Postępujące zmiany klimatyczne, a także rosnące koszty energii elektrycznej i gazu wymagają szybkich działań umożliwiających oszczędzanie ciepła, energii oraz wody. Znaczenie mają więc zarówno zmiany codziennych nawyków, jak i termomodernizacja budynku czy montaż odnawialnych źródeł energii.
Zmień codzienne nawyki
Przy rosnących obecnie cenach i kosztach życia nawet drobne zabiegi mogą doprowadzić do obniżenia rachunków, jednocześnie pomagając chronić naszą planetę. Pamiętaj, że oszczędzanie energii może być proste! Każdy z nas może stosować się do przedstawionych poniżej przykładów.
Niezależnie od zmiany codziennych nawyków warto rozważyć temat termomodernizacji budynku, montażu instalacji odnawialnego źródła energii czy retencjonowania wody. Co ważne, nie zawsze konieczne jest kompleksowe działanie. Czasem wystarczy tylko ocieplić dach czy wymienić nieszczelne okna, aby zaobserwować znaczne oszczędności zużywanej energii. Z pomocą w takim przypadku przychodzą programy dotacyjne oferowane przez miasto i instytucje zewnętrzne. W ramach programów można ocieplić przegrody budowlane (ściany zewnętrzne, docieplić dach, stropodach, strop nad nieogrzewaną piwnicą lub podłogi na gruncie), wymienić stolarkę okienną i drzwiową, zamontować instalację fotowoltaiczną, pompę ciepła, kolektory słoneczne i zbiornik na deszczówkę.
PGE Energia Ciepła, do której należy PGE Toruń, wraz z Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy (CNMW) zrealizują edukacyjny projekt pn. „OGRZEWANIE w pudełku”. Skierowany do starszych klas szkół podstawowych i ponadpodstawowych projekt prowadzony będzie od stycznia do maja 2023 roku. Jego celem jest popularyzacja wśród młodzieży szkolnej wiedzy w zakresie powstawania ciepła, produkcji, użytkowania i jego oszczędzania. Umowa związana z realizacją przedsięwzięcia została podpisana w grudniu 2022 roku.
PGE Energia Ciepła i PGE Toruń od lat angażują się w edukację na temat procesu wytwarzania ciepła i energii. Prowadzony jest projekt Energetyczna kariera, który zachęca młodzież do podejmowania pracy w branży energetycznej. Teraz, będąc partnerem Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy – instytucji popularyzującej naukę, technikę i kulturę, będzie można rozszerzyć wiedzę młodzieży o pokazanie fizycznego pojęcia ciepła/energii cieplnej w nieco inny sposób.
– Cieszymy się, że jako PGE Toruń i PGE Energia Ciepła możemy współpracować z Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy przy tym edukacyjnym projekcie. Ważne jest, aby w szkole prowadzić edukację związaną z pojęciem ciepła w sposób niestandardowy. Pokazywać jego właściwości fizyczne, produkcję, przenikanie ale również sprawności i straty ciepła. W dobie trudnej sytuacji na rynkach paliw energetycznych, dziś bardzo ważne jest optymalne użytkowanie ciepła i energii. Ten autorski projekt przygotuje też młodzież do umiejętnego wykorzystania ciepła w domach. Liczymy, że zwiększy również zainteresowanie młodzieży naukami ścisłymi, rozwijając w przyszłości chęć poznania branży energetycznej. Stąd zachęcam szkoły w Toruniu i całej Polsce do udziału w tym projekcie. Takie warsztaty to również inna, bardziej przystępna, forma realizacji lekcji fizyki, która powinna spodobać się uczniom – mówi Robert Kowalski, prezes zarządu PGE Toruń.
Głównym celem projektu jest realizacja warsztatów zarówno stacjonarnie, jak i online dla uczniów szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych w zakresie ciepła w fizyce, jego powstawania i oszczędzania. Warsztaty stacjonarne, które odbędą się w siedzibie CNMW są skierowane do uczniów toruńskich szkół i gmin ościennych. Natomiast w zajęciach online, przy wykorzystaniu indywidualnych zestawów edukacyjnych – pudełek (stąd nazwa projektu), mogą wziąć udział uczniowie z całej Polski (z wyłączeniem szkół z terenu Gminy Miasta Toruń, do których kierowane są zajęcia stacjonarne).
– Pudełkowa formuła zajęć była już przez nas praktykowana w ramach innych działań podejmowanych we współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Projekt „Ogrzewanie w pudełku” realizowany przy współpracy z naszym partnerami: sponsorem PGE Energia Ciepła i PGE Toruń pozwoli nam na podzielenie się wiedzą w zakresie ciepła w fizyce, jak również – co ważne w dzisiejszych czasach – jego oszczędzaniu. Bardzo cieszę się z tej współpracy, bo daje nam możliwość dotarcia do szerokiego grona odbiorców z tematem „na czasie” – mówi Monika Wiśniewska, dyrektor Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy w Toruniu.
Uczestnicy zajęć online otrzymają zestawy edukacyjne (pudełka), które zawierać będą niezbędne materiały do przeprowadzenia doświadczeń, eksperymentów, prac ręcznych, kartę pracy dla nauczyciela i uczniów. W zestawach będą również dostępne materiały informacyjne dotyczące oszczędzania ciepła. Do zestawu zostanie dołączony link do materiału wideo z udziałem edukatora CNMW, który poprowadzi warsztaty online. Uczniowie podczas zajęć będą wykonywać samodzielnie doświadczenia związane z ciepłem. Zestawy do zajęć online zostaną przesłane na adres wskazany przez opiekuna w formularzu zgłoszenia. Zajęcia, w zależności od napływających zgłoszeń, planowane są już w styczniu br.
Warsztaty stacjonarne będą odbywały się w wybrane poniedziałki od lutego do maja w pracowni fizycznej Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy. Zajęcia będą trwały od 60 do 90 minut w zależności od tempa pracy grupy. W jednym warsztacie może wziąć udział od 15 do 30 uczniów z kl. 6-8 szkoły podstawowej/szkół ponadpodstawowych. Uczestnicy zajęć stacjonarnych otrzymają niespodziankę związane z tematyką warsztatów.
Aby wziąć udział w projekcie należy wypełnić zgłoszenie. Zgłoszenia na zajęcia stacjonarne i online będą przyjmowane od 16 stycznia 2023 roku. Formularz zgłoszeniowy jest dostępny na stronie internetowej CNMW: https://mlynwiedzy.org.pl/ogrzewanie-w-pudelku/
PEC Ciechanów w 2022 roku zbudował kolejną, nową instalację ciepła odpadowego z przemysłu, prawdopodobnie unikatową w skali kraju. Konsekwentnie też dąży do uzyskania statusu efektywnej sieci ciepłowniczej.
Ciepło odpadowe oznacza niemożliwe do uniknięcia ciepło, które jest wytwarzane jako produkt uboczny w instalacjach przemysłowych lub instalacjach wytwórczych energii lub w sektorze usług i które bez dostępu do systemu ciepłowniczego lub chłodniczego pozostałoby niewykorzystane.
Zatem jest to zarówno typowe ciepło technologiczne z kogeneracji, chłodzenia czy powstające podczas wytwarzania ciepła o określonych parametrach o wykorzystania na cele przemysłowe przez ciepłownictwo. Wykorzystanie każdej z jego form leży w interesie Polski, ponieważ pozwala na osiągnięcie ograniczenia zużycia paliw kopalnych i efektywności energetycznej. Jest także istotne dla poprawy efektywności przedsiębiorstw w łańcuchu dostaw ciepła do konsumentów końcowych. Ciepło odpadowe z przemysłu to zmaterializowany synonim definicji energii, której nie zużyliśmy.
Mając tą świadomość PEC Ciechanów w roku 2022 zbudował kolejną, nową instalację ciepła odpadowego z przemysłu, prawdopodobnie unikatową w skali kraju. Ciepło z procesów chłodzenia kondensatu pary wykorzystywanej do adsorpcji rozpuszczalnika jest wykorzystywane bezpośrednio, bez potrzeby podnoszenia jego parametrów na potrzeby systemu ciepłowniczego. Pomysł wykorzystania ciepła odpadowego z drukarni BPC Sp. z o.o. zrodził się w efekcie analizy możliwości zagospodarowania zasobów przemysłowych ciepła odpadowego. Każdy z otaczających ciepłownię zakładów przemysłowych ma instalacje chłodnicze na potrzeby procesowe produkcji, często są to agregaty sprężarkowe, ponosi więc coraz większe koszty chłodzenia dysponując ciepłem odpadowym. Istotnym czynnikiem mającym wpływ na nasz wybór była odległość od sieci ciepłowniczej, istniejąca infrastruktura i parametry tego ciepła determinujące skalę niezbędnych nakładów. Ponieważ potrzeba zastąpienia dotychczasowego źródła ciepła odpadowego z przemysłu, o którym mowa dalej, była bardzo pilna z powodów ekonomicznych dla PEC Ciechanów i spotkała się z dużym zainteresowaniem tańszą opcją chłodzenia w dobie wzrostu kosztów paliw wynikającego z kryzysu energetycznego po stronie przedsiębiorstwa przemysłowego, bardzo szybko podjęto decyzję o wspólnej realizacji projektu. Przy proporcjonalnej partycypacji w nakładach. Zwrot inwestycji oszacowano wstępnie dla stron na około rok pracy instalacji. Drukarnia nie dysponowała jednak pomiarami jakości nośnika ciepła odpadowego i kalkulacje opierały się na szacunkach i krótkim pomiarze, ale mając na uwadze, że przy dużym obciążeniu produkcją instalacja odzysku ciepła ma szansę na rozbudowy o nowe moce.
Ciepło odpadowe w przypadku ciechanowskiej instalacji pochodzi z chłodzenia po kondensacji mieszaniny pary i rozpuszczalnika toluenu pochodzącej z procesu desorpcji parą węgla aktywnego adsorbującego rozpuszczalnik z powietrza odsysanego z maszyn drukujących. Układ odzysku rozpuszczalnika ma wydajność oczyszczania z rozpuszczalnika ponad 300 m3/h. Kondensacja następuje po dwóch etapach schładzania a kondensat w drugim etapie był schładzany na chłodni wentylatorowej.
Schemat instalacji odzysku ciepła odpadowego z przemysłu z drukarni BPC Sp. z o.o.
Dyspozycyjność mocy źródła ciepła odpadowego związana jest ściśle poziomem produkcji tj. zadruku papieru w drukarni. Poniższy wykres pokazuje jak ta zmienność wyglądała w trakcie próbnego rozruchu. Na wykresie widać zmienność parametrów temperatury zasilania ciepłem odpadowym w czasie, ale również satysfakcjonującą deltę temperatury sięgającą ponad 10 0C.
Temperatury nośnika ciepła odpadowego z przemysłu z procesów chłodzenia (drukarnia BPC)
Instalacja odzysku ciepła przemysłowego z drukarni przeszła pomyślnie próby i planowane jest jej uruchomienie w trybie normalnej pracy ciągłej w II kwartale 2023r. Pilotaż pracy instalacji w ramach projektu odzysku ciepła przemysłowego powiódł się i pozwolił na pracę instalacji z sukcesem, ze zmiennym obciążeniem przez niecałe 1882 godziny. Poniżej wykres przestawia ilości odzyskanego ciepła w funkcji czasu podczas prób rozruchu w 2022 r.
Energia odpadowa przemysłowa z procesu chłodzenia (drukarnia BPC) narastająco za okres GJ/h
Układ odzysku ciepła z drukarni BPC Sp. z o.o. działa na zasadzie uzupełnieniu chłodni wentylatorowej na wymiennik płytowy mocy 1,5 MWt woda/woda i odbiorze ciepła o zmiennych parametrach na zasadzie powrót – powrót do sieci ciepłowniczej z własnym systemem pompowym w komorze cieplnej. W ramach projektu wykorzystano infrastrukturę służącą wcześniej jako sieć parowa. Potrzebna byłą budowa obiektu kubaturowego dla węzła ciepłowniczego. Poniże zdjęcia pokazują instalację i miejsce włączenia do sieci.
Węzeł odzysku ciepła przemysłowego (widok) oraz obiekt instalacji odzysku ciepła odpadowego z przemysłu i włączenie do sieci ciepłowniczej
Pilotażowe badania efektywności procesu prowadzone przez 3 miesiące 2022 roku wyglądają obiecująco. Od strony technicznej konieczna jest jeszcze przebudowa odcinka istniejącej sieci ciepłowniczej zasilająca aktualnie w sezonie zimowym kilku odbiorców by umożliwić instalacji również w sezonie grzewczym i zmaksymalizować całoroczny poziom odzysku. Zwrot instalacji faktycznie, jak szacowano, nie przekracza rok pracy ze średnią mocą dyspozycyjną ok. 0,5 MWt. Przebudowa odcinka sieci była wcześniej planowana i jest realizowana w ramach projektu modernizacji sieci ciepłowniczej w celu ograniczenia strat przesyłu i dystrybucji ciepła w ramach działania 1.5 Efektywna dystrybucja ciepła i chłodu oś priorytetowa I Zmniejszenie emisyjności gospodarki POIŚ 2014 – 2020 z finansowaniem pozyskanym z NFOŚiGW. Jej celem miało być wyłączenie z eksploatacji niskoobciążonego odcinka sieci napowietrznej do którego aktualnie włączona jest nowa instalacja odzysku ciepła odpadowego.
Jak już wspominano wyżej w przyszłości wszystko będzie jednak zależne od ilości zleceń na druk w kolejnych latach i tego na ile moce produkcyjne drukarni będą wykorzystane. Nadal więc istnieje duże ryzyko planowania ilości ciepła do taryfy po stronie PEC Ciechanów i potrzeba posiadania alternatywy mocy dyspozycyjnej. Nie ma więc aktualnie motywacji do negocjacji z dostawcą ciepła przemysłowego ceny poniżej koszty wytwarzania własnych alternatywnych mocy dyspozycyjnych.
Argument mający zachęcać do odzysku ciepła odpadowego zawarty w Strategii dla Ciepłownictwa wskazujący na niską cenę ciepła odpadowego z przemysłu jest w obcym stanie regulacji nietrafiony i ten fakt należy sobie uświadomić. Natomiast niezaprzeczalne są inne korzyści tj. brak obciążenia tego kosztami EU ETS, kolejny element sumy ciepła dla efektywnego systemu ciepłowniczego i brak kosztów logistyki.
Wcześniejsze doświadczenie z ciepłem odpadowym z przemysłu wykorzystywanym w PEC Ciechanów dotyczą odzysku ciepła odpadowego z kogeneracji przemysłowej. W 2011 roku PEC Ciechanów roku podjął współpracę z Sofidel Poland produkującej chusteczki higieniczne, papier toaletowy oraz inną konfekcję papierową, aby kupować niepotrzebne w tej firmie ciepło z turbin gazowych. W tym przypadku nośnikiem ciepła jest woda więc wykorzystano wymiennik płytowy typu woda/woda. Dostawca ciepła odpadowego zbudował na swój koszt przyłącze oraz węzeł umożliwiający zarówno pobór ciepła z sieci ciepłowniczej przez Sofidel (stara nazwa Delitissue) jak i odbiór i zakup ciepła odpadowego z przemysłu dla PEC Ciechanów. Węzeł był projektowany według założeń PEC Ciechanów. Poniżej schemat węzła odbioru odpadowego ciepłą przemysłowego z kogeneracji.
Schemat technologiczny węzła zakupu/ sprzedaży ciepła od firmy Sofidel, dawniej Delitussue (oznaczone kolorem pomarańczowym)
Turbiny gazowe produkowały parę technologiczną oraz prąd na potrzeby przemysłowe, a nadmiar ciepła był przekazywany poprzez węzeł ciepłowniczy zbudowany na wymiennikach płytowych o mocy około 3 MWt oraz własnym systemem pompowym dostosowany do parametrów dostarczanego ciepła do sieci ciepłowniczej. Praca mogła być realizowana w dwóch opcjach – zasilanie w zasilanie latem lub zasilanie w powrót w sezonie grzewczym. W międzyczasie w systemie ciepłowniczym sukcesywnie obniżane są parametry pracy i tym samym temperatura zasilania co powala dłużej pracować w systemie powrót w powrót.
Schemat technologiczny włączenia instalacji odzysku przemysłowego ciepła odpadowego do sieci ciepłownizej PEc Ciechanów (zrzut z panelu sterowania)
Poniższy wykres pokazuje moce osiągane dla ciepła odpadowego z przemysłu pozyskanego z wytwarzania w kogeneracji na turbinach gazowych. Widoczna jest zmienność mocy, w dość szerokim zakresie, bo od 0 MWt do ponad 2 MWt. Moc dostępna zależy od potrzeb technologii produkcji i jest silnie skorelowana z zapotrzebowaniem produkcji na energię elektryczną. Kiedy zakład nie produkuje brak jest też odpadowego ciepła dla potrzeb systemu ciepłowniczego. Dokładaną analizę statystycznych parametrów ciepła odpadowego z przemysłu prezentuje poniższa tabela 1.
Poniższy wykres przedstawia uporządkowany poziom osiąganych mocy w ciągu 12 miesięcy pracy sieci ciepłowniczej. Zakup ciepła obejmował ponad 6000 godzin rocznie. Latem PEC Ciechanów miał mniejsze możliwości zakupu ciepła odpadowego z uwagi na konieczność zagospodarowania ciepła z odzysku z kotłów parowych wytwarzających na opisane wyżej potrzeby drukarni do odzysku rozpuszczalnika toluenu. Ponadto z uwagi na konieczność termicznego odgazowania wody sieciowej w obiegu parowym. Aktualnie sposób odgazowania uległ zmianie i maksymalizacja wykorzystania odpadowego źródła ciepła latem jest zależna od tego czy będzie bardziej korzystana niż wytwarzanie go we własnej kogeneracji. W sumie w ciągu 20 lat PEC Ciechanów zakupił ponad 522 tys. GJ odpadowego ciepła przemysłowego w systemie ciepłowniczym. Rocznie możliwości zakupu ciepła odpadowego wahały się od ok. 39 tys GJ do ponad 50 tys. GJ. Całkowity udział z sprzedaży ciepła odpadowego w PEC Ciechanów na przestrzeni 20 lat wahał się od 8 % do 11 %.
Uporządkowany wykres osiąganych mocy źródła kogeneracyjnego SOFIDEL za okres od 10.04.2020r – 31.03 2021r
Powyższe przykłady pokazują, że warto rozejrzeć się wokół i rozmawiać z przemysłem zwłaszcza w obliczu kryzysu energetycznego i deficytu paliw. Pożądane z perspektywy technicznej cechy ciepła odpadowego to jego stała dyspozycyjność, stabilne parametry i jak najwyższa temperatura oraz bliskość systemu ciepłowniczego. Jednak należy mieć świadomość ryzyka, wynikającego z faktu, że w przemyśle dyspozycyjność źródła jest problematyczna bo priorytetem jest realizacja produkcji dóbr, w reżimie narzuconym przez cechy danego rynku oraz potrzeby technologii w zakresie przeglądów, przestojów. Ciepło może być tu dodatkowym źródłem przychodu, ale niczego nie determinuje i zmieni priorytetów. Oczekiwanie dyspozycyjności i brak elastyczności związany z regulacją powoduje , że obie strony rozchodzą się w pół drogi. Ciepło w przemyśle traktowane jako produkt uboczny procesu produkcji, który może ,ale nie musi być wykorzystany. Może też być oddany środowisku bez uszczerbku dla założonych efektów ekonomicznych i technicznych podstawowej działalności. To zadaniem operatora sieci ciepłowniczej jest dostosować się do uwarunkowań ciepła odpadowego z przemysłu bo dostawca przemysłowy nie dostosuje się do potrzeb sieci ciepłowniczej. Tu tkwi często problem mentalny, organizacyjny oraz ekonomiczny. Problem wynikający nie z samej niechęci do ryzyka czy podjęcia wyzwania technicznego rozwiązania dla optymalnego zagospodarowania ciepła odpadowego z przemysłu w systemie ciepłowniczym tylko z obwiązujących zasad regulacji. Dzisiejszy system regulacji nie daje bowiem motywacji dla podejmowania ryzyka zagospodarowania ciepła odpadowego z przemysłu i współpracy z przemysłem dlatego mnożą się przypadki zrywania relacji B2B pomiędzy ciepłownictwem i przemysłem. Jeśli ciepło odpadowe z przemysłu ma być odzyskiwane podejście regulacyjne musi ulec zmianie w kierunku respektowania definicji ciepła odpadowego oraz uwolnienia relacji przemysł/ ciepłownictwo ze sztywnych ram taryfowania.
PGE Energia Ciepła, z Grupy PGE, co roku wspiera instytucje pomagającepotrzebującym, przekazując darowizny na wsparcie ich codziennej działalności.W tym roku również Szpital Specjalistyczny im. Ludwika Rydygiera w Krakowie mógł liczyć na finansowe wsparcie.
Szpital Specjalistyczny im. Rydygiera w Krakowie to największy w Małopolsce szpital specjalistyczny. Placówka istnieje od grudnia 1993 r. i każdego dnia przyczynia się do ratowania zdrowia i życia krakowian. Pracownicy krakowskiej elektrociepłowni PGE Energia Ciepła regularnie wspierają tę placówkę.
– PGE Energia Ciepła jest spółką odpowiedzialną społecznie, dlatego każdego roku wspieramy inicjatywy, niosące pomoc mieszkańcom Krakowa. Wsparcie dla Szpitala im. Rydygiera w Krakowie zaowocuje nowym sprzętem dla Małopolskiego Centrum Rehabilitacji Ręki, a to w znacznym stopniu przyczyni się do jeszcze lepszego wykorzystania jego potencjału z zakresu rehabilitacji – mówi Mariusz Michałek, dyrektor krakowskiej elektrociepłowni PGE Energia Ciepła.
W tym roku PGE Energia Ciepła Oddział nr 1 w Krakowie przekaże 20 tys. złotych na zakup sprzętu rehabilitacyjnego dla działającego w strukturze szpitala Małopolskiego Centrum Rehabilitacji Ręki, które jest unikatową w skali kraju jednostką, prowadzącą kompleksową diagnostykę i ocenę funkcji ręki, a także rehabilitację osób po wielotkankowych uszkodzeniach ręki i wysokospecjalistycznych zabiegach chirurgicznych. Kwota darowizny zostanie przekazana na zakup szyny CPM do rehabilitacji kończyny górnej. Szyna znacznie poprawi warunki i efekty rehabilitacji, czego efektem będzie szybszy powrót do zdrowia i poprawa jakości życia pacjentów.
– Zakupiony sprzęt wykorzystywany będzie do rehabilitacji pacjentów, którzy doznali utraty bądź obniżenia sprawności funkcji ręki na skutek wady wrodzonej, urazu czy przebytego zabiegu. Pacjentami naszego Centrum są często osoby po traumatycznych przeżyciach życiowych jak wypadki, operacje rekonstrukcyjne kończyn czy operacje na tle onkologicznym, co czyni proces rehabilitacji kluczowym dla odzyskania przez nich nie tylko sprawności, ale także jakości i sensu życia – mówi lek. med. Artur Asztabski, prezes Zarządu Szpitala.
Szpital Specjalistyczny im. Ludwika Rydygiera w Krakowie posiada 668 łóżek na 24 Oddziałach Szpitalnych, 28 Specjalistycznych Poradni i 140 łóżek w Zakładzie Opieki Długoterminowej w Makowie Podhalańskim. Rocznie udziela pomocy stacjonarnej ponad 40 tys., a ambulatoryjnie około 150 tys. pacjentów.
Udzielone wsparcie jest kontynuacją działań wspierających placówki medyczne. W 2021 r. Szpital im. Rydygiera otrzymał darowiznę w wysokości 30 tys. złotych z przeznaczeniem na zakup sprzętu i wyposażenia medycznego dla Małopolskiego Centrum Oparzeniowo-Plastycznego, zaś w 2020 roku PGE Energia Ciepła przekazała darowiznę w kwocie 25 tys.złotych dla Szpitala im. Stefana Żeromskiego w Krakowie. Z zakupionego sprzętu korzystają medycy z Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii oraz Oddziału Obserwacyjno-Zakaźnego.
Cztery przedsięwzięcia termomodernizacyjne budynków szkolnych otrzymały dofinansowania o wartości – ponad 14,7 mln zł środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 w ramach programu: Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu. Inwestycje otrzymają dodatkowo wsparcie w wys. 2,6 mln zł z budżetu państwa. Dzięki dofinansowaniu szkoły podstawowe w Kozienicach (woj. mazowieckie), gminie Dobrodzień (woj. opolskie ), gminie Nowy Staw – na obszarze Żuław Wiślanych (woj. pomorskie) oraz na terenie gminy Dywity – w Bukwałdzie oraz Spręcowie (woj. warmińsko- mazurskie) zostaną gruntownie wyremontowane do 2024 roku.
Umowy o dofinansowanie zostały podpisane w okresie wakacyjnym przez przedstawicieli NFOŚiGW oraz beneficjentów. Wsparcie ze środków MF EOG przyznano na podstawie konkursu pn. Poprawa efektywności energetycznej w budynkach szkolnych. Dzięki przeprowadzonym w obiektach szkolnych pracom obniżona zostanie emisja CO2do atmosfery, ograniczone zużycie energii pierwotnej, zwiększony udział OZE w produkcji energii oraz poprawa świadomości społecznej dotyczącej efektywności energetycznej.
Głęboka termomodernizacja budynku publicznej szkoły podstawowej nr 3 w Kozienicach pochłonie w całości 6 mln zł (wsparcie finansowe wyniesie w sumie ok. 4,1 mln zł). Celem projektu obok poprawy efektywności energetycznej w budynku szkolnym będzie doprowadzenie go do standardu energetycznie „pasywnego” lub „prawie zeroemisyjnego”. Przewidziano m.in. modernizację instalacji c.o. i c.w.u., montaż wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej, docieplenie stropów, wymianę drzwi zewnętrznych, docieplenie stropodachu niewentylowanego, wymianę okien i docieplenie ścian zewnętrznych oraz modernizację oświetlenia i montaż instalacji fotowoltaicznej.
Koszt całkowity termomodernizacji budynków szkolnych na terenie gminy Dobrodzień to 5,1 mln zł (suma przyznanych dotacji razem wyniesie: 3,6 mln zł). Przedsięwzięcie będzie miało charakter kompleksowy. Zaplanowano wykonanie prac służących obniżeniu zapotrzebowania na energię cieplną budynków, a także zastosowanie rozwiązań zmniejszających zużycie energii elektrycznej (m.in. montaż instalacji PV) w obiektach szkół podstawowych w Pludrach oraz w Turzy i budynku oświatowym w miejscowości Dobrodzień. Ponadto projekt zakłada działania edukacyjne, zwiększające świadomość okolicznych mieszkańców na temat efektywności energetycznej.
Poprawa efektywności energetycznej budynków szkolnych na obszarze Żuław Wiślanych w Gminie Nowy Staw będzie kosztować 10,3 mln zł. Dotacje sięgną 7 mln zł łącznie. Przedmiotem projektu będzie realizacja szeregu zadań inwestycyjnych, mających na celu przeprowadzenie termomodernizacji obiektów szkolnych położnych w trzech gminach partnerskich: w Nowym Stawie (gmina Nowy Staw), w Kmiecinie (gmina Nowy Dwór Gdański), we Wocławach i Cedrach Małych (gmina Cedry Wielkie). Partnerem zagranicznym projektu będzie Norweski Instytut Badań nad Powietrzem (NILU). Zaplanowane inwestycje w budynkach to m.in. docieplenia ścian zewnętrznych budynków i stropodachów, wymiana instalacji grzewczych oraz stolarki okiennej i drzwiowej a także oświetlenia wewnętrznego. Przewidziano również instalację paneli fotowoltaicznych. Projekt przewiduje dodatkowo przeprowadzenie kampanii informacyjno-szkoleniowej na temat wpływu realizacji prac termomodernizacyjnych na środowisko.
Kompleksowa termomodernizacja budynków szkoły podstawowej w Bukwałdzie oraz szkoły podstawowej w Spręcowie (Gmina Dywity) będzie kosztować ok. 3,6 mln zł, a suma przyznanych dotacji to 2,5 mln zł. Zakres prac w Spręcowie obejmie m.in. montaż instalacji paneli fotowoltaicznych, kompleksową wymianę oświetlenia wewnętrznego na energooszczędne. W szkole w Bukwałdzie projekt zakłada m.in. szeroki zakres robót termomodernizacyjnych, jak np. wymianę zniszczonych dachówek, naprawę poszycia dachowego i wzmocnienie konstrukcji dachu dla montażu instalacji PV, wymianę okien i drzwi zewnętrznych na energooszczędne, montaż instalacji wentylacyjnej, kompleksową modernizację kotłowni, modernizację instalacji c.o. i c.w.u. oraz wykonanie podjazdu dla niepełnosprawnych. Cel projektu to uzyskanie prawie zero-emisyjnego standardu energetycznego obu budynków szkolnych, w których prowadzona jest działalność oświatowo-wychowawcza.
Praktyczne sposoby na dekarbonizację polskiego ciepłownictwa przedstawili wykonawcy zaangażowani w przedsięwzięcia Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE” oraz „Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym”. Ich rekomendacje, w postaci dobrych praktyk transformacji systemu ciepłowniczego w kierunku odnawialnych źródeł energii, zostały właśnie opublikowane. Projekty, o których mowa, są finansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Inteligentny Rozwój.
O przeprowadzenie modernizacji ciepłownictwa systemowego nikt nie pyta dziś „czy”, ale „jak” to zrobić. To konieczność. Podstawowym źródłem energii w polskim ciepłownictwie systemowym pozostaje wciąż węgiel kamienny. W 2020 r. przedsiębiorstwa ciepłownicze w około 70% spalały węgiel, a pozostałe spalały gaz ziemny, olej opałowy, drewno, odpady komunalne i inne. Ciepłowni wykorzystujących bezemisyjne odnawialne źródła energii nie ma niemalże wcale.
Eksperci alarmują, że powodem, dla którego należy odejść od spalania paliw kopalnych, jest nie tylko poprawa jakości powietrza w Polsce, ale również gwałtowny wzrost cen ciepła i energii elektrycznej oraz uniezależnienie się od dostaw paliw z zagranicy.
W ostatnich miesiącach obserwujemy drastyczny wzrost cen ciepła systemowego; ceny ciepła wzrastają głównie z powodu wzrastających cen węgla, gazu i drewna, podyktowanych sytuacją geopolityczną. Węgiel jest niemal 5-krotnie droższy niż na początku 2022 roku, podobnie wzrosły ceny gazu ziemnego i drewna. Szacuje się, że związane z tym podwyżki cen ciepła będą wahać się od kilkudziesięciu do kilkuset procent. Przedsiębiorstwa ciepłownicze są ponadto zobowiązane do sprostania wymaganiom unijnej dyrektywy o efektywności energetycznej, która wprowadza definicję „efektywnych systemów ciepłowniczych (chłodniczych)” i zaleca stworzenie warunków dla rozwoju tych systemów. Tymczasem według opracowań Izby Gospodarczej Ciepłownictwa Polskiego, istniejące systemy ciepłownicze w Polsce w 83% nie spełniają tych wymagań i muszą dostosować się do nowych zasad, aby mogły korzystać z finansowania unijnego.
Jak to zrobić? Ciepłownia i elektrociepłownia przyszłości
Uruchomione w 2020 r. bliźniacze przedsięwzięcia NCBR „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE” oraz „Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym” mają na celu przeprowadzenie modernizacji ciepłowni konwencjonalnej: węglowej/gazowej/biomasowej do ciepłowni wykorzystującej w produkcji energii nawet 95% odnawialnych źródeł energii (bez spalania biomasy). Ich realizacja stała się możliwa dzięki wsparciu Funduszy Europejskich w ramach Programu Inteligentny Rozwój.
W pierwszym etapie wykonawcy biorący udział w obu projektach opracowali autorską koncepcję modernizacji wybranego przez siebie systemu ciepłowniczego znajdującego się w Polsce. Następnie dopracowali ją i zweryfikowali, wykorzystując profesjonalne oprogramowanie do modelowania matematycznego systemów ciepłowniczych.
– Przedstawione przez uczestników projektów symulacje komputerowe wykazały, że dekarbonizacja ciepłownictwa oparta na odnawialnych źródłach energii oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej to cele możliwe do zrealizowania przez Polskę. Oczywiście jest to proces, ale sądzę, że branża włączy się w światowy wyścig technologiczny – mówi dr Paweł Kuch, p.o. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Zwycięskie koncepcje
Demonstrator technologii najlepszego rozwiązania opracowanego w ramach przedsięwzięcia „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE” zostanie wykonany w Lidzbarku Warmińskim przez przedsiębiorstwo Euros Energy Sp. z o.o. Udział OZE w tej instalacji przekroczy 90%. Koncepcja opiera się na wykorzystaniu współpracy pomp ciepła z systemem trójstopniowego magazynowania ciepła oraz wykorzystania energii z instalacji fotowoltaicznych. Sezonowe magazynowanie ciepła równolegle w niskotemperaturowym magazynie gruntowym oraz wysokotemperaturowym magazynie wodnym zapewnia efektywną pracę pomp ciepła zasilających sieć ciepłowniczą bez konieczności wsparcia źródłem szczytowym. Opracowane rozwiązanie może znaleźć zastosowanie nie tylko w centralnym źródle ciepła, ale także w modernizacji węzłów grupowych lub w nowych instalacjach zasilających wybrane fragmenty sieci ciepłowniczej.
Z kolei w bliźniaczym projekcie demonstrator technologii – elektrociepłownia powstanie w Sokołowie Podlaskim. Zostanie wykonana przez konsorcjum, którego liderem jest ECN S.A. Instalacja, w której udział OZE przekroczy 95%, składa się z biogazowni rolniczej, stacji uzdatniania/uszlachetniania biogazu, biogazociągu, linii SN 15 kV oraz Zintegrowanego Systemu Wytwarzania Ciepła OZE: blok bio-kogeneracji (bCHP zasilany biometanem, który będzie doprowadzany z biogazowni), kocioł na biogaz, pompy ciepła. System na bazie OZE będzie wytwarzał 40% ciepła systemowego w miejscowości, a docelowo – obejmie całość systemu ciepłowniczego w Sokołowie Podlaskim.
Raporty na stole
Zwieńczeniem prac pierwszego etapu jest przygotowany przez każdego wykonawcę przedsięwzięcia dokument „Rekomendacja Wykonawcy – dobre praktyki transformacji systemu ciepłowniczego w kierunku OZE”. Część raportów po zakończeniu etapu I zostało przez autorów uaktualnionych w związku z bardzo dynamicznymi zmianami cen paliw, urządzeń i usług.
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ostatnich dniach opublikowało raporty „Dobre praktyki transformacji systemu ciepłowniczego w kierunku OZE” przygotowane przez wszystkich wykonawców, którzy rywalizowali w przedsięwzięciu „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE”, a także raporty „Dobre praktyki transformacji systemu elektrociepłowniczego w kierunku OZE” przygotowane przez wykonawców, którzy brali udział w przedsięwzięciu „Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym”.
– Liczymy na to, że raporty naszych wykonawców staną się inspiracją oraz pozwolą na odnalezienie konkretnych sposobów modernizacji sektora ciepłownictwa w Polsce, a w konsekwencji – na odejście od spalania paliw kopalnych. Zdajemy sobie sprawę, że tak gigantyczne wyzwanie technologiczne domaga się realnych pomysłów i nowych technologii. Chcemy w tym pomóc, dlatego zachęcamy do zapoznania się z raportami, które dostarczają odpowiedzi na to zapotrzebowanie. Będziemy również wdzięczni za przesłanie do nas informacji o wykorzystaniu któregoś z rozwiązań lub jego fragmentu – mówi Wojciech Racięcki, dyrektor Działu Rozwoju Innowacyjnych Metod Zarządzania Programami w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju.
Inspiracja strategią Europejskiego Zielonego Ładu
Przedsięwzięcia „Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym” oraz „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE” należą do serii inicjatyw NCBR wspierających realizację strategii Europejskiego Zielonego Ładu (European Green Deal). W ramach tej transformacji, dzięki zaangażowaniu środków z Funduszy Europejskich w ramach Programu Inteligentny Rozwój, opracowane zostaną również: budynki efektywne energetycznie i procesowo, nowoczesne oczyszczalnie ścieków, innowacyjne biogazownie, magazyny energii elektrycznej oraz ciepła i chłodu, wentylacja dla szkół i domów oraz technologie domowej retencji. Projekty, nad którymi pracują wykonawcy i które z miesiąca na miesiąc osiągają coraz większą dojrzałość, to szansa dla Polski na czystsze środowisko, zdrowsze społeczeństwo i nowoczesną, konkurencyjną gospodarkę.
Ponad 10 mln złotych łącznie przekaże Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu gminom: Jaworzyna Śląska i Ząbkowice Śląskie. To dwie pierwsze gminy na Dolnym Śląsku, które podpisały stosowne umowy w ramach programu „Ciepłe Mieszkanie”. Dokumenty potwierdzili swoimi podpisami prezes zarządu WFOŚiGW we Wrocławiu Łukasz Kasztelowicz oraz burmistrz Ząbkowic Śląskich Marcin Orzeszek i zastępca burmistrza Jaworzyny Śląskiej Justyna Chrebela.
W czasie konferencji zorganizowanej w Świebodzicach 3 października z udziałem wiceministra klimatu i środowiska, Pełnomocnika rządu ds. OZE Ireneusza Zyski podsumowano pilotażowy program termomodernizacji budynków wielorodzinnych na Dolnym Śląsku. Jednocześnie wiceminister zaznaczył, że program „Ciepłe Mieszkanie” jest poszerzeniem realizowanego od 2018 r. programu „Czyste Powietrze”, adresowanego z do właścicieli domów jednorodzinnych.
Program „Ciepłe Mieszkanie” to uzupełnienie programu realizowanego przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska „Czyste Powietrze”. Kierujemy go do osób, które mieszkają w budynkach wielorodzinnych bez centralnego systemu ogrzewania i korzystają z indywidualnego źródła ciepła na paliwa stałe. Liczę na to, że wszystkie samorządy, które mają na swoim terenie budynki wielorodzinne, włączą się w realizację programu – tak jak widzimy to tu na Dolnym Śląsku. To realne wsparcie obywateli w trosce o ekologiczne i ciepłe mieszkania – podkreśla wiceminister klimatu i Środowiska Ireneusz Zyska.
Zainteresowanie gmin nowym programem jest bardzo duże. To zasługa pilotażu, który realizowaliśmy w naszym województwie, a który można zdecydowanie powiedzieć jest sukcesem. Dzięki niemu zebraliśmy doświadczenie i to na pewno przyczyniło się do sprawnego uruchomienia programu „Ciepłe Mieszkanie” o zasięgu ogólnopolskim. Specyfika Dolnego Śląska, czyli w głównej mierze budownictwo wielorodzinne, to spore wyzwanie dla programów wymiany źródeł ciepła i termomodernizacji budynków. Ilość wniosków jaka do nas wpływa zarówno do programu „Ciepłe Mieszkanie”, ale i „Czyste Powietrze” pokazuje, że mieszkańcy widzą korzyści płynące z jednoczesnej wymiany źródła ciepła i przeprowadzenia termomodernizacji budynku np. poprzez wymianę okien. Cel mamy jeden wspólny, poprawa stanu powietrza w Polsce – dodaje prezes WFOŚiGW we Wrocławiu Łukasz Kasztelowicz.
Program „Ciepłe Mieszkanie” to nowy projekt , którego celem jest poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji pyłów oraz gazów cieplarnianych poprzez wymianę nieefektywnych źródeł ciepła (tzw. „kopciuchów”) i poprawę efektywności energetycznej w co najmniej 80 tys. lokali mieszkalnych znajdujących się w budynkach wielorodzinnych. Budżet programu to 1,4 mld zł, w ramach którego wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej przekażą pieniądze do gmin, które najlepiej znają lokalne potrzeby inwestycyjne budynków wielorodzinnych.
Gminy we własnym zakresie będą określać terminy składania wniosków przez beneficjentów końcowych (osoby fizyczne posiadające tytuł prawny wynikający z prawa własności lub ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu mieszkalnego, znajdującego się w budynku mieszkalnym wielorodzinnym), zamieszczając stosowne ogłoszenia na swoich stronach internetowych. Następnie gmina zawiera umowy o dotacje.
Dofinansowanie obejmuje zastosowanie nowych źródeł ciepła : kotła gazowego kondensacyjnego, kotła na pellet drzewny o podwyższonym standardzie, ogrzewania elektrycznego, pompy ciepła powietrze/woda lub pompy ciepła powietrze/powietrze albo podłączenie lokalu do wspólnego efektywnego źródła ciepła. Dodatkowo możliwe będzie wykonanie instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, wymiana okien i drzwi, wykonanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.
Przeciętna wysokość dotacji przypadająca na jeden lokal mieszkalny będzie uzależniona od dochodów beneficjenta i może wynosić od 15 tys. zł do nawet 37,5 tys. zł.
Warto podkreślić, że jeśli osoba biorąca udział w programie mieszka na terenie gminy, która znajduje się na liście gmin z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem, to może wnioskować o jeszcze wyższe dofinansowanie. Wtedy w zależności od dochodów będzie to odpowiednio 35, 65 lub nawet 95 proc. kosztów kwalifikowanych.
Umowa udostępnienia środków przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dla WFOŚiGW w Lublinie na realizację programu „Ciepłe Mieszkanie” została podpisana 19 sierpnia w Lubelskim Urzędzie Wojewódzkim. W uroczystości uczestniczyli: wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Sławomir Mazurek, wojewoda lubelski Lech Sprawka oraz prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie Grzegorz Grzywaczewski. Dofinansowanie z Funduszu to prawie 28 mln zł, natomiast budżet programu wynosi 1,4 mld zł. Okres wdrażania programu obejmuje lata 2022 -2026.
– Program Ciepłe Mieszkanie jest uzupełnieniem kompleksowej oferty dla obywateli w zakresie wymiany źródeł ciepła, połączonej z działaniami termomodernizacyjnymi i zwiększeniem efektywności energetycznej. Wpływa to na oszczędność energii, zmniejszenie ilości pyłów w atmosferze oraz jakość powietrza, którym oddychamy – mówił podczas spotkania w Lublinie wiceprezes NFOŚiGW Sławomir Mazurek.
Celem programu „Ciepłe Mieszkanie” jest poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji pyłów oraz gazów cieplarnianych poprzez wymianę nieefektywnych źródeł ciepła (tzw. „kopciuchów”) i poprawę efektywności energetycznej, w co najmniej 80 tys. lokali mieszkalnych znajdujących się w budynkach wielorodzinnych.
Ponadto program będzie wspierać zastosowanie: kotła gazowego kondensacyjnego, kotła na pellet drzewny o podwyższonym standardzie, ogrzewania elektrycznego, pompy ciepła powietrze/woda lub pompy ciepła powietrze/powietrze albo podłączenie lokalu do wspólnego efektywnego źródła ciepła. Dodatkowo możliwe będzie wykonanie instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, wymiana okien i drzwi, wykonanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Kosztem kwalifikowanym w programie będzie także przygotowanie dokumentacji projektowej przedsięwzięcia.
Przeciętna wysokość dotacji przypadająca na jeden lokal mieszkalny będzie uzależniona od dochodów beneficjenta i może wynosić od 15 tys. zł do nawet 39,9 tys. zł.
Beneficjentem programu jest gmina, której dotację przyznaje WFOŚiGW obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest ona zlokalizowana. Gminy mogą aplikować o dofinansowanie w ramach programu do WFOŚiGW w trybie ciągłym w podziale na 2 nabory. Pierwszy nabór jest już dostępny, natomiast drugi zostanie przeprowadzony do 31 grudnia 2023 r.
Dofinansowanie, po które mogą sięgnąć mieszkańcy lokali w budynkach wielorodzinnych jest uzależnione od poziomu dochodów i wynosi nawet do 90% poniesionych kosztów. Warto podkreślić, żejeśli osoba biorąca udział w programie mieszka na terenie gminy, która znajduje się na liście gmin z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem, to może wnioskować o jeszcze wyższe dofinansowanie. Wtedy w zależności od dochodów będzie to nawet 95 proc. kosztów kwalifikowanych.
Gminy we własnym zakresie będą określać terminy składania wniosków przez beneficjentów końcowych, zamieszczając stosowne ogłoszenia na swoich stronach internetowych.
Beneficjent, którym jest PGE Energia Ciepła S.A., otrzyma na budowę tego obiektu 55,9 mln zł preferencyjnej pożyczki. Dofinansowanie udzielone przez NFOŚiGW dotyczy przedsięwzięcia pod nazwą „Program Inwestycyjny Elektrociepłowni Kielce – budowa nowego źródła wysokosprawnej kogeneracji”, którego celem jest budowa nowej jednostki wytwórczej zasilanej gazem ziemnym o nominalnej mocy elektrycznej 7MWe wraz z wodnym kotłem odzysknicowym o mocy cieplnej 12 MWt, w której dochodzi do skojarzonej produkcji energii elektrycznej i ciepła w warunkach wysokosprawnej kogeneracji.
Głównymi elementami nowej instalacji będą: źródło kogeneracyjne w oparciu o turbozespół gazowy wraz z kotłem, stacja przygotowania gazu, komin, stacja transformatorowa oraz infrastruktura techniczna i komunikacyjna.
Nowe źródło zasilane gazem ziemnym zastąpi dotychczas eksploatowany kocioł węglowy typu WP-140.
Projekt wpisuje się w realizację celu, jakim jest odejście od paliwa węglowego w procesie wytwarzania ciepła w obiektach należących do Grupy PGE.
W latach 2023 – 2029 w większości lokalizacji, w których Grupa PGE posiada swoje aktywa, zostaną oddane do eksploatacji instalacje, które przyczynią się do całkowitego lub znaczącego odejścia od paliwa węglowego.
Przyznane wsparcie finansowe projektu w formie pożyczki preferencyjnej w kwocie do 55,9 mln zł zostało udzielone ze środków NFOŚiGW w ramach programu priorytetowego Energia Plus. Umowę ze strony Narodowego Funduszu podpisał wiceprezes Artur Michalski, a w imieniu beneficjenta przedstawiciele Zarządu PGE Energia Ciepła S.A. z Grupy PGE S. A. – prezes Przemysław Kołodziejak i członek zarządu Radosław Woszczyk. Trzeba dodać, że PGE Energia Ciepła S.A. Oddział Elektrociepłownia w Kielcach jest źródłem ciepła pokrywającym 100 proc. zapotrzebowania na ciepło dla miejskiego zintegrowanego systemu ciepłowniczego, którego właścicielem i dystrybutorem jest MPEC Kielce Sp. z o.o.
Po zrealizowaniu inwestycji struktura produkcji w kieleckiej elektrociepłowni zmieni się i będzie wyglądała następująco: OZE (blok biomasowy kogeneracyjny) – około 15% , kogeneracja węglowa – około 28%, kogeneracja gazowa – około 19%, pozostałe źródła (kotły wodne) – 38%.
Suma rocznej produkcji z OZE i kogeneracji wyniesie około 62%. Ostateczna struktura wytwarzania będzie zależała od uwarunkowań pogodowych i technologicznych w danym roku.
Projekty inwestycyjne, które prowadzimy obecnie w naszych jednostkach wytwórczych mają na celu utrzymanie zdolności produkcyjnych przy jednoczesnym zachowaniu dbałości o środowisko i jakość powietrza – podkreśla Przemysław Kołodziejak, prezes zarządu PGE Energia Ciepła.
Nasze inwestycje realizujemy zgodnie z przyjętymi założeniami Strategii Ciepłownictwa i według zaplanowanego harmonogramu, który zakłada 70 procent udziału paliw niskoemisyjnych w produkowanej przez PGE Energia Ciepła energii do roku 2030. Podpisana dzisiaj z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej umowa na dofinansowanie projektu w Kielcach pozwoli na osiągnięcie założonych przez nas celów – dodaje Przemysław Kołodziejak.
Ze względu na skalę działań, które muszą zostać podjęte przez branżę ciepłowniczą, nie waham się postawić tezy, że nasz kraj stoi przed największym w Unii Europejskiej wyzwaniem transformacyjnym – zaznacza Artur Michalski, wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Warto pamiętać, że w Polsce około 40 procent gospodarstw domowych jest ogrzewanych ciepłem systemowym. Jednak zdecydowana większość dostarczających je elektrociepłowni – by spełniać normy środowiskowe – już dzisiaj wymaga olbrzymich nakładów inwestycyjnych, przerastających ich możliwości budżetowe. Aby takie inwestycje były możliwe w trudnej obecnie sytuacji geopolitycznej i – co jeszcze ważniejsze – by polski konsument nie musiał samodzielnie ponosić ciężaru zmian, NFOŚiGW oferuje podmiotom takim jak PGE Energia Ciepła S.A. fundusze na transformację technologiczną. Dzisiejsza umowa to dobra wiadomość nie tylko dla Narodowego Funduszu oraz inwestora. To przede wszystkim długoterminowa gwarancja czystego, stabilnego ciepła i energii elektrycznej, a więc zdrowszej i komfortowej codzienności dla mieszkańców Kielc – podsumowuje wiceszef NFOŚiGW .
Całkowity koszt przedsięwzięcia, który przy wsparciu finansowym ze strony NFOŚiGW zostanie zrealizowany w Elektrociepłowni Kielce, wynosi 69,4 mln zł. Efekt rzeczowy przedsięwzięcia, czyli zbudowanie instalacji wytwarzania energii w wysokosprawnej kogeneracji oraz uzyskanie dodatkowej zdolności produkcji energii elektrycznej i ciepła powinien zostać zrealizowany do 31 grudnia 2024 r.
Natomiast efektem ekologicznym inwestycji, który powinien zostać osiągnięty do 31 grudnia 2025 r., ma być w ciągu roku zmniejszenie emisji dwutlenku węgla o 46 222 ton i zredukowanie zużycia energii pierwotnej o 95 612 GJ. Ilość wytworzonej energii elektrycznej w skojarzeniu (wysokosprawna kogeneracja) wyniesie 48 000 MWh/rok, a wyprodukowanej także w skojarzeniu energii cieplnej – 280 000 GJ/rok.
Warto nadmienić, że w latach 2023-2029 w większości lokalizacji, w których Grupa PGE posiada swoje aktywa, zostaną oddane do eksploatacji instalacje, które przyczynią się do całkowitego lub znacznego odejścia od paliwa węglowego.
Projekty inwestycyjne, które prowadzimy obecnie w naszych jednostkach wytwórczych mają na celu utrzymanie zdolności produkcyjnych przy jednoczesnym zachowaniu dbałości o środowisko i jakość powietrza – podkreśla Przemysław Kołodziejak, prezes zarządu PGE Energia Ciepła.
Nasze inwestycje realizujemy zgodnie z przyjętymi założeniami Strategii Ciepłownictwa i według zaplanowanego harmonogramu, który zakłada 70 procent udziału paliw niskoemisyjnych w produkowanej przez PGE Energia Ciepła energii do roku 2030. Podpisana dzisiaj z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej umowa na dofinansowanie projektu w Kielcach pozwoli na osiągnięcie założonych przez nas celów – uzupełnia prezes zarządu PGE EC S.A..
Realizacja dofinansowanego projektu pozwoli na zapewnienie stabilnych dostaw ciepła do miejskiego systemu ciepłowniczego Kielc oraz energii elektrycznej do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Nowa jednostka przyczyni się do osiągnięcia przez system ciepłowniczy w Kielcach statusu „efektywnego energetycznie systemu ciepłowniczego”, co stworzy dogodne warunki do promowania ciepła systemowego i wykorzystania jego potencjału. Przedsięwzięcie ma na celu również wyeliminowanie węgla jako paliwa do produkcji ciepła poprzez zastąpienie go gazem ziemnym.
Budowa bloku gazowego to kolejna, obok powstającej kotłowni gazowej, ważna inwestycja zarówno dla rozwoju Kielc, jak i środowiska i zdrowia jego mieszkańców – zauważa Zbigniew Duda, dyrektor Elektrociepłowni PGE Energia Ciepła w Kielcach.
Jako producent ciepła i energii elektrycznej skupiamy się na zagwarantowaniu bezpieczeństwa energetycznego. Preferencyjne dofinansowanie, które otrzymamy od NFOŚiGW, to dla nas istotne wsparcie w realizacji tego proekologicznego przedsięwzięcia – dodaje szef kieleckiej elektrociepłowni.
Inwestycja zapewni dostawy ciepła do odbiorców z terenu Kielc, a także energii elektrycznej do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, wytwarzanych w procesie wysokosprawnej kogeneracji. Nowa jednostka gazowa w kieleckiej Elektrociepłowni PGE Energia Ciepła oznacza ciągłość dostaw ciepła i energii elektrycznej, a jednocześnie przyniesie istotne efekty ekologiczne i społeczne w postaci czystszego powietrza i zdrowia mieszkańców.
Najnowsze porozumienie z NFOŚiGW to kolejna podpisana przez Grupę PGE umowa o dofinansowanie przedsięwzięć w zakresie odejścia od paliwa węglowego. Wcześniej udzielone zostało wsparcie m.in. dla inwestycji dotyczącej budowy nowych jednostek wytwórczych w Elektrociepłowni w Zgierzu oraz budowy Nowej Elektrociepłowni Czechnica w ramach Programu „Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu” współfinansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 oraz ze środków krajowych.
Prezydent Jacek Majchrowski ponownie zwrócił się do Marszałka Województwa Małopolskiego o niewprowadzanie zmian w uchwale antysmogowej dla Małopolski. Zdaniem prezydenta Krakowa, decyzja władz województwa o konsultacjach w sprawie wydłużenia okresu likwidacji bezklasowych kotłów w regionie jest niezrozumiała i negatywnie wpłynie na proces poprawy jakości powietrza.
Prezydent Krakowa podkreśla w piśmie, że wydłużenie terminu wymiany kotłów pozaklasowych w Małopolsce jest nie tylko nieuzasadnione, ale przede wszystkim szkodliwe w obliczu przekraczanych norm.
„W konsekwencji może doprowadzić do naruszenia prawa do życia i ochrony zdrowia ludzkiego jako wartości nadrzędnej. Liberalizacja uchwały antysmogowej zwiększy napływ zanieczyszczeń do Krakowa z gmin sąsiadujących, powodując utratę osiągniętych na przestrzeni lat przez miasto, przy ogromnym zaangażowaniu mieszkańców, efektów zarówno środowiskowych, zdrowotnych, ekonomicznych, jak i wizerunkowych. Efekty ekologiczne wyznaczone dla każdego roku wdrażania Programu ochrony powietrza, a także termin osiągnięcia poziomów dopuszczalnych i docelowych stężeń zanieczyszczeń, są ściśle związane z terminami wynikającymi z uchwały antysmogowej dla Małopolski” – czytamy w piśmie skierowanym przez prezydenta Jacka Majchrowskiego do marszałka Witolda Kozłowskiego.
Stanowisko Prezydenta Miasta Krakowa w sprawie zmian w uchwale antysmogowej
To nie jedyny apel władz miasta wystosowywany w sprawie uchwały antysmogowej w ostatnim czasie. Zarówno prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, jak i Rada Miasta Krakowa apelowali w ostatnich miesiącach o to, aby nie wprowadzać zmian w przepisach regulujących użytkowanie urządzeń grzewczych i stosowanie określonych paliw stałych.
Wprowadzenie uchwał antysmogowych dla Krakowa i Małopolski było poprzedzone licznymi konsultacjami z mieszkańcami. Przyjęte rozwiązania są więc formą umowy społecznej, rodzajem konsensusu, który został wypracowany dzięki zaangażowaniu mieszkańców, aktywistów, samorządowców i organizacji społecznych. Wszystkim nam powinno teraz zależeć na tym, aby działania na rzecz czystego powietrza były kontynuowane.
Ostatnie badania naukowców z Akademii Górniczo Hutniczej, które zostały opublikowane w czasopiśmie „Scientific Reports”, wskazują ponadto, że niekorzystne położenie Krakowa sprawia, że miasto jest podatne na akumulację zanieczyszczeń powietrza, które w znacznym stopniu napływają z sąsiednich gmin.
Przypomnijmy, Zarząd Województwa Małopolskiego podjął decyzję o przekazaniu do konsultacji społecznych projektu uchwały o przesunięciu terminu trwania okresu przejściowego dla konieczności modernizacji kotłów bezklasowych, tzw. kopciuchów, na terenie Małopolski. Miasto Kraków konsekwentnie podtrzymuje stanowisko, że obowiązująca aktualnie uchwała antysmogowa dla Krakowa i Małopolski musi pozostać bez zmian.
Proponowane zmiany w wydłużaniu procesu wymiany pieców o wysokich parametrach emisyjnych mogą jedynie spowodować mniejsze zainteresowanie wymianą bezklasowych kotłów wśród mieszkańców województwa małopolskiego i tym samym wpłynąć na pogorszenie się jakości powietrza w kolejnych latach.
