Marcin Lewandowski, Prezes Zarządu Grupy GPEC, w rozmowie z portalem Nowoczesne Ciepłownictwo mówi m.in. o tym w jaki sposób zmienia się rola dystrybutorów w ciepłownictwie systemowym w Polsce.
Z całością rozmowy zapoznać można się w nagraniu poniżej.
Wojciech Racięcki, Dyrektor Działu Rozwoju Innowacyjnych Metod Zarządzania Programami w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, w rozmowie z portalem Nowoczesne Ciepłownictwo mówi m.in. o tym w jaki sposób NCBR wspiera transformację ciepłownictwa w Polsce.
Z całością materiału zapoznać się można pod poniższym linkiem.
Paweł Sałek, doradca Prezydenta RP ds. ochrony środowiska, polityki klimatycznej i zrównoważonego rozwoju, w rozmowie z portalem Nowoczesne Ciepłownictwo mówi m.in. o możliwości stworzenia ciepłownictwu dedykowanej ustawy.
Z całością wywiadu zapoznać można się w linku poniżej.
Prezes Zarządu Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie Jacek Szymczak wskazuje, że tegoroczne Forum Ciepłowników Polskich było wyjątkowe ze względu na liczbę uczestników oraz międzynarodowy charakter wydarzenia.
Z całością wywiadu zapoznać można się w linku poniżej. Jednocześnie jest to publikacja otwierająca serię rozmów, które odbyły się podczas XXVII Forum Ciepłowników Polskich w Międzyzdrojach.
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Ciechanowie Sp. z .o. świętował 8 września Jubileusz 30-lecia powstania a jednocześnie zakończenia I etapu jej radykalnej transformacji energetycznej z ciepłowni na elektrociepłownię.
Wielowymiarowa transformacja technologiczna rozpoczęła się w 2014 modernizacją kotłów węglowych na technologię ścian szczelnych. Następnie do 2022 wyposażono wszystkie jednostki w instalację odpylania, dostosowano do najnowszych standardów efektywności i ochrony środowiska.
W roku 2017 zatwierdzona została strategia transformacji energetycznej spółki zakładająca sukcesywne ograniczenie mocy w węglu do 2030 i zastąpienie węgla paliwami alternatywnymi- gazem i biomasą w technologii kogeneracji. Pierwsza kogeneracja gazowa powstała już w 2018 i służyła zaspokojeniu potrzeb własnych Spółki na energię elektryczną.
W tym okresie Spółka realizowała również pierwszy etap modernizacji i digitalizacji sieci ciepłowniczej.
Następnie zgodnie z przyjętą w 2017 Strategią rozwoju w latach 2020 – 2023 w latach 2020-2023 Spółka zrealizowała projekt modernizacji systemu ciepłowniczego największy od czasu jej powstania, czuli od 30 lat.Projekt w zakresie modernizacji źródła obejmował budowę instalacji wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w wysokosprawnej kogeneracji opartej o OZE – biomasę o mocy cieplnej 13 MW i elektrycznej 1,1 MW i dwóch kogeneracji gazowych o mocy elektrycznej niemal 3 MW i analogicznej mocy cieplnej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko perspektywa 2014 – 2020, Działanie 1.6 Poddziałanie 1.6.1. Źródła wysokosprawnej kogeneracji. Generalnymi wykonawcami inwestycji były firmy Energika oraz Eneria ( Bergerat Monnoyeur). Nowe źródła energii będą produkować łącznie ponad 14,6 MWt mocy cieplnej znamionowej i moc elektryczną na poziomie 4,1 MWe.
Równolegle w tym samym okresie realizowany był duży projekt modernizacji systemu ciepłowniczego. w celu ograniczenia strat przesyłu i dystrybucji ciepła również w ramach POIŚ w tej samej perspektywie, jako działanie 1.5 Efektywna dystrybucja ciepła i chłodu, na który składały się 4 duże zadania, w tym zmodernizowano główną miejską magistralę (ul. Sikorskiego/Robotnicza/Mleczarska), kanałową zewnętrzną instalację odbiorczą (ul. 17 Stycznia, Narutowicza, Okrzei) oraz grupowe węzły cieplne (ul. Armii Krajowej/Batalionów Chłopskich). Wymieniono też izolację termiczną na kanałowej sieci ciepłowniczej (ul. Mazowiecka) i wybudowano nowe odcinki sieci (ul. Mazowiecka, Tysiąclecia, Sikorskiego, Robotnicza, Mleczarska). Wykonawców inwestycji sieciowych było kilki, a wśród nich firma Foxan oraz Elektrotermex.
Sumaryczny koszt projektów w trzy kogeneracje i modernizację sieci to ponad 77,3 mln zł brutto. Projekty były finansowane z środków unijnych dysponowanych przez NFOŚiGW w formie dotacji w kwocie ponad 28,5 mln zł co stanowi 45 % wartości obu inwestycji netto, oraz środkami krajowymi w formie pożyczki z NFOŚiGW oraz kredytu w wysokości 9,1 mln zł z Pekao SA.
Każdy proces inwestycyjny to wyzwanie, ale inwestycje realizowane w Ciechanowie były wyzwaniem dużo większym ponieważ realizowane były dodatkowo w ekstremalnie trudnym okresie kryzysu pandemii oraz kryzysu wywołanego wojny z Ukrainą.
Dziś dzięki skokowi technologicznemu, którego dokonała Spółka nie tylko spełniamy standardy ochrony środowiska, w tym obowiązki udziału OZE, ograniczyliśmy ekspozycję na wzrost kosztów uprawnień do emisji CO2, jesteśmy samowystarczalni energetycznie i spełniamy definicję efektywnej sieci ciepłowniczej oraz, co istotne w tych czasach, alternatywę paliwową oraz technologiczną dającą bezpieczeństwo. Dzięki statusowi efektywnej sieci ciepłowniczej z OZE mamy możliwość dalszego rozwoju.
W Ciechanowie we współpracy z miastem 100 % właścicielem Spółki idziemy w kierunku samowystarczalności energetycznej miasta. Energia elektryczna z naszych źródeł już teraz zasila oświetlenie uliczne, a w przyszłości planujemy alby budynki samorządowe, w tym m.in. szkoły, przedszkola czy obiekty sportowe były zasilane ze źródeł lokalnych. Spółka wytwarza energię elektryczną, dostarcza ciepło wykorzystując OZE oraz ciepło odpadowe z przemysłu, wg mojej wiedzy jest jedną z najnowocześniejszych i najbardziej zaawansowanych w transformacji, ma możliwość zdalnego sterowania całym systemem. Zmieniamy też naszą nazwę po 30 – latach na: Elektrociepłownia Ciechanów Sp. z o.o.
Z początkiem sierpnia w Koninie uruchomiono nowy dworzec PKP, na który miasto czekało od dawna. Dostawcą ciepła jest MPEC-Konin Sp. z o.o.
Oficjalne otwarcie kompleksu budynków, w skład którego oprócz dworca wchodzi jeszcze galeria handlowa Dekada, nastąpi pod koniec października br. Co dla ciepłowników najważniejsze – będzie to kolejny duży odbiorca ciepła systemowego dostarczanego przez MPEC-Konin Sp. z o.o.
Umowa przyłączeniowa została zawarta w październiku ub.r. i dotyczyła dwóch przyłączy, odrębnie dla dworca i centrum handlowego. Po uzyskaniu wszelkich zgód i pozwoleń oraz opracowaniu projektów technicznych, przystąpiono do wykonania sieci i przyłączy o łącznej długości blisko 250 m. W lutym br. były prowadzone prace na terenie inwestycji, później ciepłownicy kontynuowali je w pasach drogowych ulic dojazdowych. Roboty wymagały koordynacji i ścisłej współpracy z wykonawcą dworca z uwagi na duży jednocześnie zakres prac. Oba obiekty zadeklarowały moc zamówioną na poziomie ok. 700 kW.
Źródło: Magazyn Ciepła Systemowego
Ceny węgla i gazu spadają, rośnie podaż paliw. Doświadczenie ostatnich dwóch lat uczy jednak, że stabilizacja na rynku surowców nie jest trwała. Ciepłownictwo systemowe jest narażone na ryzyko znacznych wahań cen paliw, co w istotny sposób może wpłynąć na cenę ciepła dla odbiorców. Jedyną szansą na tańsze ciepło jest głęboka transformacja sektora ciepłowniczego. Tak wynika z najnowszego raportu Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie.
Ceny ciepła systemowego są znane, ale tylko do końca roku. Zgodnie z ustawami z końca ubiegłego i początku tego roku podwyżki cen ciepła mogły wynieść maksymalnie do 40 proc. w stosunku do cen z końca września 2022 roku. System mrożenia cen przestaje jednak obowiązywać z końcem grudnia br. i nie wiadomo, czy zostanie przedłużony.
– Sektor, z którego korzysta około 15 mln Polaków, jest obarczony ryzykiem nieprzewidywalnych i istotnych wahań cen paliw. Aktualna stabilizacja na rynku jest pozorna i z pewnością nie jest trwała. Jedyną szansą na tańsze ciepło w dłuższej perspektywie jest wdrożenie działań, których efektem będzie gruntowna transformacja sektora – stwierdza prezes Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie, Jacek Szymczak.
Miks do poprawy
Budynki odpowiadają za 41 proc. zużycia energii w Unii Europejskiej. Energia ta służy głównie do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody. Ciepłownictwo odgrywa więc ważną rolę na rynku energii. Najbliższe lata będą kluczowe dla rozwoju i transformacji ciepłownictwa w Polsce. Nasz system ciepłowniczy jest bowiem jednym z największych w Europie. Z ciepła systemowego korzysta już ponad połowa gospodarstw domowych.
52,2 proc. gospodarstw domowych w Polsce korzysta z ciepła systemowego (wg danych GUS z maja 2023 roku)
Polska energetyka jest oparta na paliwach kopalnych. Dywersyfikacja paliw w ciepłownictwie postępuje – w 2017 udział węgla wynosił 74 proc., obecnie 69,5 proc. – ale zbyt wolno, by sprostać zmianom gospodarczym i geopolitycznym.
Wybuch wojny w Ukrainie potwierdził, że sektor powinien jak najszybciej zdywersyfikować miks paliwowy, by uniezależnić się od paliw kopalnych i ich eksportu. Wykorzystanie tych surowców obciąża również środowisko naturalne i powoduje dodatkowe koszty dla przedsiębiorstw ciepłowniczych związane z pozyskiwaniem coraz droższych uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Bez transformacji sektora, ceny ciepła systemowego będą rosły, a jego stała dostępność będzie zagrożona.
Dla czystszego powietrza
Jak szacuje Instytut Certyfikacji Emisji Budynków, zimą nawet 97 proc. Polaków jest narażonych na duże i bardzo duże stężenie szkodliwych substancji w powietrzu. Rocznie ponad 45 tys. mieszkańców naszego kraju umiera z powodu zanieczyszczenia powietrza, którego główną przyczyną jest niska emisja, czyli uwalnianie szkodliwych gazów i pyłów z domowych kotłów i pieców na paliwa stałe.
Jednym z najlepszych sposobów na poprawę jakości powietrza, którym oddychamy, pozostaje podłączanie indywidualnych odbiorców do sieci ciepłowniczej. Ciepłownictwo systemowe jest bowiem w niewielkim stopniu zagrożone niską emisją. Co więcej, w ciągu ostatnich dwudziestu lat sektor znacznie ograniczył emisję szkodliwych substancji do atmosfery, m.in. pyłów o 89,24 proc., dwutlenku siarki o 80,84 proc., tlenków azotu o 59,68 proc. i dwutlenku węgla o 15,54 proc.
Kluczowe dla transformacji energetycznej
Według raportu „Transformacja i rozwój ciepłownictwa systemowego w Polsce” przygotowanego przez ekspertów Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie (IGCP), warunkiem koniecznym transformacji i rozwoju ciepłownictwa systemowego w Polsce jest przejrzysta legislacja, uwzględniająca całościowe i długofalowe spojrzenie na branżę, oraz strategia dla ciepłownictwa.
Potrzebna jest specjalna ustawa odnośnie do ciepłownictwa i wyodrębnienie przepisów dotyczących sektora z obowiązującego prawa energetycznego.
– Kluczem do przeprowadzenia transformacji sektora jest właściwa, elastyczna, nadążająca za zmianami rynkowymi legislacja, bo branża ma świadomość konieczności zmian – podkreśla prezes Szymczak. I dodaje: – Minione kilkanaście miesięcy pokazało, że na naszą branżę zaczynają mieć wpływ czynniki, które 2–3 lata temu nie były tak widoczne, np. zmiany klimatyczne czy wydarzenia polityczne.
Priorytetem dla sektora ciepłowniczego jest poprawa jego kondycji ekonomicznej, bo – jak jednak wynika z danychUrzędu Regulacji Energetyki – rentowność branży ciepłowniczej w 2021 roku wynosiła minus 5,78 proc., a wiele ciepłowni utraciło płynność finansową.Fatalna rentowność sektora to, zdaniem IGCP, efekt wieloletnich regulacji cen przez państwo.
– W takiej sytuacji przedsiębiorstwa nie mogą pozyskać finansowania na niezbędne inwestycje. Nawet otrzymanie dotacji wymaga przecież wkładu własnego, a pozyskanie kredytu w bankach jest dla wielu przedsiębiorstw niemożliwe – tłumaczy Szymczak.
Jak podkreśla prezes IGCP, przedsiębiorstwa ciepłownicze chcą się zmieniać, ale proces wdrażania zmian wymaga zarówno pieniędzy i czasu, jak też zrozumienia ze strony decydentów.
***
Przeprowadzenie transformacji sektora, zapewnienie bezpieczeństwa dostaw ciepła oraz stabilności jego ceny zależy od poprawy sytuacji finansowej przedsiębiorstw. To warunek konieczny, bo pozwoli on ciepłownikom na przeprowadzenie koniecznych inwestycji, dostęp do najnowocześniejszych technologii wytwarzania i przesyłania ciepła oraz stworzy możliwość wykreowania nowych usług, takich jak chłodzenie mieszkań czy biur latem. Systemowy chłód staje się niezbędny do życia, kiedy doświadczamy takich ekstremalnych temperatur jak w lipcu tego roku – najgorętszym miesiącu w historii pomiarów.
Źródło: Magazyn Ciepła Systemowego
Ciepło systemowe może płynąć do naszych domów nie tylko zimą, ale także w chłodniejsze dni wiosną i latem. Podpowiadamy, jak zwiększyć swój komfort cieplny – jak zadbać o kaloryfery i z jakich systemowych rozwiązań skorzystać.
W budynkach wielorodzinnych za sprawdzenie, czy wewnętrzna instalacja grzewcza/chłodząca działa prawidłowo, odpowiada administrator budynku. Co najmniej raz w roku służby techniczne wykonują przeglądy okresowe instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych), a także instalacji służących ochronie środowiska w zakresie emisji gazów lub pyłów do powietrza.
Właściciel lub zarządca budynku może także zlecić przegląd instalacji, w tym sprawdzenie ciśnienia, jakości i ilości wody, szczelności łączy, dostawcy ciepła systemowego.
Parametry grzewcze instalacji
Rodzaj i wielkość kaloryferów dobiera się w zależności od zapotrzebowania grzewczego danego pomieszczenia i parametrów temperaturowych instalacji. W budynkach starszych niż dwudziestoletnie parametry instalacji wynoszą: temperatura wejścia 95°C lub 90°C, a wyjścia 70°C. W budynkach nowszych instalacje mają parametry: 80°/60°C, 75°/55°C i 70°/50°C (te są coraz powszechniejsze).
Parametry grzewcze instalacji zmieniają się po termomodernizacji budynku – ociepleniu ścian czy wymianie okien.
Przygotowujemy grzejniki do sezonu
Zaczynamy od wyczyszczenia kaloryferów. Najlepiej je wytrzeć mokrą ściereczką z detergentem (nie używamy środków żrących i z acetonem). Grzejniki płytowe musimy wyczyścić także wewnątrz. Zdejmujemy górną i boczne osłony, gąbką lub szczotką usuwamy kurz.
Porysowane powłoki grzejników, by nie skorodowały, zabezpieczamy lakierem w sztyfcie lub sprayu.
Odpowietrzamy grzejniki
Kiedy u sąsiadów kaloryfery już grzeją, a u nas są zimne lub ledwo ciepłe i słychać w nichbulgotanie i gwizdy, to znaczy, że musimy grzejniki odpowietrzyć.
Do odpowietrzenia wzywamy fachowców albo działamy sami. Oto ściągawka, co robimy krok po kroku: 1. zakręcamy zawór termostatyczny i czekamy aż kaloryfer będzie zimny; 2. pod odpowietrznikiem (to pokrętło w górnej części grzejnika) stawiamy miskę na wodę i odblokowujemy go; 3. opukujemy delikatnie grzejnik, by uwolnić bąbelki powietrza; 4. jeśli woda leje się spokojnym strumieniem, zakręcamy zawór odpowietrznika; 5. odkręcamy maksymalnie zawór termostatyczny; 6. gdy kaloryfer napełni się wodą, ustawiamy optymalną temperaturę, np. w salonie jest to 19–20oC.
Jeżeli kaloryfer nadal nie grzeje, kontaktujemy się z administratorem, który przeprowadzi regulację, tzw. kryzowanie.
Ustawiamy termostaty
Grzejniki są standardowo wyposażone w głowice ręczne. Przekręcając je, możemy ustawić niższą lub wyższą temperaturę albo całkowicie „skręcić” kaloryfery. Elektroniczne głowice termostatyczne automatycznie utrzymują temperaturę na optymalnym poziomie, wykorzystując różne funkcje, np. „wakacyjna” obniża temperaturę, a „otwartego okna” zamyka zawór grzewczy (co zapobiega stratom energii). Ustawienia możemy zaprogramować i zmieniać za pomocą aplikacji w smartfonie.
Nowoczesne głowice termostatyczne ograniczają zużycie energii nawet o 20 proc., co wpływa też znacznie na obniżenie rachunków za ogrzewanie.
Ciepło się liczy
Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Lubelskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (LPEC), zimą w naszych mieszkaniach utrzymujemy temperaturę na poziomie 22oC. To za dużo. Zmniejszając temperaturę do 20oC, obniżymy rachunki za ogrzewanie, zużyjemy mniej zasobów naturalnych, a planecie oszczędzimy emisji 2 mln ton dwutlenku węgla – to tyle, ile pochłania 30 mln drzew! Do zmiany przyzwyczajeń grzewczych i niemarnowania ciepła już od kilku lat zachęcają Polaków dostawcy ciepła systemowego w kampanii „20 stopni”. Jedyne co musimy zrobić, to przykręcić kaloryfery.
Źródło: Magazyn Ciepła Systemowego
Spółka ECO Kogeneracja z Grupy Kapitałowej ECO właśnie podpisała umowę na budowę kolejnego gazowego układu wysokosprawnej kogeneracji w Opolu.
Budowa instalacji produkującej energię cieplną i elektryczną w jednym procesie stanowi element programu ograniczenia mocy kotłów węglowych w opolskiej elektrociepłowni i jest kolejnym etapem trwającego w systemach ECO procesu dekarbonizacji.
– Sukcesywnie zwiększamy wolumen mocy produkowanej z wykorzystaniem paliwa gazowego, bo tą drogą możemy zmniejszyć emisję CO2 o połowę z każdego wyprodukowanego GJ w porównaniu z kotłami węglowymi – mówi Mirosław Romanowicz członek zarządu ECO SA ds. operacyjnych.
Wykonawcą nowego układu będzie konsorcjum firm Elemont i Ferox.
– Drugi gazowy układ kogeneracyjny zostanie zbudowany w sąsiedztwie pierwszej instalacji w Opolu przy ul. Harcerskiej – mówi Krzysztof Diduch Prezes Zarządu ECO Kogeneracja – parametry układu to 8 MW mocy elektrycznej i 8 MW mocy cieplnej. Dla inwestycji mamy już pozwolenie na budowę i możemy startować.
ECO Kogeneracja dla drugiego układu kogeneracyjnego w Opolu ma już zapewnioną premię kogeneracyjną. Zapewniła ją sobie wygrywając w czerwcu 2021r. aukcję na premię kogeneracyjną za wytworzenie energii elektrycznej w nowych lub znacznie zmodernizowanych jednostkach kogeneracji o mocy zainstalowanej od 1 do 50 MW.
– Uzyskane w aukcji wsparcie będzie obowiązywać przez 15 lat od momentu wybudowania i wyprodukowania pierwszej energii elektrycznej z nowego źródła kogeneracyjnego – mówi Paweł Krawczyk członek zarządu ECO ds. ekonomicznych.
ECO Kogeneracja eksploatuje obecnie gazowe układy kogeneracyjne w Kutnie, Malborku, Tarnobrzegu, Jeleniej Górze, Opolu i Żaganiu. W budowie są kolejne układy w Żarach i Nowej Soli. Wszystkie dostarczają energię do systemów Grupy Kapitałowej ECO.
Koszt inwestycji wyniesie blisko 70 mln zł. Nowy układ w Opolu rozpocznie pracę w czerwcu 2025 roku.
Montaż komina to kolejny etap budowy nowego źródła ciepła – kotła gazowego o mocy 18 MW w elektrociepłowni ECO, Opolu przy ul. Harcerskiej.
Projektowany komin jest emitorem samonośnym z rurą zewnętrzną DN1300. Wyrzuty spalin przewidziano ponad dach budynku na wysokość 30 m względem poziomu terenu, przy czym wysokość czynna komina wynosi około 16,0 m. Wynika to ze sposobu posadowienia komina na istniejącej posadzce, usytuowanej na poziomie 3,55 m oraz miejsca lokalizacji wlotu poziomych kanałów spalin.
Do najważniejszych elementów instalacji należą: tłumik spalin, kanały spalin oraz komin. Trzon komina składa się z trzech segmentów łączonych z między sobą na połączenia kołnierzowe i śruby. Kanały spalin oraz komin, zostaną wykonane zgodnie z wymaganiami producenta kotła. Instalacja odprowadzania spalin będzie wyposażona w kontrolne króćce pomiarowe do pomiaru emisji zanieczyszczeń.
Koszt całej inwestycji w nowe źródło ciepła dla Opola wyniesie 8,5 mln zł. Nowy kocioł gazowy rozpocznie pracę na początku 2024 roku.