UE i Japonia r zainaugurowały działalność największego i najbardziej zaawansowanego na świecie reaktora termojądrowego typu tokamak – JT-60SA zlokalizowanego w prefekturze Ibaraki w Japonii. Podczas ceremonii otwarcia w Naka unijna komisarz ds. energii Kadri Simson oraz japoński minister edukacji, kultury, sportu, nauki i technologii (MEXT) Masahito Moriyama potwierdzili swoją długoletnią współpracę w dziedzinie energii termojądrowej, wspierając międzynarodowe wysiłki na rzecz rozwoju energii termojądrowej, w tym poprzez projekt ITER i działania w ramach szerszego podejścia.
Obie strony podkreśliły swoje wsparcie dla eksploatacji i modernizacji technicznej JT-60SA, aby w dalszym ciągu generować przełomowe wyniki badań, przydatne dla ITER oraz projektowania i budowy przyszłych reaktorów termojądrowych.
Podjęto również wspólne zobowiązanie do wzmocnienia Międzynarodowej Szkoły Fusionjnej JT-60SA (JIFS), pomyślnie zainaugurowanej we wrześniu 2023 r., w celu szkolenia młodych naukowców i inżynierów oraz rozwijania zasobów ludzkich niezbędnych do uzyskania energii termojądrowej w przyszłości.
Równolegle do współpracy nad projektem ITER UE i Japonia współpracują nad 3 projektami związanymi z syntezą termojądrową w ramach porozumienia w sprawie szerszego podejścia. Wszystkie projekty, wszystkie zlokalizowane w Japonii, mają na celu uzupełnienie ITER i przyspieszenie rozwoju energii termojądrowej. Prace obejmują budowę urządzenia termojądrowego JT-60SA, badania nad materiałami dobrze nadającymi się do zastosowania w przyszłych reaktorach termojądrowych (IFMIF/EVEDA) oraz utworzenie zasobów obliczeniowych o wysokiej wydajności w celu wsparcia prac badawczych nad syntezą jądrową, a także zdalne pomieszczenie operacyjne dla ITER. Porozumienie w sprawie szerszego podejścia podpisano w 2007 r., a drugi etap działań rozpoczęto w 2020 r. W maju 2021 r. opublikowano badanie dotyczące korzyści płynących z działań w ramach szerszego podejścia w ramach obowiązującej umowy oraz oczekiwanych korzyści wynikających z dalszego uczestnictwa.
Wytwarzanie energii termojądrowej nie powoduje wytwarzania dwutlenku węgla, co czyni ją ważną technologią na drodze do zerowej emisji netto. Reakcja termojądrowa jest iskrobezpieczna: zatrzymuje się po wyłączeniu dopływu paliwa lub źródła prądu. Nie wytwarza wysokoaktywnych, długożyciowych odpadów radioaktywnych. Ze względu na te cechy synteza termojądrowa kwalifikuje się jako jedno ze źródeł energii nowej generacji, które jednocześnie pozwala sprostać wyzwaniom związanym z dostawami energii i ochroną środowiska.
Źródło: Komisja Europejska
