Home Blog Left SidebarPage 14

DO SEJMU WPŁYNĄŁ PROJEKT NOWELIZACJI USTAWY O OZE

Rząd zaproponował nowe przepisy dotyczące wykorzystania źródeł energii odnawialnej, które mają ułatwić tworzenie klastrów energii i dostosować polskie przepisy do regulacji UE.

Nowe przepisy mają na celu zwiększenie ilości energii odnawialnej pozyskiwanej z OZE, w tym między innymi zachęcając inwestorów do budowy instalacji wytwarzających biometan.

Zgodnie z nowymi przepisami, producenci biometanu będą mieli możliwość prowadzenia działalności gospodarczej oraz korzystania ze wsparcia finansowego. Przepisy precyzują także kwestie dotyczące pierwszeństwa zakupu ciepła pochodzącego z źródeł odnawialnych, instalacji przetwarzających odpady oraz ciepła odpadowego. Nowe przepisy umożliwią również wydawanie i rozliczanie gwarancji pochodzenia ciepła i chłodu z OZE, co ma na celu promowanie ekologicznych metod wytwarzania energii cieplnej.

VEOLIA URUCHOMIŁA NOWOCZESNĄ INSTALACJĘ W TARNOWSKICH GÓRACH

51 proc. ciepła produkowanego z OZE i dzięki wysokosprawnej, niskoemisyjnej kogeneracji gazowej. To jeden z efektów oddanej do użytku, nowoczesnej inwestycji Veolii Południe w Tarnowskich Górach.

26 kwietnia br. na terenie ciepłowni w Tarnowskich Górach została uruchomiona instalacja kogeneracyjna oparta na dwóch silnikach gazowych, każdy o mocy 2 MWt i kotłowni opalanej paliwem biomasowym leśnym o mocy 12 MWt. Zespół kogeneracyjny o mocy 0,99 MWe będzie zasilany gazem ziemnym i biogazem wyprodukowanym w lokalnej oczyszczalni ścieków. 

Instalacja to istotny element strategii mającej na celu dekarbonizację systemów ciepłowniczych, która wiąże się z całkowitym odejściem Veolii od spalania węgla do 2030 roku. 

– Strategia Veolii w Polsce zakłada, że w każdym z miast, gdzie działamy, do 2030 roku wyeliminujemy spalanie węgla, a w 2050 roku osiągniemy neutralność klimatyczną. Ukończony w Tarnowskich Górach projekt jest pierwszym przykładem ekologicznego miasta realizowanego przez Veolię, który skupia się na rozwiązaniach związanych z produkcją energii i gospodarką wodną. Bardzo cieszę się z jego zakończenia, gdyż pokazuje to, że konsekwentnie realizujemy dekarbonizację systemów ciepłowniczych. Zmniejszamy ich wpływ na środowisko naturalne i jednocześnie zwiększamy bezpieczeństwo dostaw ciepła dla mieszkańców, tak jak w Tarnowskich Górach. To właśnie takie projekty generują podwójną korzyść – środowiskową i ekonomiczną – stanowiąc fundament sprawiedliwej transformacji ekologicznej – podkreśla Frédéric Faroche, prezes zarządu, dyrektor generalny Grupy Veolia w Polsce. 

Nowoczesna instalacja zapewni dostawy ciepła dla mieszkańców miasta w ponad 50 proc., wykorzystując do tego lokalnie dostępną biomasę leśną oraz wysokosprawne jednostki kogeneracyjne. Dywersyfikacja paliw znacznie ograniczy zależność ciepłowni od rynkowych wahań dostępności i cen surowców energetycznych. Dodatkowo, oddanie do użytku nowej instalacji w Tarnowskich Górach przyniesie efekty środowiskowe. Pozwoli na redukcję o połowę zużycia węgla, czyli o ok. 13 tys. ton rocznie, przyczyniając się tym samym do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla o 30 proc.

– W Tarnowskich Górach powstała efektywna energetycznie, ekologiczna instalacja, która z jednej strony wykorzystuje lokalnie dostępne OZE, a z drugiej – dzięki kogeneracji – optymalizuje proces produkcji energii i ciepła. Zwiększanie efektywności systemów ciepłowniczych, przy jednoczesnej ich dekarbonizacji, to odpowiedź Veolii na obecne wyzwania klimatyczne. Nasze projekty prowadzimy wspólnie z partnerami z samorządów oraz z uwzględnieniem synergii z innymi przedsiębiorcami. Rozwiązania szyte na miarę oraz szeroki wymiar współpracy przynoszą korzyści środowiskowe i ekonomiczne nie tylko bezpośrednio zaangażowanym w nią podmiotom, lecz przede wszystkim mieszkańcom, którym zapewniamy większe bezpieczeństwo dostaw czystszego ciepła– wyjaśnia Magdalena Bezulska, prezes zarządu Veolii term. 

Od 2019 roku Veolia term realizuje wiele projektów obejmujących dekarbonizację należących do niej zakładów oraz inwestycji, których celem jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla związanej z produkcją energii. Proces obejmuje sukcesywną wymianę kotłów węglowych, podstawowego dotychczas źródła energii. Spółki należące do grupy dywersyfikują miks paliwowy, sukcesywnie zwiększając udział gazu, biomasy i odnawialnych źródeł energii. Przykładem tego podejścia jest m.in. projekt w Tarnowskich Górach, w efekcie którego na terenie ciepłowni należącej do Veolii Południe funkcjonuje instalacja kogeneracji, w której do skojarzonej produkcji ciepła i prądu wykorzystuje się gaz ziemny, biomasę, a także biogaz pochodzący z miejscowego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. 

– Projekt kogeneracyjny oznacza wydajną i ekologiczną produkcję energii cieplnej i elektrycznej. Zakończenie projektu pozwoliło nam w Tarnowskich Górach wyeliminować ponad 50 proc. zużycia węgla, który zastępujemy gazem, biogazem i lokalnie dostępną biomasą leśną. W efekcie więcej niż połowa ciepła jest produkowana z odnawialnych źródeł energii i wysokosprawnej, niskoemisyjnej kogeneracji gazowej. W ten sposób redukujemy również emisję dwutlenku węgla o 20 tys. ton, co jest równoważne z posadzeniem ponad 2 mln drzew. Oddanie instalacji przyczyni się do zapewniania stabilności i bezpieczeństwa energetycznego mieszkańcom miasta, a także będzie mieć pozytywny wpływ na cenę, co możliwe będzie dzięki dywersyfikacji dostaw paliw i częściowe uniezależnienie się od zewnętrznych uwarunkowań biznesowych. Odejście od węgla przynosi wiele korzyści, dlatego będziemy sukcesywnie realizować kolejne projekty dekarbonizacyjne naszych zakładów, budując kolejne źródła wielopaliwowe. Chcemy, aby elektrociepłownie były ważną częścią lokalnego systemu pracującego na rzecz polepszenia warunków życia mieszkańców i środowiska – mówi Wojciech Noga, prezes zarządu Veoli Południe. 

Projekt w Tarnowskich Górach otrzymał wsparcie ze środków funduszy ochrony środowiska. System kogeneracji uzyskał 49,3 proc. wsparcia z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, a budowa kotłowni opalanej paliwem biomasowym – 45,8 proc. wsparcia z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.

Veolia/Magazyn Ciepła Systemowego

ZIELONE ŚWIATŁO DLA FIT FOR 55

Ograniczenie w krajach Unii Europejskiej emisji gazów cieplarnianych do końca dekady i osiągnięcie neutralności klimatycznej do połowy wieku. To główny cel pakietu Fit for 55.

Fit for 55 (Gotowi na 55) to nazwa całego zestawu różnego rodzaju dyrektyw, regulacji i przepisów klimatycznych, które mają doprowadzić Unię Europejską do neutralności klimatycznej. „55” oznacza pierwszy etap na drodze do neutralności – ograniczenie do roku 2030 emisji gazów cieplarnianych o 55 proc. (w stosunku do poziomu z roku 1990). Realizację pakietu mają zapewnić zaakceptowane w końcu kwietnia br. przez Radę Unii Europejskiej regulacje dotyczące reformy systemu handlu uprawnieniami do emisji – nowego granicznego mechanizmu, zwanego także podatkiem lub cłem węglowym, oraz utworzenia Społecznego Funduszu Klimatycznego.

Reforma systemu EU ETS

Unijny system handlu emisjami (EU ETS, ang. European Union Emission Trading Scheme) powstał w 2005 roku, jego celem jest limitowanie ilości gazów cieplarnianych, które są emitowane przez energochłonne sektory przemysłu, producentów energii, linie lotnicze, transport drogowy i morski. Opiera się na limitach emisyjnych i na handlu uprawnieniami do emisji. UE określa całościowy pułap uprawnień do emisji, a przedsiębiorstwa uprawnienia te dostają lub kupują. Pułap jest stopniowo obniżany, tak by ilość emisji malała. ETS to najważniejsze unijne narzędzie redukowania emisji. Od czasu jego powstania emisje w UE spadły o 41 proc.

Pakiet Fit for 55 ma zreformować EU ETS tak, by cele, które system ma realizować, stały się bardziej ambitne: 
* do 2030 roku sektory już objęte systemem muszą obniżyć poziom emisji gazów cieplarnianych o 62 proc. (w porównaniu z poziomem z roku 2005);
* w latach 2026–2034 zostaną wycofywane bezpłatne uprawnienia do emisji;
* powstanie odrębny system ETS II dla paliw, które wykorzystuje się w transporcie drogowym i do ogrzewania budynków;
* do systemu ETS zostaną też włączone emisje gazów cieplarnianych z sektora żeglugi morskiej;
* pieniądze ze sprzedaży praw do emisji poszczególne kraje powinny przeznaczać na zielone inwestycje.

Podatek węglowy

Kolejna ważna regulacja dotyczy unijnego mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla (CBAM, ang. Carbon Border Adjustment Mechanism), który zostanie wprowadzony w latach 2026–2034 i obejmie: żelazo, stal, cement, aluminium, nawozy, elektryczność i wodór.

Importerzy będą musieli zapłacić różnicę między opłatą emisyjną w kraju produkcji 

Wsparcie społeczne

Udzielaniu pomocy gospodarstwom domowym, mikroprzedsiębiorstwom i użytkownikom transportu, którzy są „szczególnie dotknięci przez ubóstwo energetyczne i transportowe”, będzie służył nowy Społeczny Fundusz Klimatyczny (SCF, ang. Social Climate Fund). Fundusz ma być finansowany głównie z dochodów z nowego systemu handlu emisjami i uzupełniany wkładami krajowymi. Zostanie powołany tymczasowo na lata 2026–2032.

Więcej OZE

Nowelizacja dyrektywy o odnawialnych źródłach energii zakłada,by do końca obecnej dekady podnieść z 32 proc. do co najmniej 40 proc.udział odnawialnych źródeł energii w ogólnym miksie energetycznym. Tempo dochodzenia do tego celu i jego ostateczny wymiar mogą się różnić w zależności od sektora – zwłaszcza w transporcie, budownictwie i przemyśle, gdzie integracja OZE przebiega wolniej.

Wyższa efektywność energetyczna

Budynki odpowiadają za około 40 proc. zużycia energii w UE i za 36 proc. okołoenergetycznych bezpośrednich i pośrednich emisji gazów cieplarnianych. 

W zmienionej dyrektywie o efektywności energetycznej założono zmniejszenie do 2030 rokuzużycia końcowego energii w UE o 11,7 proc. (w porównaniu z prognozami z 2020 roku). Nowe przepisy zakładają, że od 2030 roku wszystkie nowe budynki będą bezemisyjne, a do 2050 roku istniejące budynki zostaną przekształcone w budynki bezemisyjne.

Źródło: https://magazyncieplasystemowego.pl

RUSZYŁA INWESTYCJA POSZUKIWANIA WÓD TERMALNYCH W SZAFLARACH NA PODHALU

W Gminie Szaflary w woj. małopolskim rozpoczęto realizację projektu pn. Wykonanie odwiertu badawczo-eksploatacyjnego Bańska PGP-4 w celu ustalenia zasobów wód termalnych w utworach ‘eocenu numulitowego’ i mezozoicznych podłoża niecki podhalańskiej, w obszarze górniczym „Podhale”.

Planowany docelowo 7-kilometrowy odwiert będzie najgłębszym prowadzonym działaniem poszukiwawczym wód geotermalnych na świecie a także jednym z kilku najgłębszych otworów jakie dotąd wykonano w celach geologicznych i badawczych w historii.

Przedsięwzięcie w Szaflarach zostanie niemal w 100 % sfinansowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej środkami krajowymi (z subfunduszu geologicznego) wdrażanymi w ramach programu priorytetowego Poznanie budowy geologicznej na rzecz kraju. Wykonanie zadania  przyczyni się do ustalenia i udokumentowania – zasobów wód termalnych w utworach podłoża niecki podhalańskiej, w obszarze górniczym „Podhale 2”.

Cel geologiczny przedsięwzięcia już w 2019 r. został oficjalnie i szczegółowo scharakteryzowany  przez Głównego Geologa Kraju w korespondencji skierowanej do Wójta Gminy Szaflary jako: rozpoznanie budowy geologicznej do głębokości 7000 m (niezależnie od faktycznego występowania stropu krystaliniku, jednak nie głębiej niż występowanie jego stropu), oraz rozpoznanie poziomów wodonośnych oraz warunków geotermicznych w przedziale głębokości 5000 – 7000 m (co w znaczący sposób może wpłynąć na efektywność inwestycji w energetykę geotermalną w tym rejonie kraju).

Przewidywane rozpoznanie i potencjalne ujęcie wód termalnych z jednostek wierchowych podłoża niecki podhalańskiej poniżej 5 000 m z tzw. dolnego kolektora wód termalnych, ma przynieść efekt w postaci rozpoznania wód termalnych, których planowana w projekcie robót geologicznych temperatura na wypływie z ujęcia wyniesie powyżej 100°Cprzy wydajności co najmniej 50 m3/h.

W przypadku nieosiągnięcia zamierzonego celu geologicznego, beneficjent przewiduje ujęcie wód termalnych z poziomów wyższych, tj. jednostek reglowych Tatr leżących poniżej górnego kolektora geotermalnego na przypuszczalnej głębokości 3750 – 4650 m. Temperatury wód termalnych na tych głębokościach powinny wynosić 110-120°C.

W sytuacji braku perspektyw na ujęcie wód termalnych z głębokich poziomów wodonośnych, projektowanym otworem zakłada się ich ujęcie i wydobywanie z utworów węglanowych jednostki Białego Dunajca (2 880 -3 310 m), tzw. głównego (górnego) kolektora geotermalnego Podhala, w ilości co najmniej 200 m3/h przy temperaturze na wypływie z otworu około 90°C.

W efekcie projekt ma umożliwić uzyskanie potencjału zasilania ekologicznym ciepłem (oraz potencjalnie prądem elektrycznym) domów, urzędów, obiektów społecznych i biznesowych gminy Szaflary oraz ewentualnie innych okolicznych gmin.

Całość prac zaplanowanych w ramach przedsięwzięcia w gminie Szaflary ma zakończyć się w listopadzie 2025 r.

Źródło: NFOŚiGW

ENERGIA ZE SŁOŃCA W ECO

Energetyka Cieplna Opolszczyzny podpisała w dniu 28 kwietnia br. umowę z wykonawcą ekologicznego źródła energii, które powstanie w Opolu przy ul. Harcerskiej 15. Mowa o farmie fotowoltaicznej o mocy 1 MW, która zajmie powierzchnię 1,24ha. Instalacja składać się będzie z 1716 szt. monokrystalicznych modułów fotowoltaicznych o mocy 555Wp każdy. Panele zabudowane zostaną na konstrukcjach stalowych w dwóch rzędach w układzie wertykalnym. Wykonawcą instalacji jest firma MEB TECHNICAL Sp. z o.o. z siedzibą w Opolu. Zakończenie realizacji inwestycji zostało zaplanowane na koniec listopada 2023 roku.

– Budowa zostanie sfinansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej udzielonych w formie pożyczki preferencyjnej oraz ze środków własnych spółki – mówi Paweł Krawczyk członek zarządu ds. ekonomicznych ECO. 

Szacuje się, że każdy zainstalowany kilowat instalacji fotowoltaicznej pozwoli wyprodukować rocznie ok. 1,1 MW energii elektrycznej, a to przyniesie oszczędność w porównaniu z produkcją energii z węgla rocznie o: 
– ok. 6 kg tlenków azotu, 
– ok. 5-6 kg dwutlenku siarki, 
– ok. 0,8 – 1 tony CO2. 

– Dla Grupy Kapitałowej ECO fotowoltaika już dziś jest w wielu lokalizacjach źródłem energii elektrycznej na potrzeby autokonsumpcji – mówi Mirosław Romanowicz członek zarządu ECO ds. operacyjnych – Zwiększenie tego wolumenu pozwala nie tylko zaspokoić w coraz większym stopniu potrzeby własne, ale też wprowadzić nadwyżki wyprodukowanej energii do sieci elektroenergetycznej. 

Na zdjęciu: Umowę podpisali (od lewej) Mirosław Romanowicz i Paweł Krawczyk – zarząd ECO SA oraz Bogdan Lechowski i Tomasz Misz – MEB TECHNICAL

PGE EC PONOWNIE DODAJE ENERGII KRAKOWSKIM STUDENTOM

Ciągłe doskonalenie, innowacyjność i zrównoważony rozwój są nieodłączną częścią DNA krakowskiej elektrociepłowni PGE Energia Ciepła z Grupy PGE. Największy producent ciepła w stolicy Małopolski od lat realizuje te założenia, wspierając szkolnictwo wyższe i popularyzując naukę w regionie. Teraz zrobił kolejny krok, rozpoczynając współpracę ze Stowarzyszeniem Studentów BEST AGH, współorganizatorem jednego z największych w Europie konkursów inżynierskich pod nazwą EBEC Challenge.

Program Praktyk Letnich, program edukacyjny „Energetyczna Kariera”, wsparcie działań Województwa Małopolskiego w zakresie kształcenia – przykładów na zaangażowanie PGE Energia Ciepła w edukację jest wiele. Rozpoczęcie współpracy ze Stowarzyszeniem Studentów BEST AGH i wsparcie organizacji Konkursu Inżynierskiego EBEC Challenge Poland to kolejny ważny rozdział w historii tej działalności. Stowarzyszenie jest wpisane w historię AGH już od prawie trzech dekad, a jego głównym celem jest rozwój naukowy studentów poprzez organizację cyklicznych projektów, które umożliwiają zdobycie kompleksowej wiedzy naukowej i doświadczenia. Jednym z nich jest Konkurs Inżynierski EBEC. PGE Energia Ciepła jako partner miast i regionów, a także ambitny pracodawca z innowacyjnego sektora gospodarki, chętnie angażuje się w takie inicjatywy.

– To już kolejny raz, kiedy PGE Energia Ciepła wspiera młodych inżynierów i ludzi nauki. Łączy nas wiele: wspólnie poszukujemy ambitnych rozwiązań, stawiamy na  innowacyjność i dążymy do wykorzystania nowoczesnych technologii dla lepszego jutra. Konkurs Inżynierski EBEC to kopalnia pomysłów i ciekawych projektów z potencjałem – jestem pewien, że tkwią w nich ogromne możliwości – mówi Mariusz Michałek, dyrektor PGE Energia Ciepła Oddział Nr 1 Elektrociepłownia w Krakowie.

EBEC Challenge, czyli European BEST Engineering Competition Challenge, jest jednym z największych konkursów inżynierskich w Europie, organizowanym przez studentów dla studentów.

– Stworzenie tego typu wydarzenia nie byłoby jednak możliwe bez partnerów wspierających, a w tej edycji jednym z nich jest PGE Energia Ciepła. Dziękujemy za możliwość współpracy i wkład w rozwój EBEC Challenge 2023 – mówi Koordynator Konkursu, Arkadiusz Chowaniec.

Konkurs Inżynierski EBEC – gratka dla przyszłych elektryków, fizyków… i kolonizatorów Marsa

Konkurs Inżynierski EBEC (European BEST Engineering Competition) to jeden z największych konkursów inżynierskich w Europie. Udział w zmaganiach daje studentom niepowtarzalną okazję do wykorzystania wiedzy teoretycznej podczas pracy nad problemami inżynierskimi. Odbudowa terenu dotkniętego klęską żywiołową, zaprojektowanie schronu bojowego, a nawet… plan kolonizacji Marsa – m.in. z takimi wyzwaniami co roku mierzą się przyszli inżynierowie. Finał Lokalny odbędzie się już 26 kwietnia 2023 r. w Krakowie. Najlepsi zaprezentują swoje umiejętności podczas Finału Ogólnopolskiego, a następnie w Finale Europejskim.

Dając energię na start

Wychodząc naprzeciw rynkowym oczekiwaniom i potrzebom studentów oraz absolwentów uczelni wyższych, PGE Energia Ciepła realizuje cykliczny Program Praktyk Letnich. Trwa on trzy miesiące, podczas których praktykanci pod okiem opiekunów pracują nad rzeczywistymi, biznesowymi projektami z różnych obszarów przedsiębiorstwa. Udział w programie daje możliwość wykorzystania wiedzy zdobywanej na studiach w rzeczywistych warunkach pracy i odkrycia ambitnej oraz przyszłościowej ścieżki kariery, jaką jest energetyka.

PGE Energia Ciepła od wielu lat wspiera także lokalne działania edukacyjne dla młodzieży szkolnej. Corocznie obecna jest na Festiwalu Zawodów w Krakowie, prezentując możliwości zawodowe, związane z energetyką i ciepłownictwem. Od 2017 roku współpracuje z Zespołem Szkół Energetycznych w Krakowie w ramach programu „Energetyczna kariera” i umożliwia młodzieży odbycie praktyk oraz staży w krakowskiej elektrociepłowni. Za wkład w promowanie i modernizację szkolnictwa zawodowego, spółka została wyróżniona przez Zarząd Województwa Małopolskiego podczas czerwcowej Gali Kształcenia Zawodowego 2022.

Źródło: PGE EC

KOMISJA EUROPEJSKA ZATWIERDZIŁA CZESKI PROGRAM WSPARCIA EKOLOGICZNEGO CIEPŁOWNICTWA

Komisja Europejska zatwierdziła, zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa, czeski program o wartości 401 mln euro mający na celu promowanie ekologicznego ciepłownictwa komunalnego opartego na energii odnawialnej i cieple odpadowym.

Środek ten przyczyni się do realizacji czeskiego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu oraz do realizacji strategicznych celów UE związanych z europejskim zielonym rynkiem.

Program Czech

Czechy zgłosiły Komisji zamiar wprowadzenia programu o wartości 401 mln euro, którego celem jest wspieranie dekarbonizacji jednostek wytwarzania ciepła podłączonych do systemów ciepłowniczych. Program będzie realizowany do dnia 31 grudnia 2025 r.*.

Program będzie wspierał instalację nowych jednostek wytwarzania ciepła ze źródeł odnawialnych na bazie biomasy i odpadów o mocy powyżej 500 kW. Program będzie otwarty dla właścicieli instalacji do wytwarzania ciepła posiadających licencję na produkcję energii cieplnej i wytwarzających ciepło z (i) biomasy lub (ii) odpadów, które są uznawane za odnawialne źródło energii w rozumieniu dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii. W przypadku wytwarzania ciepła z odpadów, aby kwalifikować się do pomocy, projekty muszą być zgodne z zasadą hierarchii postępowania z odpadami. W ramach programu pomoc przyjmie formę zielonej premii dla wytwórców ciepła za każdy gigadżul ciepła dostarczonego do systemu dystrybucji ciepła.

Oczekuje się, że program wesprze instalację około 345 MWt mocy produkcyjnych w zakresie odnawialnych źródeł ciepła.

Źródło: Komisja Europejska

EKOLOGICZNE CIEPŁO Z KOGENERACJI BIOMASOWEJ ZASILA SYSTEM CIEPŁOWNICZY CIECHANOWA

Trwają prace uruchomieniowe bloku biomasowego na potrzeby systemu ciepłowniczego.

System ciepłowniczy na dzień dzisiejszy zasilany jest z kogeneracji biomasowej  kogeneracji gazowych doregulowany w miarę potrzeb jednostką węglową. Obecnie kogeneracje  zasilają w 100% potrzeby miasta.

*

Początek scentralizowanego systemu ciepłowniczego w Ciechanowie przypada na rok 1982 – przejęcie na majątek przedsiębiorstwa (przedtem wojewódzkiego) ciepłowni przemysłowej (wyburzonej w rok 1997) wraz infrastrukturą sieciową w dzielnicy przemysłowo-składowej. W latach 1994–1997 system ciepłowniczy poddano modernizacji, a głównym celem była rozbudowa systemu przesyłowego – sieci ciepłowniczych oraz budowa nowoczesnych węzłów cieplnych w miejsce kotłowni lokalnych opalanych najczęściej węglem kamiennym grubym. Przedsięwzięcie to łącznie z rozwojem w latach następnych umożliwiło likwidację 57 kotłowni.

Źródło: PEC Ciechanów

POMYŚLNIE ZAKOŃCZYŁ SIĘ RUCH PRÓBNY NOWEJ KOTŁOWNI GAZOWEJ W KIELECKIEJ ELEKTROCIEPŁOWNI

Budowa kotłowni gazowej o mocy 160 MWt w Elektrociepłowni w Kielcach, PGE Energia Ciepła dobiega końca. Na koniec kwietnia planowane jest oddanie do eksploatacji pięciu kotłów gazowych o mocy 32 MWt każdy.

Rok po rozpoczęciu budowy kotłowni gazowej o mocy 160 MWt w Elektrociepłowni w Kielcach, zakończono prace budowalne i montażowe. Po pierwszych pozytywnych wynikach prac związanych z rozruchem przystąpiono do ruchu próbnego kotłowni, podczas którego wykonano pomiary odbiorowe parametrów gwarantowanych i ocenę zgodności ich wyników z kontraktem. Ta nowoczesna, zasilana gazem kotłownia, zostanie przekazana do eksploatacji w ciągu najbliższych dni, co oznacza, że w najbliższym sezonie grzewczym będzie produkować energię cieplną na potrzeby Miejskiego Systemu Ciepłowniczego. Generalnym wykonawcą inwestycji jest spółka SBB Energy.

– Przez cały proces inwestycyjny prace przy budowie kotłowni gazowej przebiegały tak, jak zaplanowaliśmy. Przeprowadzony ruch próbny potwierdził, iż wybudowana instalacja spełnia zakładane parametry pracy, co gwarantuje optymalną i nieprzerwaną produkcję ciepła w przyszłości, a także umożliwia przekazanie kotłowni do eksploatacji. Jej uruchomienie nie tylko wpłynie pozytywnie na stan środowiska, ale również zapewni bezpieczeństwo dostaw ciepła oraz stworzy warunki do podłączenia w przyszłości nowych odbiorców ciepła z terenu Kielc – powiedział Zbigniew Duda, dyrektor PGE Energia Ciepła Oddział Elektrociepłownia w Kielcach.

Przy projektowaniu oraz budowie kotłowni zastosowano najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne gwarantujące spełnienie bardzo restrykcyjnych norm dotyczących ochrony środowiska. Kotłownia zasilana jest gazem ziemnym, który jest jednym z najmniej emisyjnych, spośród wszystkich wykorzystywanych obecnie paliw w ciepłownictwie. Głównym składnikiem wydobywającej się z komina mieszaniny gazów jest przede wszystkim para wodna. Ponadto w przypadku spalania gazu w urządzeniach wytwórczych emisja pyłów jest bliska zeru.

– Prace umożliwiające produkcję ciepła w kotłowni gazowej zmierzają ku końcowi, ale to nie koniec intensywnych działań w Elektrociepłowni w Kielcach. Rozpoczęliśmy również inwestycję dotyczącą budowy bloku gazowego, która będzie dopełnieniem realizowanych dotychczas przedsięwzięć mających wpływ na poprawę jakości powietrza w Kielcach i jego okolicach – dodaje Zbigniew Duda.

Na terenie Elektrociepłowni w Kielcach trwa budowa układu kogeneracyjnego. Będzie się on składał z turbozespołu gazowego o nominalnej mocy elektrycznej ok. 7 MWe oraz wodnego kotła odzysknicowego o osiągalnej mocy cieplnej w wodzie sieciowej  ok. 12 MWt.  Na terenie inwestycji rozpoczęły się już pierwsze prace ziemne. Wykonano wykopy i zbrojenie pod fundamenty komina i chłodni wentylatorowych oraz wykonano fundament turbozespołu gazowego. Inwestycja ma zostać przekazana do eksploatacji w IV kwartale 2023 r. Generalnym wykonawcą inwestycji jest spółka Elemont.

Źródło: PGE EC

CIEPŁO ODPADOWE. NIEWYKORZYSTANE ŹRÓDŁO ENERGII

W fabrykach, oczyszczalniach ścieków, sklepach spożywczych, komputerowych centrach danych powstają duże ilości ciepła. Zagospodarowanie tej nadwyżki energii przyczyniłoby się do ograniczenia zużycia paliw kopalnych, a tym samym do transformacji systemów energetycznych.

Ilość ciepła odpadowego wyprodukowanego w krajach Unii Europejskiej wynosi rocznie 2 860 TWh*. To niemalże tyle, ile trzeba, by dostarczyć ciepło i ciepłą wodę do wszystkich w UE mieszkań, domów i budynków użyteczności publicznej. W samej Holandii ilość ciepła odpadowego przewyższa całkowite zapotrzebowanie tego kraju na ogrzewanie wody oraz pomieszczeń. W Warszawie natomiast wykorzystanie ciepła odpadowego z trzech największych źródeł (w tym z oczyszczalni ścieków Czajka) zapewniłoby ciepło systemowe dla ok. 380 tys. gospodarstw domowych (czyli mniej więcej dla połowy miasta)!

Neutralna pod względem emisji dwutlenku węgla energia zawarta w cieple odpadowym to największe na świecie niewykorzystane źródło energii. Ciepło odpadowe może służyć do ogrzewania czy podgrzania ciepłej wody w obiekcie, w którym ciepło odpadowe powstaje (np. w supermarkecie), lub też zostać odprowadzone do sieci ciepłowniczej.

Zastosowanie ciepła odpadowego w ciepłownictwie może przesądzić o uznaniu systemu ciepłowniczego za efektywny energetycznie, a zgodnie z założeniami Polityki Energetycznej Polski 2040, do końca obecnej dekady liczba efektywnych energetycznie systemów ciepłowniczych ma stanowić co najmniej 85 proc. wszystkich systemów ciepłowniczych w Polsce.

Najtańsza i najbardziej ekologiczna jest energia, której nie zużywamy. Ciepło odpadowe plasuje się tuż za nią.

Efektywny system ciepłowniczy

Efektywny energetycznie system to taki, w którym do wytwarzania ciepła lub chłodu wykorzystuje się co najmniej w 50 proc. energię z odnawialnych źródeł energii lub w 50 proc. ciepło odpadowe (np. z instalacji przemysłowych czy systemów kanalizacji), lub w 75 proc. ciepło pochodzące z kogeneracji, lub w 50 proc. połączenie wymienionych wyżej źródeł energii i ciepła.

– Źródłem niskotemperaturowego ciepła są np. serwerownie i stacje sprężarek, wysokotemperaturowego – przemysł, głównie hutnictwo, odlewnie, przemysł ceramiczny czy szklarski, także piekarniczy. Praktycznie w otoczeniu każdej sieci ciepłowniczej znajdziemy jakieś ciepło odpadowe. Jeśli gdziekolwiek na świecie na masową skalę stosuje się takie rozwiązania, to znaczy, że również w Polsce jest to możliwe i powinniśmy je rozważnie brać pod uwagę. I wdrażać  – podkreśla Bogusław Regulski, wiceprezes Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie.

Ciepło odpadowe z przemysłu i baz danych

Przemysłowe ciepło odpadowe powstaje podczas produkcji towarów i przeprowadzania procesów cieplnych.Nie jest obarczone nakładem energii pierwotnej i emisją gazów cieplarnianych, a w czasach kryzysu energetycznego i wysokich cen energii rośnie jego atrakcyjność ekonomiczna.

W Szwecji ciepło odpadowe z przemysłu – np. hut stali – stanowi około 10 proc. ciepła w sieci ciepłowniczej. W Niemczech, w Zagłębiu Ruhry, sieć ciepłownicza UWG zasilana ciepłem odpadowym z zakładów przetwórczych rafinerii BP Gelsenkirchen docelowo ogrzeje około 30 tys. gospodarstw domowych.

Coraz popularniejsze na świecie staje się też wykorzystanie ciepła produkowanego przez serwery oraz zasilanie nim lokalnych systemów ciepłowniczych.

W USA siedziba główna Amazona w Seattle już od ponad dekady jest ogrzewana ciepłem z 34 lokalnych serwerowni. Podobnie centrum danych IBM zaopatruje w ciepło pływalnię w miasteczku Utikon w Szwajcarii. W hrabstwie Południowy Dublin w Irlandii system ciepłowniczy wykorzystuje ciepło odpadowe z pobliskiego centrum danych Amazona. W Odense w Danii ciepło z serwerów Facebooka ma docelowo ogrzać prawie 7 tys. domów. W Finlandii w Espoo ciepło odpadowe, m.in. z serwerowni, trafia do sieci i zaspokaja prawie 20 proc. potrzeb grzewczych miasta, a w miejscowości Mäntsälä serwerownia pełni funkcję dolnego źródła ciepła dla systemu ciepłowniczego opartego na pompach ciepła, który docelowo ma dostarczać ciepło do 4 tys. budynków.

We Frankfurcie nad Menem w Niemczech trwają prace nad wykorzystaniem ciepła odpadowego z centrów danych do pokrycia – do 2030 roku – całkowitego zapotrzebowania na ciepło w gospodarstwach domowych i biurach.

Ciepło odpadowe vs. ciepło z odpadów

Podczas termicznego zagospodarowania odpadów, np. komunalnych śmieci, jest wytwarzana energia elektryczna i ciepło, które można wykorzystać do ogrzewania domów. Ciepło odpadowe natomiast to niewykorzystana energia oddawana do otoczenia. Powstaje najczęściej w procesach przetwarzania energii w urządzeniach energetycznych.

Ogrzane ciepłem odpadowym w Polsce

W Szlachęcinie w Wielkopolsce Veolia Energia Poznań uruchomiła instalację kogeneracyjną połączoną z pompą ciepła, odzyskującą ciepło ze ścieków. Moc elektryczna nowej instalacji wynosi około 1 MW, z czego 700 kW zostanie wykorzystanych do zasilenia pompy ciepła. Nadwyżka 300 kW będzie odbierana przez krajowy system energetyczny. Moc cieplna systemu – kogeneracji i pompy ciepła razem – wynosi około 2,9 MW. Ciepło wygenerowane w Szlachęcinie ma ogrzewać 5000 mieszkańców Murowanej Gośliny. 

W Grupie Kapitałowej Węglokoks Energia działają trzy układy odzysku ciepła ze sprężarek powietrza pracujących na potrzeby zakładów górniczych. W Ciepłowni Bielszowice uruchomiono układ odzysku ciepła z pięciu sprężarek kopalnianych o mocy 1 MW. W Zakładzie Ciepłowniczym Brzeszcze wykorzystuje się dwa układy. Układ odzysku ciepła z czterech kopalnianych sprężarek powietrza jest oparty na kaskadzie 18 pomp ciepła o łącznej mocy 1,4 MW. Podniesiony za ich pomocą do wyższej temperatury czynnik grzewczy wykorzystuje się do celów grzewczych oraz podgrzewu ciepłej wody użytkowej. W układzie odzysku ciepła z kolejnych dwóch kopalnianych sprężarek powietrza o łącznej mocy 0,34 MW jest podgrzewany czynnik grzewczy z rurociągu powrotnego magistrali ciepłowniczej.

W Miasteczku Śląskim Veolia Południe podłączyła 148 budynków do nowo budowanej sieci ciepłowniczej, zasilanej ze źródła ciepła wykorzystującego paliwo odpadowe w postaci gazu poprocesowego z Huty Cynku Miasteczko Śląskie.  

PEC Gliwice od 2020 roku sprężarki w nowoczesnej sprężarkowni zostały wyposażone w instalację odzysku ciepła odpadowego wygenerowanego podczas pracy kompresorów. Moc cieplna, jaką można odzyskać z pracujących sprężarek, to 0,7 MWt.    

Za pośrednictwem miejskiej sieci ciepłowniczej Veolia Energia Poznań wykorzystuje ciepło wydzielane podczas pracy sprężarek w odlewni Volkswagena (OVW) do ogrzewania budynków. Moduł rekuperacji ciepła w OVW odpowiada źródłu ciepła o mocy około 6 MWt. Ekologiczne ciepło dociera do ponad 30 budynków na Wildzie i Dębcu, w tym do szpitala HCP. W ramach projektu powstały m.in. dwa węzły ciepłownicze oraz blisko 2 km rurociągów.

Elektrociepłowni Białystok pracuje układ odzysku ciepła ze spalin kotła biomasowego K6. Odzysk energii polega na odebraniu ciepła skraplania wilgoci zawartej w spalinach i przekazaniu do sieci ciepłowniczej. Układ odzysku ciepła pozwala na wyprodukowanie nawet do 305,85 TJ/rok dodatkowego ciepła z tego samego paliwa, co przyczynia się do znacznego ograniczenia emisji.

Trwają także prace projektowe i badawcze nad kolejnymi nowatorskimi rozwiązaniami wykorzystania ciepła odpadowego w ciepłownictwie systemowym.

Pod koniec 2021 roku Szczecińska Energetyka Cieplna, Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Szczecinie oraz Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny rozpoczęli wspólny projekt – wykorzystanie ciepła odpadowego do celów grzewczych. Rozwiązania technologiczne mają się opierać na pompach ciepła, których dolnym źródłem ciepła miałyby być ścieki komunalne. 

Z kolei w listopadzie 2022 roku wspólny projekt odzysku ciepła z infrastruktury metra ogłosiły Metro Warszawskie i Veolia Energia Warszawa. Na początek ocenią potencjał energetyczny odzysku ciepła m.in. z tuneli, stacji i systemów wentylacji, w celu zasilenia tym ciepłem warszawskiej sieci ciepłowniczej. Skorzystają z doświadczeń londyńskiego metra, które zapewnia ogrzewanie i ciepłą wodę dla ponad 1350 mieszkań, szkoły i dwóch ośrodków wypoczynkowych na terenie dystryktu Islington.  

* Dane z opublikowanego w marcu br. raportu Danfoss „Największe na świecie niewykorzystane źródło energii: Ciepło odpadowe”

Źródło: https://magazyncieplasystemowego.pl/cieplownictwo/cieplo-odpadowe-niewykorzystane-zrodlo-energii/