Paweł Sałek, doradca Prezydenta RP ds. ochrony środowiska, polityki klimatycznej i zrównoważonego rozwoju, w rozmowie z portalem Nowoczesne Ciepłownictwo mówi m.in. o możliwości stworzenia ciepłownictwu dedykowanej ustawy.
Z całością wywiadu zapoznać można się w linku poniżej.
Rząd zaproponował nowe przepisy dotyczące wykorzystania źródeł energii odnawialnej, które mają ułatwić tworzenie klastrów energii i dostosować polskie przepisy do regulacji UE.
Nowe przepisy mają na celu zwiększenie ilości energii odnawialnej pozyskiwanej z OZE, w tym między innymi zachęcając inwestorów do budowy instalacji wytwarzających biometan.
Zgodnie z nowymi przepisami, producenci biometanu będą mieli możliwość prowadzenia działalności gospodarczej oraz korzystania ze wsparcia finansowego. Przepisy precyzują także kwestie dotyczące pierwszeństwa zakupu ciepła pochodzącego z źródeł odnawialnych, instalacji przetwarzających odpady oraz ciepła odpadowego. Nowe przepisy umożliwią również wydawanie i rozliczanie gwarancji pochodzenia ciepła i chłodu z OZE, co ma na celu promowanie ekologicznych metod wytwarzania energii cieplnej.
W obecności prezesów spółek energetycznych, 3 kwietnia 2023 r. minister Anna Moskwa omówiła kluczowe założenia trzeciego scenariusza prognostycznego „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.” – najważniejszego dokumentu strategicznego, wskazującego kierunki dalszej transformacji energetycznej kraju. Dokument odpowiada też na potrzeby, które sygnalizuje dziś branża elektroenergetyczna oraz strona społeczna.
W trzecim scenariuszu „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.” (dalej: PEP 2040), najważniejsze założenia i obszary inwestycyjne sektora elektroenergetycznego zostały określone zgodnie z czterema filarami polityki energetycznej państwa: sprawiedliwej transformacji, budowy zeroemisyjnego systemu energetycznego, poprawy jakości powietrza oraz suwerenności energetycznej. Elementy te dookreśliły ramy transformacji energetycznej dla przedsiębiorstw i jednostek samorządu terytorialnego na najbliższe dekady.
Wybuch wojny w Ukrainie pokazał, jak ważna jest suwerenność energetyczna. Analizy prognostyczne, które zostały przeprowadzone w kontekście tych dramatycznych wydarzeń, pozwoliły jasno określić, które obszary PEP 2040 należy wzmocnić, aby transformacja energetyczna zapewniła nie tylko bezpieczeństwo dostaw energii, ale pozwoliła też na stopniową dekarbonizację wytwarzania energii elektrycznej – wyjaśniła minister Anna Moskwa.
Suwerenność energetyczną rozumiemy jako wykorzystanie zdywersyfikowanych źródeł oraz własnych surowców, w tym efektywne wykorzystanie krajowych zasobów węglowych, rozwój OZE i energetyki jądrowej oraz sieci energetycznych – dodała.
Zgodnie z trzecim scenariuszem PEP 2040, w ciągu najbliższych dwóch dekad przewiduje się bezprecedensowy rozwój nowych mocy: do 2040 r. ilość mocy zainstalowanych ulegnie podwojeniu do poziomu ok. 130 GW. Ponadto, do 2040 r. nastąpi głęboka dywersyfikacja technologiczna miksu elektroenergetycznego, a źródła zeroemisyjne (OZE i atom) będą stanowić ok. 74 proc. mocy zainstalowanych i pokryją ok. 73 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną.
Istotną rolę w systemie elektroenergetycznym kraju będą pełnić morskie elektrownie wiatrowe. Prognozuje się, że w 2030 r. ich moc zainstalowana wyniesie 5,9 GW, a dziesięć lat później – już 18 GW. Energetyka wiatrowa na lądzie w 2030 r. może osiągnąć moc 14 GW, a w 2040 r. – 20 GW. Przy założeniu racjonalnego wzrostu, w 2030 r. w Polsce może funkcjonować 27 GW mocy zainstalowanej w fotowoltaice, a w 2040 r. może być to już 45 GW. Łącznie z pozostałymi rodzajami źródeł odnawialnych (na biomasę, biogaz, energię wody) moc osiągalna OZE może wynieść 50 GW w 2030 r. i 88 GW w 2040 r., które wyprodukują ok. 47 proc. energii elektrycznej w 2030 r. i 51 proc. w 2040 r. Natomiast, energetyka jądrowa za siedemnaście lat może wytwarzać blisko 23% energii elektrycznej w kraju.
Odnośnie do energetyki jądrowej (wielkoskalowej i SMR) założono, że w 2040 r. moc zainstalowana wyniesie 7,8 GW, co będzie stanowić ok. 6 proc. całkowitej mocy w KSE. Generacja jądrowa pokryje ok. 23 proc. popytu na energię elektryczną – mówiła minister Anna Moskwa.
Musimy konsekwentnie realizować „Program polskiej energetyki jądrowej” zakładający uruchomienie pierwszego wielkoskalowego bloku jądrowego w 2033 r. i budowę kolejnych jednostek w perspektywie bliskiej 2040 r. Wykorzystamy również potencjał w zakresie rozwoju małych reaktorów jądrowych – podsumowała.
Osiągnięcie celów zdefiniowanych w scenariuszach PEP 2040 wymaga intensywnego rozwoju sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, a także zapewnienia stabilnych mocy rezerwowych oraz narzędzi gwarantujących elastyczność pracy systemu. W okresie przejściowym te funkcje pełnić będą źródła węglowe i gazowe.
Zsynchronizowanie tempa transformacji energetycznej kraju z szybkością rozwoju nowych technologii wymaga spójnej polityki energetycznej, uwzględniającej potrzeby konsumentów oraz strategicznych inwestycji angażujących wiele podmiotów, a zwłaszcza koncerny energetyczne.
Z perspektywy PSE istotne są trzy filary aktualizacji PEP 2040. Pierwszym z nich jest integracja źródeł odnawialnych z sieciami przesyłowymi i dystrybucyjnymi, w sensie wyprowadzenia i przesyłu mocy, a także zapewnienia wymaganych parametrów jakościowych energii elektrycznej. Drugim filarem jest utrzymanie źródeł konwencjonalnych, rezerwujących generację źródeł OZE zależną od warunków pogodowych, a w dalszej perspektywie rozwój magazynów energii i zwiększenie elastyczności systemu, zarówno w zakresie wytwarzania, jak i odbioru. Trzeci filar to wystarczalność środków operacyjnych, czyli możliwość zarządzania systemem w sytuacji, gdy dynamika jego pracy będzie dużo większa niż obecnie a koordynacji będą podlegać zarówno źródła w sieci przesyłowej, jak i źródła rozproszone przyłączone do sieci dystrybucyjnej. Podstawowym środkiem w tym zakresie powinny być mechanizmy rynkowe, w tym przede wszystkim cena energii – powiedział prezes PSE Tomasz Sikorski– powiedział prezes PSE.
Źródło: MKiŚ
Parlament Europejski w głosowaniu w Strasburgu opowiedział się za ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych przez państwa UE o 40 proc. do 2030 roku. Poprzedni cel (w 2005 roku) wynosił 30 proc.
Zmiana dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków ma sprawić, że do 2030 roku znacznie zmniejszą się emisje gazów cieplarnianych i zużycie energii przez sektor budownictwa. Zaś do 2050 roku sektor ten ma stać się neutralny dla klimatu. Zmiana dyrektywy ma także przyspieszyć tempo renowacji budynków nieefektywnych energetycznie. Ponadto ma poprawić wymianę informacji na temat charakterystyki energetycznej.
Parlament poparł poprawkę Jerzego Buzka, MEP, dopuszczającą wykorzystanie efektywnych systemów ciepłowniczych w ogrzewaniu zeroemisyjnych budynków. Zdaniem europosła, jest to kluczowe dla modernizacji m.in. ciepłownictwa w Polsce, z którego korzysta ok. 15 mln osób.
Od 2028 roku zeroemisyjne mają być wszystkie nowe budynki, a do 2026 zeroemisyjne mają stać się nowe budynki zajmowane czy eksploatowane przez władze publiczne lub do nich należące. Do 2028 roku wszystkie nowe budynki powinny być wyposażone w technologie energii słonecznej, jeżeli jest to wykonalne pod względem technicznym i ekonomicznym. Dla budynków mieszkalnych poddawanych gruntownemu remontowi termin ten to 2032 rok.
Do 2030 roku budynki mieszkalne będą musiały mieć co najmniej klasę energetyczną E, a do 2033 roku – klasę D. Klasę energetyczną określa się w skali od A do G, gdzie do tej ostatniej należy 15 proc. budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej w krajowych zasobach budynków mieszkalnych państwa członkowskiego.
Budynki odpowiadają za 36 proc. emisji gazów cieplarnianych.
Źródło: Parlament Europejski
W trzeciej części sesji XII Konferencji Rynek Ciepła Systemowego zatytułowanej „Jaka powinna być regulacja sektora ciepłowniczego?” odbyły się wykład i dyskusja nt. „Stosowania ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw – nowe mechanizmy wprowadzone nowelizacją”.
Wykład dotyczący ustawy z 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw, z uwzględnieniem nowelizacji z dnia 8 lutego 2023 r. przedstawili wspólnie Adam Romanowski z Kancelarii Romanowski i Wspólnicy i Bogusław Regulski, Wiceprezes Zarządu IGCP.
Przedstawione zostały kluczowe problemy w starym mechanizmie wsparcia i wyrażono nadzieję, że nowy mechanizm eliminuje część z tych problemów. W grupie problemów do zaadresowania znalazły się:
W nowym systemie wsparcia zaadresowany jest jeden z kluczowych problemów starego systemu – finansowanie wypłacane bezpośrednio sprzedawcy ciepła.
Jednocześnie przedstawiciele Izby zastanawiają się, dlaczego przepisy normujące sposób ustalania cen i stawek opłat do rozliczeń z odbiorcami zostały sformułowane tak niejasno. Zastanawiające jest, czy przedsiębiorstwo powinno stosować miks najniższych cen czy też pełen zestaw cen i stawek wynikających z danej ceny jednoczłonowej (co przy uwzględnieniu ukształtowania mechanizmu wyrównań ma znaczenie w kontekście neutralności dla przedsiębiorstw). Ministerstwo nie zajęło w tym zakresie w pełni jasnego stanowiska.
XII Konferencja Rynek Ciepła Systemowego odbyła się 7–9 marca 2023 roku pod okiem organizatorów: Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie, Lubelskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Lublinie i Okręgowego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Puławach.
W konferencji uczestniczyło sto osób reprezentujących przedsiębiorstwa energetyki cieplnej, gospodarki komunalnej, elektrociepłownie, ciepłownie, firmy współpracujące z ciepłownictwem oraz przedstawiciele Urzędu Regulacji Energetyki: Monika Gawlik – Dyrektor Departamentu Rynków Energii Elektrycznej i Ciepła URE i Dyrektorzy wszystkich Oddziałów Terenowych URE.Patronat Honorowy nad konferencją objęli dr Rafał Gawin, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, dr Krzysztof Żuk, Prezydent Miasta Lublin, Paweł Maj, Prezydent Miasta Puławy.
Opakowania mogą zostać przetworzone na specjalny granulat i wykorzystane jako składowa paliw RDF. Mają bardzo wysoką wartością opałową, od 14 do 19 MJ/kg. W Polsce paliwa RDF wykorzystują cementowanie oraz jedna z najnowocześniejszych w Europie, elektrociepłownia – EC Zabrze.
Narastające składowiska odpadów stają się coraz większym problemem. Zgodnie z celami określonymi w Dyrektywie 2018/852 Unii Europejskiej o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, kraje członkowskie mają do 2025 roku poddawać recyklingowi 65% odpadów opakowaniowych. Wymagania mogą zostać spełnione tylko przy wykorzystaniu gospodarki o zamkniętym obiegu oraz przez wywarcie zmian na producentach.
Dyrektywa zakłada wprowadzenie rozwiązań, które mają spowodować zwiększenie poziomu recyklingu opakowań. Mogą obejmować zachęty ekonomiczne czy systemy kaucji dla konsumentów. Celem jest ograniczenie objętości i masy opakowań do minimalnych wartości, rezygnacja z substancji niebezpiecznych oraz zapewnienie przydatności do wielokrotnego użytku. Wykorzystane surowce można ponownie przetworzyć na kilka sposobów – m.in. poprzez recykling czy odzysk energii.
– Odpad do produkcji RDF, tzw. „pre-RDF” powinien spełniać parametry dostosowane do konkretnej instalacji i nie może zawierać przedmiotów, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu osób, które odpad sortują i kontrolują proces jego przetworzenia. W związku z dużym niedoborem instalacji zagospodarowujących ten rodzaj odpadu istniejące instalacje są kluczowe dla sprawnego funkcjonowania rynku odpadowego. Koszty procesu bezpośrednio wpływają na całkowity koszt odbioru odpadów komunalnych i przemysłowych – mówi Kacper Adamowicz, CEO, ZEME.
Do osiągnięcia celu wyznaczonego przez dyrektywę potrzebna jest zmiana perspektywy postrzegania odpadów – nie jako kosztownego problemu, ale jako surowca do sprzedaży.
Źródło: Rynek Papierniczy (abstrakt)
Koszt wsparcia dla odbiorców ciepła oszacowano na 4,5 mld zł – podano w projekcie nowelizacji ustawy dot. szczególnych rozwiązań w zakresie niektórych źródeł ciepła.
Łącznie budżet na wsparcie odbiorców ciepła oszacowano na 14,5 mld zł.
W wyniku analizy dotychczasowego funkcjonowania systemu rekompensat dla wytwórców ciepła, uwzględniając rozszerzenie systemu wsparcia oraz wydłużenie czasu jego funkcjonowania, zwiększono budżet przeznaczony na dopłaty do ciepła systemowego do łącznej kwoty 14 500 000 000 zł – napisano.
Zgodnie z ustawą z września 2022 r. na rekompensaty dla wytwórców ciepła, dodatki dla gospodarstw domowych i podmiotów wrażliwych przeznaczono 10 mld zł.
Środki przeznaczone na wypłatę rekompensat dla wytwórców ciepła będą pochodzić z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.
Niniejsza ustawa uwzględnia możliwość skorzystania z ww. środków na cele wypłaty wyrównań wprowadzanych projektowaną regulacją. W wyniku analizy dotychczasowego funkcjonowania systemu rekompensat dla wytwórców ciepła, uwzględniając rozszerzenie systemu wsparcia oraz wydłużenie czasu jego funkcjonowania, zwiększono budżet przeznaczony na dopłaty do ciepła systemowego – napisano.
Rada Ministrów przyjęła we wtorek projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra klimatu i środowiska.
Rząd we wtorek zajmie się projektem ustawy chroniącym odbiorców ciepła; wejdzie w życie w trybie pilnym; zadziała też wstecz – poinformowała minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.
Projekt noweli ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw jest w porządku obrad wtorkowego rządu. Wnioskodawcą projektu jest minister klimatu i środowiska.
Dzisiaj Rada Ministrów zajmie się tą ustawą. Następnie zostanie skierowana do prac sejmowych, senackich. Wejdzie w życie w trybie pilnym. Zadziała też wstecz – powiedziała we wtorek minister Anna Moskwa w Programie 3 Polskiego Radia.
Szefowa resortu wyjaśniła, że jeżeli gdziekolwiek się pojawił wyższy rachunek, to i ciepłownia, i obywatel dostaną automatycznie rekompensatę.
Jak przekazała minister Moskwa, nowe ceny maksymalne za dostawę ciepła dla odbiorców z danego systemu ciepłowniczego będą ustalane w oparciu o cenę z września 2022 r., powiększoną o maksymalny wzrost na poziomie 40 proc.
W ocenie szefowej resortu zabezpieczenie na poziomie 40 proc. w cieple jest wystarczające.
Ale będziemy oczywiście obserwować, jak ten mechanizm będzie funkcjonował – mówiła.
Jak wskazała minister, proponowane rozwiązania nie zmieniają katalogu beneficjentów, czyli nadal są nimi m.in. wspólnoty, spółdzielnie.
To, co zmieniliśmy, to dodaliśmy też obowiązek informowania przez spółdzielnię i wspólnotę, jaka byłaby stawka bez dopłaty, jaka jest stawka z dopłatą (…) żeby pokazać, jaki to jest poziom wsparcia – powiedziała.
W poniedziałek w wykazie prac legislacyjnych rządu poinformowano o pracach nad projektem noweli ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw. Jak wyjaśniono, ma on na celu “zapewnienie wsparcia dla gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej przez zmniejszenie opłat wynikających z wzrostu cen paliw, co przekłada się na średnie ceny wytwarzania oraz dostarczania ciepła”.
Nowe przepisy mają pozwolić na zmniejszenie obciążeń finansowych związanych z opłatami za ciepło ponoszonymi przez gospodarstwa domowe lub instytucje użyteczności publicznej.
Tym samym rozwiązanie to zapewni bezpieczeństwo energetyczne dostaw ciepła, bowiem zmniejsza ryzyko wystąpienia zjawiska zatorów płatniczych w przypadku nadmiernego obciążenia odbiorców rachunkami za dostarczone ciepło. Należy brać również pod uwagę, że przedmiotowe rozwiązanie dawać będzie impuls antyinflacyjny, wpływając na ograniczenie jej wzrostu, lub jej obniżenie – czytamy.
Z wykazu wynika, że dotychczasowy mechanizm średniej ceny wytwarzania ciepła z rekompensatą będzie zastąpiony przez inny. Stary mechanizm będzie zakończony i rozliczony na dzień 31 stycznia 2023 r.
Projektowana regulacja będzie obowiązywała od 1 lutego 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. i zapewni wsparcia dla gospodarstw domowych oraz podmiotów użyteczności publicznej przez pokrycie części należności odbiorców ciepła wobec przedsiębiorstw energetycznych prowadzących działalność niekoncesjonowaną i koncesjonowaną w zakresie wytwarzania ciepła wynikających ze wzrostu kosztów ogrzewania przez wyrównanie, w celu ograniczenia wzrostu opłat za ciepło na określonym poziomie – poinformowano.
Dodano, że nowe przepisy obejmą też przypadki stosowania cen wyższych od maksymalnej od 1 października 2022 r.
Jak podano w wykazie, dzięki zaprojektowanemu mechanizmowi wsparcia, jeżeli nastąpi wzrost cen dostawy ciepła, obejmujących wszystkie opłaty i stawki nałożone na odbiorcę ciepła, większy niż 40 proc., w stosunku do cen obowiązujących na dzień 30 września 2022 r., przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają wyrównanie, tak aby odbiorca zawierający się w katalogu podmiotów uprawnionych nie został obciążony nadmiernym wzrostem kosztów ogrzewania.
Jednocześnie zachowany zostaje mechanizm ograniczenia poziomu cen ciepła uwzględniający ceny i stawki za wytworzenie ciepła i opłaty przesyłowe w zależności, tak aby finalnie, mechanizm był najkorzystniejszy dla odbiorcy ciepła. W ten sposób wzrost cen ciepła dla odbiorców na cele mieszkaniowe i użyteczności publicznej ulegnie ograniczeniu do ustalonego poziomu, który będzie zależny od historycznych cen dostawy ciepła – przekazano.
Pomoc ma objąć m.in. mieszkańców bloków – odbiorców ciepła systemowego, a także tzw. odbiorców wrażliwych, czyli szkoły, szpitale czy żłobki.
Źródło: CIRE/PAP
W resorcie klimatu i środowiska trwają prace nad dodatkowymi rozwiązaniami prawnymi, chroniącymi odbiorców ciepła. Wymuszone są one dynamicznie zmieniającą się sytuacją na polskim rynku ciepłownictwa. W ramach zdecydowanej reakcji rządu, opracowywane są nowe przepisy, które mają wzmocnić wsparcie dla Polaków borykających się ze wzrostem opłat za ciepło.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawi w najbliższych dniach dodatkowe rozwiązania prawne, chroniące odbiorców ciepła systemowego. Nowe przepisy będą jeszcze bardziej blokować wzrosty opłat za ciepło wynikające ze skokowych zmian cen surowców energetycznych. Zakładają one m.in., że ceny maksymalne za dostawę ciepła dla odbiorców z danego systemu ciepłowniczego będą ustalane w oparciu o cenę z września 2022 r., powiększoną o maksymalny wzrost na poziomie 40%. Oznacza to, że Polacy nie będą narażeni na dodatkowe podwyżki.
Procedowane zmiany są efektem odnotowanych już po wdrożeniu ustawy podwyżek ciepła dla mieszkańców, wyższych od pierwotnych założeń. Te z kolei spowodowane są rozłożonymi w czasie podwyżkami cen paliwa, które aktualnie mocno wpływa na wzrost zatwierdzanych taryf za ciepło. Taryfy są aktualizowane systematycznie wraz ze zmianą uwarunkowań rynkowych, nawet kilka razy w ciągu roku. Jest to także uzależnione od polityki taryfowej danego przedsiębiorstwa energetycznego oraz zawieranych kontraktów na dostawę paliwa do produkcji ciepła.
W efekcie proponowanych zmian odbiorcy ciepła nie zapłacą za 1 GJ netto więcej niż 40% ceny netto z września 2022 roku, tj. przed wprowadzeniem systemu rekompensat Ustawą z 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw.
Różnica pomiędzy ceną maksymalną a ceną wynikającą z cennika lub taryfy zatwierdzanej przez Prezesa URE, zostanie wyrównana sprzedawcy ciepła przez Zarządcę Rozliczeń SA.
W obszarze wsparcia dla odbiorców ciepła sieciowego, projekt przewiduje ustalenie ceny ciepła – tzw. średniej ceny ciepła z rekompensatą – na 150,95 zł za GJ netto dla ciepła wytwarzanego w źródłach ciepła opalanych gazem ziemnym lub olejem opałowym, oraz 103,82 zł za GJ netto dla ciepła wytwarzanego w pozostałych źródłach ciepła. Zgodnie z Oceną Skutków Regulacji, ustalenie takich wartości oznacza średni wzrost rachunków odbiorców o 42 proc. Jeżeli realne koszty wytwarzania ciepła będą wyższe z powodu wzrostu cen paliw, wytwórcom ciepła stosującym wprowadzane ustawą ceny będzie przysługiwać rekompensata, wynikająca z tej różnicy i sprzedanego wolumenu.
Rekompensata może objąć jedynie sprzedaż ciepła dla gospodarstw domowych oraz wskazanych w ustawie podmiotów: wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni dostarczających ciepło do lokali mieszkalnych, placówek systemu ochrony zdrowia, systemu oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki, żłobków, klubów dziecięcych, kościołów i związków wyznaniowych, placówek kulturalnych, straży pożarnych, pozarządowych organizacji pożytku publicznego, spółdzielni socjalnych itd.
Wskazani w projekcie odbiorcy lub podmioty uprawnione do działania w ich imieniu, np. spółdzielnie, będą składać sprzedawcy ciepła oświadczenia o zużyciu, sprzedawcy z kolei przekażą wytwórcom informację o szacowanej ilości ciepła, która będzie zużywana przez odbiorców, objętych ustawą. Ostateczne rozliczenie na podstawie rzeczywistych danych zostanie dokonane w 2023 r. – po sezonie grzewczym. Projekt zakłada bowiem, że wprowadzany system rekompensat będzie działała w okresie 1 października 2022 – 30 kwietnia 2023 r. Wnioski o wypłatę rekompensaty oraz o rozliczenie rekompensaty mają trafiać do właściwego wójta, burmistrza albo prezydenta miasta.
Projekt wprowadza też jednorazowe dodatki dla gospodarstw domowych, które ogrzewają się przy pomocy kotłów lub pieców na biomasę, LPG, olej opałowy, przy czym dla otrzymania dodatku źródła te muszą być wpisane do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Dodatek nie przysługuje gospodarstwom domowym, objętym pozytywnie rozpatrzonym wnioskiem o wypłatę dodatku węglowego.
Ustawa zastrzega, że jedna osoba może wchodzić w skład tylko jednego gospodarstwa domowego, a jedno gospodarstwo domowe – jedno- lub wieloosobowe, może otrzymać dodatek z tytułu wykorzystania wyłącznie jednego źródła ciepła.
Dodatek wynosi 3 tys. zł w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł na pellet drzewny lub inny rodzaj biomasy, z wyłączeniem drewna kawałkowego. W przypadku głównego źródła ciepła na drewno kawałkowe dodatek wynosi 1 tys. zł. Dla ogrzewania na LPG wynosi 500 zł, a na olej opałowy – 2 tys. zł. Wnioski o dodatek będą składane do samorządu, wójt, burmistrz albo prezydent miasta będzie weryfikował ich zgodność z wpisem do CEEB.
Projekt przewiduje też dodatek dla podmiotów wrażliwych. Są to podmioty wskazane wyżej podmioty bez gospodarstw domowych, które samodzielnie kupują paliwa w celach grzewczych. Chodzi o węgiel kamienny, brykiet, pellet zawierający co najmniej 85 proc. węgla, biomasę, LPG, olej opałowy. Źródło musi być wpisane do CEEB.
Dodatek ma wynieść 40 proc. różnicy miedzy zakładanymi średnimi rocznymi kosztami zakupu paliwa wykorzystywanego na potrzeby ogrzewania, kupionego w 2022 r., a uśrednionymi kosztami zakupu z ostatnich dwóch lat.
Projekt zakłada, że całość rekompensat ma być finansowana z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 do kwoty 10 mld zł, przy czym na rekompensaty dla przedsiębiorstw ciepłowniczych z taryfą zatwierdzaną przez Prezesa URE rezerwuje się 3,285 mld zł; dla wytwórców ciepła nietaryfowanych – 3,615 mld zł; a na dodatki dla gospodarstw domowych oraz dla podmiotów wrażliwych – 3,1 mld zł.
Projekt przewiduje też, że podmioty, którym w drodze decyzji administracyjnej wydano polecenie zakupu węgla energetycznego i sprowadzenie go do kraju, mogą do 30 kwietnia 2023 r. na wykonanie tego zadania zaciągać kredyty na rynku krajowym lub zagranicznym, pozyskiwać limity na gwarancje bankowe lub limity na akredytywy bankowe, oraz pozyskiwać limity kredytowe na transakcje skarbowe zabezpieczające ryzyko zmienności kursu walutowego lub ryzyko zmienności cen węgla. Zobowiązania te mają być objęte gwarancjami Skarbu Państwa do kwoty 21 mld zł. Podmioty te to PGE Paliwa oraz Węglokoks.
W projekcie zakłada się, że w 2023 r. Rada Ministrów może w drodze uchwały udzielić Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych nieoprocentowanej pożyczki z budżetu państwa do kwoty 8,6 mld zł na – jako to określono – finansowanie zadań związanych z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym na rynku surowców energetycznych. W razie podjęcia przez Prezesa Rady Ministrów decyzji o zakupie przez RARS węgla energetycznego od wymienionych podmiotów, Agencja może na to zaciągnąć do 8,6 mld zł kredytu w BGK z gwarancjami Skarbu Państwa.
W projekcie znalazł się też zapis zmieniający ustawę o jakości paliw, który wprowadza możliwości czasowego odstąpienia od norm jakościowych dla paliw stałych, jeżeli “wystąpią na rynku nadzwyczajne zdarzenia skutkujące zmianą warunków zaopatrzenia w paliwa stałe, powodujące utrudnienia w przestrzeganiu wymagań jakościowych lub zagrażające bezpieczeństwu energetycznemu Rzeczypospolitej Polskiej. Odstąpienia od norm na czas nie dłuższy niż 2 lata będzie dokonywał w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw energii w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw klimatu.
Jak zaznacza się w projekcie, odstąpienie od norm jakościowych nie dotyczy mułów, flotokoncentratów oraz węgla brunatnego, a ma na celu przede wszystkich dopuszczenie paliw typu miały, które są dozwolone do użycia w instalacjach o mocy powyżej 1 MW. Spalanie tych paliw z punktu widzenia ochrony środowiska i zdrowia ludzi jest korzystniejsze niż spalanie mułów i węgla brunatnego – zaznacza się w uzasadnieniu.
Źródło: CIRE