewa ponad połowę mieszkańców tego miasta.

Źródło: Veolia
Fot. Veolia

WICEMINISTER ZYSKA NA KONFERENCJI „GWARANCJE A WYZWANIA RYNKOWE”

370 0

Współpraca administracji rządowej z sektorem bankowym dotycząca realizacji programu „Czyste Powietrze” była głównym tematem wystąpienia wiceministra klimatu i środowiska, pełnomocnika Rządu ds. OZE, Ireneusza Zyski podczas konferencji „Gwarancje a wyzwania rynkowe”. Organizatorem spotkania, które odbyło się 16 listopada 2021 r., był Bank Gospodarstwa Krajowego.

Jak zaznaczył pełnomocnik rządu ds. OZE Ireneusz Zyska, uruchomienie rządowego „Programu gwarancyjnego „Czyste Powietrze” z wykorzystaniem gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego”, powstało w oparciu o program priorytetowy „Czyste Powietrze”.

Rząd przyjął program „Czyste Powietrze” z wykorzystaniem gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego”, uchwałą Rady Ministrów 11 maja 2021 r. Poprzez takie działanie, możemy znacznie przyspieszyć proces realizacji programu „Czyste Powietrze” – powiedział wiceminister Zyska.

Współpraca z bankami poszerza nasze kanały dystrybucji dotacji na wymianę starych nieefektywnych źródeł ciepła i termomodernizację domów jednorodzinnych – dodał pełnomocnik Rządu ds. OZE.

Łączny budżet, w ramach którego banki będą przekazywać do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej wnioski o dotację z przeznaczeniem na częściową spłatę kapitału kredytów na przedsięwzięcia realizowane zgodnie z programem „Czyste Powietrze”, wynosi 1,5 mld zł.

Program „Czyste Powietrze” jest bezpośrednio koordynowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i realizowany przez 16 wojewódzkich funduszy, którego łączny budżet na lata 2018-2029 opiewa na 103 mld zł.

Źródło: MKiŚ
Fot. MKiŚ

OPOLE STAWIA KOLEJNY KROK DO CZYSTSZEGO POWIETRZA

567 0

W elektrociepłowni ECO w Opolu przy ul. Harcerskiej zakończyła się właśnie budowa instalacji odazotowania spalin. To jeden z etapów budowy ekologicznej technologii, która pozwoli na znaczące ograniczenie ilości zanieczyszczeń gazowych i pyłów powstających w procesie produkcji energii.

ECO przygotowywało się do realizacji tej inwestycji od kilku lat. Realizację zadania poprzedził montaż na opolskich kotłach ciepłowniczych aż dwóch pilotażowych instalacji badawczych.

– Pierwszy z projektów badawczych zrealizowaliśmy wspólnie z firmą SBB – mówi Mirosław Romanowicz członek zarządu ds. operacyjnych ECO – kolejny, został zrealizowany wspólnie z konsorcjum Instytutu Energetyki i firmy Budimex. Projekty badawcze zakładały budowę zarówno samodzielnych układów odazotowania jak i innowacyjnej instalacji odsiarczania i odazotowania w jednym procesie. Niestety badania nie przyniosły spodziewanych rezultatów techniczno – ekonomicznych, jednak dały nam ogląd dostępnych technologii.

Wnioski płynące z badań wyznaczyły kierunki realizacji nowej instalacji oczyszczania spalin. Mając na uwadze zebrane doświadczenia oraz przegląd rynku wykonawców ECO ogłosiło przetargi na budowę poszczególnych instalacji, które co prawda ze sobą współpracują, jednak stanowią odrębne, niezależne zespoły funkcjonalne.

– Ogłosiliśmy postępowanie przetargowe nie wykluczając żadnej z technologii – mówi Paweł Krawczyk członek zarządu ds. ekonomicznych ECO – postawiliśmy jednak na rozwiązania sprawdzone w dużej energetyce, a przy tym uzasadnione ekonomicznie. Wyodrębnienie poszczególnych instalacji jako osobnych zadań ma też tą przewagę, że możemy opierać się na najlepszych rozwiązaniach, bez konieczności korzystania z rozwiązań pakietowych.

Instalacja odazotowania jest zabudowana w kotle wodnym i kotle parowym, które w kolejnych latach będą stanowiły podstawowe jednostki produkujące ciepło na potrzeby miasta. W drugim etapie zbudowana zostanie nowa instalacja odpylania i odsiarczania. Inwestycja ta wymaga ingerencji w przewody spalinowe, będzie bowiem pracować pomiędzy kotłami a kominem. Termin realizacji tego zadania musi być ściśle powiązany z temperaturą zewnętrzną i wynikającym z nich zapotrzebowaniem na produkcję ciepła – te prace będą miały swoją kulminację w lecie 2022r. Zwieńczeniem inwestycji będzie zabudowa układu do ciągłego monitoringu emisji zanieczyszczeń.

– Zakończenie pierwszego etapu tej inwestycji pozwoli nam już w sezonie 2021/2022 znacząco zredukować emisję tlenków azotu NOx – dodaje Mirosław Romanowicz – osiągniemy poziomy gwarantowane nieprzekraczające 250 mg/ Nm3.

Wykonawcą instalacji odazotowania jest firma ERC Technic z konsorcjum podwykonawców. Cała inwestycja związana z budową nowej instalacji oczyszczania spalin będzie sfinansowana ze środków własnych ECO. Realizacja pierwszego etapu kosztowała niemal 5 mln zł.

– Łączny planowany koszt całego zamierzenia inwestycyjnego to około 25 mln zł – mówi Paweł Krawczyk – Wydatki na modernizacje w zakresie ochrony środowiska, choć spore, nie będą miały znaczącego wpływu na ceny w branży ciepłowniczej. Dominującym elementem wpływającym na ceny ciepła pozostają wciąż koszty paliwa na rynkach lokalnych i światowych, jak również koszt zakupu uprawnień do emisji CO2.

ECO planuje, że kompletna instalacja oczyszczania spalin będzie pracować w Opolu od początku 2023 roku.

Źródło: ECO SA
Fot. ECO SA

AKADEMIKI POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ PRZEJDĄ KOMPLEKSOWĄ TERMOMODERNIZACJĘ

553 0

Projekt ocieplenia i wymiany instalacji wewnętrznych w czterech zabytkowych domach studenckich Politechniki w Warszawie uzyskał wsparcie finansowe z NFOŚiGW w wysokości blisko 7 mln zł. Dotacja i niskooprocentowana pożyczka zostaną przekazane beneficjentowi dzięki programowi Poprawa jakości powietrza, Część 2) Zmniejszenie zużycia energii w budownictwie. Całość przewidzianych prac będzie kosztowała ok. 7,8 mln zł. Termomodernizacja domów akademickich potrwa do końca czerwca 2023 r.

Przedmiotem dofinansowanego przedsięwzięcia będzie termomodernizacja 4 budynków domów akademickich Politechniki Warszawskiej tj.: DS “Tulipan” i DS “Muszelka” przy ul. Mochnackiego, DS “Pineska” przy ul. Uniwersyteckiej, oraz DS “Bratniak” przy ul. Grójeckiej w Warszawie.

Są one zlokalizowane w obrębie stołecznego układu urbanistycznego i zespołu budowlanego wraz z zielenią “Kolonii Lubeckiego”, który to wpisany jest do rejestru zabytków Województwa Mazowieckiego.

Termomodernizacja obejmie 4 606 m2 ścian budynków. Nastąpi także ocieplenie przegród od wewnątrz, stropów, stropodachów, ścian nad przejazdami i dachów za pomocą wełny mineralnej. Przewidziano wymianę ponad 200 okien i 16 sztuk drzwi – wszystko z zachowaniem historycznego charakteru obiektów. W czterech budynkach pojawi się nowa instalacja c.w.u. i ponad 500 grzejników z zainstalowanymi zaworami termostatycznymi i zaworami podpionowymi (aktualne, żeliwne zostaną zdemontowane). W akademikach zaplanowano także wymianę oświetlenia wewnętrznego na LED, a w dwóch budynkach DS “Tulipan” i DS “Muszelka” montaż 160 sztuk paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy 43,2 KW (na ich energetyczne potrzeby własne). Pracom towarzyszyć ma wymiana 4 dwufunkcyjnych węzłów ciepłowniczych na nowoczesne, wyposażone w system regulacji i zarządzania ciepłem, wykorzystujące samouczący się układ “sztucznej inteligencji”.

Projekt obejmie też przygotowanie całej inwestycji, w tym m.in. opracowanie dokumentacji wykonawczej (remontu budynków w uzgodnieniu z konserwatorem zabytków) i rozliczenie inwestycji.

Umowa dofinansowania przedsięwzięcia została podpisana 29 września w siedzibie NFOŚiGW, w Warszawie przez Wiceprezesa Zarządu NFOŚiGW Artura Michalskiego oraz Rektora Politechniki Warszawskiej prof. dr hab. inż. Krzysztofa Zarembę. W uroczystości uczestniczył także Kanclerz Politechniki Warszawskiej dr inż. Krzysztof Dziedzic oraz Dyrektor Departamentu Budownictwa NFOŚiGW Magdalena Bodzenta.

Źródło: NFOŚiGW
Fot. NFOŚiGW

NFOŚIGW URUCHAMIA NABÓR W PROGRAMIE POLSKIE WSPARCIE NA RZECZ KLIMATU

410 0

Od 29 listopada 2021 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozpocznie nabór fiszek projektowych w programie Polskie Wsparcie na rzecz Klimatu. W pierwszym konkursie NFOŚiGW dofinansuje projekty realizowane przez polskie podmioty w kooperacji z partnerami z jednego z sześciu państw Bałkanów Zachodnich tj. Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Kosowa, Macedonii Północnej i Serbii. W kolejnych etapach wsparcie będzie rozszerzane m.in. o państwa Partnerstwa Wschodniego.

Celem programu jest wspieranie współpracy polskich podmiotów z partnerami z państw sąsiadujących z UE, mierzących się z wyzwaniami, podobnymi do tych występujących w Polsce, na ich drodze do transformacji w kierunku zielonej gospodarki.

– NFOŚiGW wesprze finansowo realizację pilotażowych projektów inwestycyjnych i/lub projektów pomocy technicznej realizowanych przez polskie podmioty we współpracy i na rzecz partnerów w państwach sąsiedzkich UE, w pierwszej kolejności na Bałkanach. – wyjaśnia ideę programu Artur Lorkowski, wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. – Docelowo wsparcie NFOŚiGW, komplementarne do inicjatywy GreenEvo, pomoże polskim przedsiębiorcom z sektora zielonych technologii budować doświadczenie na rynkach państw partnerskich. – dodaje wiceprezes Zarządu NFOŚiGW.

Beneficjentami programu mogą być polskie podmioty: przedsiębiorcy, jednostki polskiego samorządu terytorialnego lub ich związki, jednostki naukowe, organizacje pozarządowe, konsorcja z udziałem powyższych podmiotów, które realizują projekty na rzecz partnerów zagranicznych (lokalnych). Partnerem zagranicznym mogą być pochodzące z kraju realizacji projektu organizacje non-profit, władze krajowe lub samorządowe, jednostki naukowe, badawcze lub edukacyjne.

Polskie podmioty mogą ubiegać się o wsparcie finansowe na realizację jednego z trzech rodzajów projektów: inwestycyjnych, doradczych lub mieszanych. Na projekty inwestycyjne i mieszane będą mogli otrzymać do 2 mln zł, a na projekty doradcze do 1 mln zł. Intensywność dofinansowania w programie może sięgać nawet 100% kosztów kwalifikowanych w zależności od specyfiki zgłaszanego projektu.

Projekty będzie można realizować w co najmniej jednym z spośród następujących obszarów tematycznych: kształtowanie krajowej, regionalnej i lokalnej polityki klimatycznej, poprawa jakości powietrza, poprawa efektywności energetycznej w budynkach, rozwój zero- i niskoemisyjnego transportu oraz transformacja regionów węglowych.

Nabór do programu realizowany będzie w dwóch etapach. W pierwszej kolejności przedstawiane będą fiszki projektowe zawierające zarys koncepcji. Autorzy najbardziej interesujących propozycji zostaną zaproszeni do złożenia wniosków o dofinansowanie. Program będzie realizowany w latach 2021-2024, natomiast wydatkowanie środków nastąpi w 2022 r. i latach późniejszych, do wyczerpania alokacji.

Dotychczas – w ramach współpracy międzynarodowej na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu, poza granicami Polski NFOŚiGW sfinansował realizowany przez z Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych oraz Główny Instytut Górnictwa program wymiany wiedzy między polskimi i ukraińskimi regionami węglowymi oraz szkolenia ukraińskich audytorów energetycznych realizowane przez Krajową Agencję Poszanowania Energii S.A.

Źródło: NFOŚiGW
Fot. NFOŚiGW

KONKURS NA PROJEKT REWITALIZACJI BUDYNKÓW PO EC CZECHNICA

412 0

Konkurs na najlepsze propozycje rewitalizacji Elektrociepłowni Czechnica został rozstrzygnięty. Laureaci, studenci Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, przygotowali oryginalne projekty zmian w ponad stuletnim kompleksie, proponując tam m.in. trzygwiazdkowy hotel, zespół basenowy czy centrum wystawienniczo-multimedialne.

Konkurs to efekt współpracy Zespołu Elektrociepłowni Wrocławskich KOGENERACJA S.A. należącego do PGE Energia Ciepła z Grupy PGE oraz Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej. Należąca do spółki Elektrociepłownia Czechnica w Siechnicach zakończy swoją działalność w 2024 r. Zastąpi ją nowoczesna jednostka produkcyjna zasilana gazem. Zarząd KOGENERACJI wraz z Burmistrzem Gminy Siechnice dąży do tego, by prawie trzyhektarowy obszar obecnego zakładu został zrewitalizowany i zagospodarowany. Dzięki temu ponad 120-letnia elektrociepłownia zyska nowe życie, służąc mieszkańcom i przyciągając turystów.

W ramach konkursu na prace magisterskie oraz projekty poświęcone rewitalizacji tego historycznego obiektu, studenci mogli przygotować plan zagospodarowania przestrzennego terenu elektrociepłowni, projekt nowego obiektu kubaturowego na dowolnie wybranym fragmencie terenu albo zaproponować adaptację, przebudowę bądź rozbudowę dowolnie wybranych budynków.

Jury konkursowe z 26 prac wybrało dwie, które zostały nagrodzone pierwszym miejscem oraz jedną za miejsce trzecie. Ogłoszono także wyróżnienia.

– Bardzo mile zaskoczyła nas różnorodność tematyczna prac konkursowych – mówi Andrzej Jedut, prezes zarządu KOGENERACJI. – Młodzi architekci podeszli do sprawy bardzo skrupulatnie, mierząc się z ogromnym wyzwaniem. Muszę przyznać, że świetnie sobie poradzili, zaskakując nas często swoim nowatorskim podejściem.

– Wszystkie nadesłane prace wskazują na potrzebę zachowania cennych budynków i budowli – podkreśla dr Roman Czajka, prodziekan ds. kształcenia na Wydziale Architektury PWr.

– A także na możliwe sposoby dopełnienia istniejącej struktury o funkcje, które nie tylko pozwolą uratować najcenniejsze obiekty, ale mogą przyczynić się do ożywienia miejsca oraz stać się bardzo wartościowym i atrakcyjnym punktem na planie miasta. Zachowanie reliktów architektury poprzemysłowej, tchnięcie w nie nowego życia, ujawnienie ich potencjału i możliwości ich przekształceń, jest niezwykle ważne, nie tylko w kontekście architektury zrównoważonej, ale również ochrony środowiska naturalnego – dodaje Roman Czajka.

Pierwszą nagrodę ex aequo zdobył Jakub Proszak za pracę „CoAll Mill Hotel”, przygotowaną pod opieką promotor prof. Małgorzaty Chorowskiej. Doceniono go za wzorową adaptację zabytkowego budynku na funkcje hotelowe. Pierwszą nagrodę przyznano także Damianowi Garbuli za pracę „Centrum multimedialne”, która powstała jako projekt na zajęciach prowadzonych przez dr inż. arch. Elżbietę Komarzyńską – Świeściak. Jury doceniło autora za „konsekwentne rozwiązanie budynku wielofunkcyjnego na planie koła w istniejącej strukturze EC Czechnica”. Trzecią nagrodą wyróżniono Patrycję Janiszewską za pracę „Łaźnie publiczne”, będącą jej dyplomem przygotowanym pod opieką promotora dr. inż. arch. Marka Lambera. Jury spodobała się „klarowna propozycja architektoniczna o silnym wyrazie formalnym, nieprzytłaczająca jednak sąsiedniej zabudowy”.

W konkursie wyróżniono także prace Patryka Majewskiego – „Ośrodek wodny”, Darii Pawłosik, Niny Miłosławskiej i Arkadiusza Górowskiego – „DNA – Magazyn energii” oraz Pauliny Barabasz, Patryka Majewskiego, Adama Pawliczka i Beniamina Waleckiego – „Nowa Czechnica”.

Milan Ušák, burmistrz Siechnic podkreśla – Gmina Siechnice, jako społeczność stoi przed wyzwaniem, jakim jest zachowanie dziedzictwa materialnego i przemysłowego starej Elektrociepłowni „Czechnica”. Dlatego z ogromną satysfakcją przyjąłem zaproponowane przez studentów Politechniki Wrocławskiej pomysły na rewitalizację tego historycznego miejsca. Jestem przekonany, że „nowe życie” starej „Czechnicy” ma szansę stać się wizytówką naszej gminy w skali regionu i całego kraju.

Wszystkie nagrodzone i wyróżnione prace będzie można obejrzeć na wystawie organizowanej na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej od 17 do 22 listopada 2021.

Źródło: Kogeneracja
Fot. Kogeneracją

DOBRE WYNIKI FOTOWOLTAICZNEJ FARMY TAURONA

404 0

Instalacja, dostarczając zieloną energię, w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy swojej pracy, wyprodukowała energię potrzebną do zasilenia dwóch tysięcy gospodarstw domowych. Produkcja nie była obciążona emisją dwutlenku węgla, dzięki czemu do atmosfery nie trafiło 5 tys. ton CO2.

Pierwsza farma fotowoltaiczna TAURONA zlokalizowana w Jaworznie dwa miesiące przed terminem przekroczyła próg rocznej produktywności. Farma przesłała do sieci 5,2 tys. MWh energii elektrycznej, co zaspokoiło zapotrzebowanie na energię dwóch tysięcy gospodarstw domowych.

– Instalacje fotowoltaiczne będą odgrywać coraz istotniejszą rolę w miksie energetycznym TAURONA. Przykład jaworznickiej, która osiągnęła spodziewany roczny poziom produkcji już po 10 miesiącach pracy pokazuje, że fotowoltaika przemysłowa stanowi efektywne źródło wytwórcze. Farma ta powstała na terenie dawnej elektrowni węglowej, kolejne takie instalacje chcemy wybudować, wykorzystując nasze tereny poprzemysłowe m.in. w Mysłowicach i Stalowej Woli – mówi Patryk Demski, wiceprezes ds. strategii i rozwoju TAURON Polska Energia.

Wybudowana w 2020 roku w Jaworznie farma o mocy 5 MW, to pierwsza instalacja powstała w ramach programu TAURON PV. Inicjatywa zakłada budowę instalacji fotowoltaicznych na terenach poprzemysłowych należących do Grupy. 12 tysięcy modułów zainstalowano w miejscu, w którym niegdyś zlokalizowana była Elektrownia Jaworzno I. Farma powstała dzięki zaangażowaniu finansowemu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

TAURON rozbudowuje farmy fotowoltaiczne

Program TAURON PV to program budowy instalacji fotowoltaicznych na terenach Grupy TAURON o łącznej mocy 150 MWp. Obejmuje on kilka lokalizacji o różnym stopniu zaawansowania i mocy. Inwestycje rozwijane są na terenach zrekultywowanych lub wymagających rekultywacji wskutek długotrwałej działalności przemysłowej – głównie po byłych elektrowniach lub składowiskach odpadów paleniskowych.

Dzięki programowi, miejscom tym przywracane są funkcje gospodarcze. W Mysłowicach prowadzone są zaawansowane prace przygotowujące budowę farmy fotowoltaicznej o mocy powyżej 40 MW, która zlokalizowana zostanie na terenie byłego składowiska odpadów paleniskowych. Dla projektu budowy farmy w Stalowej Woli uzyskana została decyzja o uwarunkowaniach środowiskowych, obecnie oczekiwane jest uchwalenie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, co powinno nastąpić w najbliższych miesiącach.

Inwestycje w energetykę odnawialną są podstawą osiągnięcia założeń Zielonego Zwrotu do 2030 roku. TAURON za 9 lat planuje wytwarzać ponad 65 proc. energii z odnawialnych źródeł energii (OZE), przy jednoczesnym ograniczeniu emisyjności o połowę.

Źródło: Tauron
Fot. Tauron

KOMIN PGE TORUŃ Z MURALEM SOKOŁA

611 0

W połowie listopada br. zakończono prace rewitalizujące nieczynny, 225-metrowy komin w PGE Toruń, spółce należącej do PGE Energia Ciepła z Grupy PGE. Na wysokości około 120 metrów powstał mural z wizerunkiem sokoła wędrownego, który na stałe gniazduje na tym najwyższym w regionie kominie.

Prace remontowe na nieczynnym kominie PGE Toruń trwały od sierpnia do połowy listopada br. Podstawowy zakres modernizacji obejmował przede wszystkim prace wynikające z wymogów prawa lotniczego, w tym: malowanie obowiązkowych czerwonych i białych pasów, wymianę oświetlenia tzw. przeszkodowego – nocnego, naprawę żelbetowego płaszcza komina, czyli jego zewnętrznej części oraz wykonanie zadaszenia komina, chroniącego go przed degradacją. Prace odbywały się z zastosowaniem technik alpinistycznych.

Nieczynny komin wpisał się na stałe w panoramę miasta i stanowi miejsce gniazdowania toruńskich sokołów wędrownych, których codzienne życie można oglądać online dzięki kamerze umieszczonej w gnieździe. PGE Toruń i PGE Energia Ciepła, od ponad 10 lat współpracują ze Stowarzyszeniem na Rzecz Dzikich Zwierząt „Sokół”, które opiekuje się nie tylko toruńskim sokołami wędrownymi, ale też gniazdującymi na kominach elektrociepłowni PGE Energia Ciepła w Gdyni i Lublinie.

Termin modernizacji komina uzgadniany była ze Stowarzyszaniem i prowadzony był z poszanowaniem dla życia sokołów wędrownych, a więc w okresie poza lęgowym.

– Grafika przedstawiająca wizerunek sokoła wędrownego była ostatnim etapem prac renowacyjnych komina, będącego częścią starej ciepłowni węglowej. Jest ona podkreśleniem zielonej transformacji, którą prowadzi Grupa PGE i przekazem dla mieszkańców Torunia, że odeszliśmy od węgla, którego częścią był ten komin. Obecnie, zgodnie ze strategią Grupy PGE ogrzewamy Toruń wykorzystując niskoemisyjne paliwo gazowe w nowoczesnych urządzeniach, co pozytywnie wpłynęło na stan powietrza w mieście – mówi Robert Kowalski, prezes zarządu PGE Toruń.

Transformacja technologii produkcji ciepła i energii elektrycznej z węglowej na gazową obniżyła średnio o 90% poziom emisji tlenków siarki, tlenków azotu i pyłów, co pozytywnie wpływa na jakość powietrza w Toruniu. Coroczne modernizacje sieci ciepłowniczej, zmiana lokalnych pieców węglowych, będących źródłem smogu, na ciepło sieciowe oraz programy wspierające przyłączanie budynków do sieci ciepłowniczej powodują, że torunianie mogą oddychać czystym powietrzem.

Szkic muralu sokoła wędrownego o wymiarach 7,5 m x 15m został wykonany metodą przepróchy. Polega ona na przygotowaniu papieru z naniesionym konturem rysunku.

Przeprócha musi być dokładnie zaplanowana, bo na dużą całość składają się dość małe elementy – kartony. Istotne jest tu zachowanie odpowiednich proporcji, bo skala obrazu jest ogromna, a z racji pracy na wysokości nie można go co chwile oglądać z odległości, jak w przypadku grafik na ścianach budynków. – wyjaśnia Wojciech Rokosz, malarz – muralista i wykonawca grafiki na toruńskim kominie. Prace przy muralu wymagały odpowiedniego sprzętu i przede wszystkim technik alpinistycznych przy zachowaniu wszelkich procedur bezpieczeństwa i to stanowiło największą trudność. Cieszę się, że wszystko się udało i mural wygląda tak, jak został zaplanowany – dodaje Wojciech Rokosz.

W pierwszej fazie remontu, komin był czyszczony strumieniem wody z pomp o ciśnieniu 500 bar (15 litrów na minutę). Dla porównania, w myjniach samochodowych korzysta się z pomp o ciśnieniu od 120 do 140 bar. Zastosowanie tak wysokiego ciśnienia podczas mycia komina umożliwiło usunięcie zanieczyszczeń bez konieczności stosowania detergentów. Na malowanie komina zużyto aż 7 ton farby.

Toruński nieczynny komin ma 225 m i został zbudowany w 1982 roku. Ma konstrukcję żelbetonu i jest najwyższą budowlą w regionie (9. kominem w Polsce pod względem wysokości). Jest on częścią starej ciepłowni węglowej, która została wyłączona z użytkowania w momencie uruchomienia nowej elektrociepłowni gazowej (marzec, 2017 roku).

#Energetyczne ciekawostki z modernizacji nieczynnego komina PGE Toruń

  • Wysokość komina: 225 m
  • Średnica przy podstawie: 13,80 m
  • Średnica przy wylocie: 8,80 m
  • Liczba galerii komina: 6
  • Przy pracach remontowych komina pracowało: 10 osób z uprawnieniami alpinistycznymi.
  • Podczas remontu namalowano 7 pasów: czerwone i białe pasy o szerokości 25 metrów każdy, skrajne pasy są czerwone. Pasy zaczynają się od 50 metra; do 50 metra jest kolor jasnoszary.
  • Ilość zaprawy zużytej na remont płaszcza: około 2 ton. Najwięcej materiału zużyte zostało do wypełniania zarysowań. Znacznie więcej zużyto farby – było to około 7 ton.
  • Przy grafice pracowało łącznie 5 alpinistów i zużyto 100 litrów farby, sokoła malował jeden główny muralista a przepróchę wykonywały 4 osoby.

Źródło: PGE EC
Fot. PGE EC