Home Archive by category Bruksela (Page 5)

Bruksela

WODÓR – SIŁA NAPĘDOWA ZIELONEJ REWOLUCJI

658 0

W czasach, gdy coraz więcej krajów deklaruje neutralność klimatyczną, świat musi znaleźć rozwiązania pozwalające na dekarbonizację każdej części naszej gospodarki. Wodór jest słowem na ustach wszystkich, a za tym szumem stoją dobre powody. Ze względu na swoją wieloaspektową i wszechstronną naturę, może on odegrać kluczową rolę w stawianiu czoła nadchodzącym wyzwaniom. Z jednej strony, może służyć jako nośnik energii lub surowiec. Z drugiej strony, może być wykorzystywany do magazynowania sezonowej odnawialnej energii elektrycznej. Wodór ma duży potencjał, aby ułatwić dekarbonizację “trudnych do dekarbonizacji” i energochłonnych sektorów przemysłu, takich jak sektor stalowy. Ponadto może on być wykorzystywany jako ekologiczne paliwo dla pojazdów ciężarowych o dużej ładowności, w przypadku których obecnie istniejące technologie akumulatorów elektrycznych są niepraktyczne.

W miarę jak UE będzie odchodzić od zależności od paliw kopalnych, wodór będzie odgrywał kluczową rolę w naszych przyszłych systemach energetycznych oraz w realizacji celu określonego w Europejskim Zielonym Pakcie, jakim jest osiągnięcie neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla w UE do roku 2050. Dzięki połączeniu odnawialnych źródeł energii, inteligentnego magazynowania, efektywności energetycznej i elastycznych sieci najnowsze modele szacują, że czysta i zrównoważona energia może być dostarczana na skalę i w szybkim tempie – a wielu ekspertów przewiduje, że wodór będzie w samym sercu tego przejścia. Jednak pierwszym pytaniem jest, jaka forma wodoru najlepiej nadaje się do realizacji naszych ambicji klimatycznych.

Różne rodzaje wodoru i jego możliwości

Wodór jest najobficiej występującym pierwiastkiem w naszym wszechświecie, jednak stanowi on jedynie niewielki ułamek globalnego koszyka energetycznego w UE i poza nią. Obecnie mniej niż 2% zużycia energii w Europie pochodzi z wodoru, a jest on wykorzystywany głównie do wytwarzania produktów chemicznych, takich jak tworzywa sztuczne i nawozy. Co więcej, prawie cały ten wodór – godne uwagi 96% – jest wytwarzany z gazu ziemnego, emitując w tym procesie znaczne ilości CO2 . Pierwszym wyzwaniem jest zatem sposób dekarbonizacji produkcji wodoru.

Mówiąc prościej, do produkcji wodoru potrzebne jest pierwotne źródło energii. To źródło energii i zastosowany proces decydują o tym, jak czysty – lub brudny – jest produkt końcowy. Wodór pochodzący z paliw kopalnych, pozyskiwany z gazu ziemnego, jest często określany mianem wodoru szarego i jest obecnie najpowszechniej stosowanym rodzajem wodoru. Wodór o niskiej zawartości węgla, często określany jako wodór niebieski, jest również wytwarzany z gazu ziemnego, ale CO2 emitowany podczas jego produkcji jest wychwytywany i przechowywany pod ziemią, co sprawia, że jest to czystsza opcja o niższej emisji.

Podczas gdy wodór niskoemisyjny może odegrać ważną rolę przejściową, zastępując wodór szary, najczystszą opcją ze wszystkich jest wodór odnawialny, często określany jako wodór zielony. Powstaje on w wyniku przepuszczenia energii ze źródeł odnawialnych, takich jak wiatr i energia słoneczna, przez elektrolizer, a jedynym produktem ubocznym jest woda. W związku z tym jego produkcja jest prawie bezemisyjna, dlatego też jest to forma produkcji wzbudzająca największe zainteresowanie – ze strony decydentów, naukowców i inwestorów.

Obniżenie emisyjności naszego przemysłu

Po określeniu preferowanej przez nas formy wodoru UE zastanawia się obecnie, w jaki sposób zwiększyć opłacalność produkcji, transportu i zużycia wodoru odnawialnego, aby wykorzystać elastyczność i wszechstronność tego źródła energii w procesie przechodzenia na czystą energię.

Energochłonne sektory przemysłu, które nie są w stanie obniżyć emisyjności poprzez bezpośrednią elektryfikację, poszukują bardziej ekologicznych i neutralnych pod względem emisji dwutlenku węgla nośników energii. Odnawialny wodór oferuje zatem obiecującą i realistyczną perspektywę produkcji ekologicznej stali lub nawozów do roku 2030. W transporcie – biorąc pod uwagę ograniczenia i koszty obecnych technologii akumulatorowych, sektory lotnictwa, żeglugi i przewozu towarów ciężkich poszukują neutralnych pod względem emisji dwutlenku węgla opcji napędzania długodystansowych przewozów.

Ponieważ UE jest zaangażowana w zwiększanie globalnego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, wodór odnawialny idzie w parze z sektorem energii elektrycznej, który jest coraz bardziej zdominowany przez wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych. Pomaga on w długoterminowym i wielkoskalowym magazynowaniu energii ze źródeł odnawialnych, a także zapewnia systemowi energetycznemu natychmiastową elastyczność. Potencjał magazynowania wodoru, głównie w kawernach solnych, które są obecnie wykorzystywane do magazynowania gazu ziemnego, jest szczególnie korzystny dla sieci energetycznych, ponieważ pomaga zrównoważyć podaż i popyt na energię elektryczną w przypadku zbyt dużej lub niewystarczającej produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych.

Strategia UE w zakresie wodoru i inwestycje długoterminowe

Europejski Zielony Ład łączy w sobie podwójny wysiłek, jakim jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i przygotowanie europejskiego przemysłu do gospodarki neutralnej dla klimatu. W tym kontekście wodór został uznany za kluczowy czynnik umożliwiający rozwiązanie obu tych problemów i ewolucję naszych systemów energetycznych.

W tym celu Komisja uruchomiła w lipcu zeszłego roku dwie różne inicjatywy – strategię integracji systemów energetycznych i oddzielną strategię dotyczącą wodoru. Pierwsza strategia określa, w jaki sposób uczynić nasz system energetyczny bardziej elastycznym, w którym energia może być swobodnie wymieniana pomiędzy konsumentem a producentem oraz pomiędzy różnymi sektorami końcowego wykorzystania energii, a także w którym nowe technologie mogą być wspierane i łatwiej integrowane z rynkiem energetycznym, wspierając neutralny klimatycznie system energetyczny, którego sednem jest odnawialna energia elektryczna, obiegowość oraz odnawialne i niskoemisyjne paliwa. W drugiej strategii bardziej szczegółowo omówiono niezbędne działania mające na celu uczynienie odnawialnego i niskoemisyjnego wodoru kluczowym surowcem w systemie energetycznym.

UE zobowiązała się do zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii, a zobowiązanie to przekłada się na coraz większy udział energii odnawialnej w jej koszyku. Ponadto oczekuje się, że w najbliższych latach jej koszt będzie nadal spadał. W tym kontekście strategia dotycząca wodoru analizuje potencjał wodoru odnawialnego w zakresie dekarbonizacji gospodarki UE w sposób efektywny kosztowo, nakreślając szereg działań wspierających produkcję, transport i tworzenie popytu na ten wodór w miarę wzrostu udziału energii odnawialnej.

Odnawialny wodór nie tylko ma potencjał, aby wspierać naszą przyszłą energię elektryczną opartą na odnawialnych źródłach energii. Dzięki silnej pozycji przemysłowej Europy w produkcji elektrolizerów może on również przyczynić się do tworzenia nowych miejsc pracy i wzrostu gospodarczego w UE, co będzie miało decydujące znaczenie w procesie wychodzenia z kryzysu COVID-19. Dlatego też w strategii dotyczącej wodoru przedstawiono również wizję, w jaki sposób UE może zainstalować w Europie co najmniej 6 GW odnawialnych elektrolizerów wodoru do 2024 r. i 40 GW do 2030 r.

Natychmiastowe i długoterminowe inwestycje są podstawowym pierwszym krokiem, aby wodór ze źródeł odnawialnych mógł się w pełni rozwinąć i zapewnić przemysłowi europejskiemu przewagę na coraz bardziej konkurencyjnym rynku światowym. W przyszłym budżecie UE Komisja podkreśla potrzebę odblokowania inwestycji w kluczowe czyste technologie i łańcuchy wartości, w tym w czysty wodór. Zostało to wzmocnione w dodatkowych środkach mających na celu wsparcie europejskiej odbudowy po pandemii COVID-19, co podkreśla fakt, że odbudowa może iść w parze z naszymi ambicjami w zakresie dekarbonizacji. W tym celu Komisja przygotowała inicjatywę “Power Up”, która ma zachęcić państwa UE do wykorzystania europejskich środków na naprawę gospodarczą do inwestowania w większą ilość odnawialnych źródeł energii i produkcję wodoru ze źródeł odnawialnych. Oprócz środków mających na celu pobudzenie inwestycji, tak zwany pakiet Komisji Europejskiej “fit-for-55-package”, który będzie obejmował wnioski polityczne dotyczące ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 r., będzie również obejmował wnioski polityczne dotyczące stworzenia dobrze funkcjonującego rynku wodoru w UE.

Projekty, badania i innowacje w dziedzinie wodoru

Poza określeniem wytycznych politycznych i strategicznych dotyczących wodoru, UE wspiera również wiele projektów i inicjatyw w tej dziedzinie. Kluczowym z nich jest europejski sojusz na rzecz czystego wodoru, ogłoszony jako część nowej strategii przemysłowej dla Europy w marcu 2020 r. i uruchomiony 8 lipca 2020 r., w tym samym czasie co strategia wodorowa UE.

Sojusz ten skupia przemysł, krajowe i lokalne władze publiczne, społeczeństwo obywatelskie i inne zainteresowane strony. Jego celem jest ambitne wdrożenie technologii wodorowych do 2030 r., łączące produkcję wodoru ze źródeł odnawialnych i niskoemisyjnych, zapotrzebowanie w przemyśle, mobilność i inne sektory oraz przesył i dystrybucję wodoru. Do sojuszu przystąpiło już ponad 1000 zainteresowanych stron, które mogą teraz zgłaszać swoje projekty i zwiększać liczbę możliwych do zainwestowania projektów wodorowych.

Ponadto UE promuje również kilka projektów badawczych i innowacyjnych dotyczących wodoru w ramach programu “Horyzont 2020”. Projektami tymi zarządza Wspólne Przedsiębiorstwo na rzecz Technologii Ogniw Paliwowych i Technologii Wodorowych (FCH JU), będące wspólnym partnerstwem publiczno-prywatnym wspieranym przez Komisję Europejską. Obejmują one finansowany przez UE projekt Djewels, w ramach którego powstanie elektrolizer o mocy 20 MW, który pomoże zapewnić klientom tani ekologiczny wodór, oraz STORE&GO, który wspiera nowe technologie wprowadzania odnawialnego metanu do sieci gazowej, a tym samym pomaga zapewnić zrównoważone dostawy energii w Europie.

Ponadto projekt Hybrit na północy Szwecji jest dobrym przykładem tego, jak wodór może pomóc w ekologizacji naszego przemysłu, ponieważ wykorzystuje on wodór pochodzący z odnawialnej energii elektrycznej zamiast węgla do produkcji bezemisyjnego żelaza i stali. W podobnym duchu, elektrolizer o mocy 6 MW opracowany w ramach finansowanego przez UE projektu H2 dostarcza ekologiczny wodór do huty stali w Linz w Austrii, a także świadczy usługi sieci elektrycznej dzięki elastycznemu zużyciu energii.

Źródło: EC
Fot. EC

RAPORTY DOTYCZĄCE RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ I GAZU POTWIERDZAJĄ ISTOTNE ZMIANY W 2020 ROKU

709 0

Udział energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych w koszyku energetycznym UE (39 proc.) po raz pierwszy w historii przekroczył w 2020 r. udział paliw kopalnych (36 proc.), a zużycie energii elektrycznej (-4 proc.) i gazu (-3 proc.) w UE spadło w porównaniu z poziomami z 2019 r., ale większość czynników powodujących tę zmianę (zwłaszcza pandemia COVID-19) miała charakter wyjątkowy – wynika z opublikowanych dziś najnowszych kwartalnych sprawozdań Komisji dotyczących rynków gazu i energii elektrycznej. Pomimo ponownych ograniczeń związanych z wirusem COVID-19 w niektórych państwach, dane za czwarty kwartał wskazują, że poziomy zużycia są bliższe “normalnym poziomom” niż w pierwszych trzech kwartałach 2020 r.

W sprawozdaniu dotyczącym rynku energii elektrycznej potwierdzono, że połączenie pandemicznego szoku popytowego i korzystnych warunków pogodowych dla odnawialnych źródeł energii znacząco zmieniło strukturę koszyka energetycznego w ciągu 2020 r. Produkcja energii z węgla kamiennego i brunatnego spadła o 22 % (-87 TWh), a produkcja energii jądrowej spadła o 11 % (-79 TWh). Gaz ucierpiał w mniejszym stopniu ze względu na jego korzystną cenę, wspierając tym samym przechodzenie z węgla kamiennego na gaz i z węgla brunatnego na gaz. Wraz ze spadkiem zużycia udział odnawialnych źródeł energii w koszyku wzrósł do 39%, po raz pierwszy pokonując paliwa kopalne (36%). W oparciu o wstępne szacunki ślad węglowy sektora energetycznego w UE zmniejszy się o 14 proc. w 2020 roku.

W sprawozdaniu zauważono jednak, że kluczowe czynniki (pandemia, korzystne warunki pogodowe, wysoka produkcja energii wodnej) miały charakter wyjątkowy lub sezonowy. W rzeczywistości dane za czwarty kwartał wykazały zużycie energii elektrycznej na poziomie zbliżonym do poziomu sprzed pandemii, pomimo ciągłych ograniczeń działalności gospodarczej i społecznej.

Rosnąca produkcja energii ze źródeł odnawialnych w UE została w znacznym stopniu wsparta przez 29 GW dodanych mocy w energetyce słonecznej i wiatrowej w 2020 r., co jest porównywalne z poziomami z 2019 r. Pokazuje to, że pandemia nie spowolniła znacząco ekspansji odnawialnych źródeł energii. Co więcej, w miarę pogarszania się perspektyw dla technologii emisyjnych i wzrostu cen węgla, zapowiadano coraz więcej wcześniejszych odejść z węgla.

W ostatnich miesiącach droższe uprawnienia do emisji, wraz z rosnącymi cenami gazu, spowodowały wzrost hurtowych cen energii elektrycznej na wielu rynkach europejskich do poziomów ostatnio obserwowanych na początku 2019 roku. Efekt ten był najbardziej widoczny w państwach członkowskich uzależnionych od węgla kamiennego i brunatnego. Oczekuje się, że dyanmik hurtowych cen energii elektrycznej przefiltruje się na ceny detaliczne.

Popyt na pojazdy ładowane elektrycznie (ECV) nadal rósł w ostatnim kwartale 2020 r., a w całej UE zarejestrowano prawie pół miliona nowych pojazdów ECV. Była to najwyższa liczba w historii i przełożyła się na bezprecedensowy 17% udział w rynku, ponad dwa razy wyższy niż w Chinach i sześć razy wyższy niż w Stanach Zjednoczonych.

Raport na temat rynku gazu potwierdza, że zużycie gazu ziemnego w UE wyniosło 394 mld m3 w 2020 roku, co oznacza spadek z 406 mld m3 w 2019 roku. Nastąpiło to pomimo wzrostu o 1,3% (1,5 mld m3) w IV kwartale. Krajowa produkcja gazu w UE wyniosła 54 mld m3 (spadek o prawie 23%), natomiast całkowity import gazu netto spadł o 9% z 358 mld m3 do 326 mld m3, co pozwoliło na obniżenie całkowitego szacowanego rachunku UE za import gazu o nieco ponad 37% (z 59,4 mld euro do 36,5 mld euro).

Pomimo wznowienia środków blokujących w niektórych krajach, rynki energii były ogólnie stabilne w czwartym kwartale, a ceny rosły w ciągu kwartału. Optymizm związany z ożywieniem gospodarki światowej wspierał wzrost popytu na produkty energetyczne. Ceny spot na europejskich hubach gazowych w kwartale były wyższe o 6-21% w porównaniu rok do roku. Do końca grudnia 2020 roku cena spot Title Transfer Facility (TTF) wzrosła do 19 €/MWh – najwyżej od początku 2019 roku.

Wzrost hurtowych cen gazu był wspierany przez rozszerzające się ceny na rynku gazu w Azji, co spowodowało spadek importu LNG do UE o 27% w ostatnim kwartale. W porównaniu rok do roku, pomimo wzrostu cen hurtowych spot, detaliczne ceny gazu dla odbiorców domowych i przemysłowych spadły odpowiednio o 8% i 2% w ostatnim kwartale 2020 r.

Źródło: EC
Fot. Pixbay

KE I IEA WSPÓŁPRACUJĄ NA RZECZ ZEROWEJ EMISJI NETTO

659 0

Obie organizacje wzywają wiodące gospodarki świata do utorowania drogi do osiągnięcia w ciągu jednego pokolenia zerowej emisji gazów cieplarnianych, w czym kluczową rolę odgrywa sektor energetyczny.

W ramach przygotowań do szczytu IEA-COP26 Net-Zero, który odbędzie się w dniu 31 marca, Komisja Europejska i Międzynarodowa Agencja Energii łączą siły, aby podkreślić istotny wkład sektora energetycznego w osiągnięcie gospodarki neutralnej dla klimatu, charakteryzującej się zerową emisją gazów cieplarnianych netto. Zgodnie z ustaleniami Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu, osiągnięcie zerowej emisji netto do połowy stulecia jest konieczne, aby utrzymać globalne ocieplenie w granicach 1,5 stopnia i pozostać po bezpieczniejszej stronie porozumienia paryskiego. Systemy energetyczne znajdują się w centrum tego wysiłku i są silnie powiązane z mobilnością, budynkami, przemysłem i sektorami użytkowania gruntów.

Frans Timmermans powiedział: „Unia Europejska jest zdeterminowana, aby do 2050 r. osiągnąć zerową emisję netto i wzywamy innych, aby przyłączyli się do nas w tych wysiłkach. Europa utorowała sobie drogę dzięki unijnemu prawu klimatycznemu i przygotowywanemu pakietowi środków, które mają doprowadzić do osiągnięcia naszego celu -55% redukcji emisji do 2030 r. Im więcej krajów przyłączy się do naszych zobowiązań, tym większy będzie wpływ naszych działań na całym świecie, nie tylko w zakresie dostępu do czystej energii. Świat potrzebuje jasnej i przewidywalnej drogi do czystej i bezpiecznej przyszłości. Nie ma czasu do stracenia”.

Komisarz ds. energii Kadri Simson stwierdziła: “Przyspieszenie zrównoważonego przejścia na czystą energię jest niezbędne do osiągnięcia zerowej emisji netto w gospodarce. Jest to główny filar europejskiego zielonego ładu i naszych dialogów z partnerami międzynarodowymi. Kluczowe znaczenie będzie miało zdecydowane skupienie się na efektywności energetycznej, odnawialnych źródłach energii, ekologicznym wodorze, ograniczeniu emisji metanu i sprawiedliwej transformacji. Dlatego też wspieramy prace MAE nad Globalną Komisją ds. Przejścia na Czystą Energię Skoncentrowaną na Ludziach i jesteśmy gotowi stworzyć platformę otwartą dla naszych partnerów, aby dzielić się wieloletnią wiedzą specjalistyczną wypracowaną przez Komisję Europejską w tej dziedzinie”.

Dyrektor wykonawczy MAE Fatih Birol powiedział: “IEA jest mocno zaangażowana w walkę ze zmianami klimatu, a w centrum naszych prac umieściliśmy czyste przejścia energetyczne i drogę do zerowej emisji netto. Współpracujemy z rządami wszystkich państw członkowskich i nie tylko, aby zapewnić zrównoważoną, bezpieczną i przystępną cenowo przyszłość dla wszystkich obywateli. UE jest liderem w walce ze zmianami klimatu, a IEA jest dumna, że może pogłębić naszą współpracę z nią w zakresie przyspieszenia transformacji czystej energii. Wszyscy musimy zakasać rękawy, zwiększając nasze wysiłki na rzecz urzeczywistnienia ambicji”.

Komisja Europejska i Międzynarodowa Agencja Energii uzgodniły, że połączą siły, aby:

  • Doszło do przyspieszenia i rozszerzenia ruchu na rzecz zerowego zużycia energii netto, w którym uczestniczą rządy i przedsiębiorstwa zaangażowane w pomoc w realizacji wkładu sektora energetycznego w osiągnięcie zerowego zużycia energii netto.
  • Opracowano wraz z zainteresowanymi partnerami wspólną międzynarodową kampanię na rzecz zerowego bilansu energetycznego, mającej na celu podniesienie świadomości i przyspieszenie przejścia do zerowego bilansu energetycznego, jako pilnego wezwania do działania.
  • Współpracować z chętnymi partnerami w celu wsparcia wysiłków krajów afrykańskich na rzecz rozwoju dostępu do przystępnych cenowo nowoczesnych usług energetycznych ze zrównoważonych źródeł i czystych technologii, przeskakując do zaawansowanych etapów zrównoważonego rozwoju.
  • Włączyć się w globalną dyskusję na temat gospodarki o zerowej emisji gazów cieplarnianych netto, z zadowoleniem przyjmując zbliżającą się globalną mapę drogową MAE “Net Zero by 2050” z dnia 18 maja, która będzie wytyczać przyszłe prace MAE, w tym coroczne prognozy MAE dotyczące sytuacji energetycznej na świecie oraz wkład w pierwszą globalną ocenę postępów w realizacji wielostronnych celów klimatycznych w ramach porozumienia paryskiego w 2023 r.
  • Umożliwić obywatelom skorzystanie z możliwości transformacji i radzenia sobie z zakłóceniami. Rządy w UE i innych krajach powinny nadal badać i wzmacniać nowe sposoby dzielenia się najlepszymi praktykami w zakresie projektowania polityk energetycznych w kierunku neutralnych klimatycznie gospodarek, które sprzyjają włączeniu społecznemu, w tym w ramach prac globalnej komisji MAE ds. przejścia na czystą energię skoncentrowanego na obywatelach.

Źródło: EC
Fot. EC

SŁOWACJA ZE WSPARCIEM NA ROZWÓJ CHP

660 0

Komisja Europejska zatwierdziła, zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa, słowackie plany wsparcia produkcji energii elektrycznej z wysokosprawnych instalacji kogeneracyjnych podłączonych do sieci ciepłowniczych na Słowacji.

Wiceprzewodnicząca wykonawcza Margrethe Vestager, odpowiedzialna za politykę konkurencji, stwierdziła: „Słowackie środki o wartości ponad 1 mld euro będą stanowiły istotny wkład w realizację celów UE w zakresie energii i klimatu, bez nadmiernego zakłócania konkurencji”.

Słowacja zgłosiła Komisji swój plan wsparcia instalacji skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej (CHP) podłączonych do lokalnych sieci ciepłowniczych na Słowacji. Program ma na celu: (i) zwiększenie lub utrzymanie wysokiej sprawności istniejących wysokosprawnych instalacji kogeneracyjnych; (ii) zachęcenie do ich przestawienia z węgla na gaz ziemny lub źródła odnawialne; oraz (iii) stymulowanie inwestycji w nowe wysokosprawne instalacje kogeneracyjne.

Słowacja dokona wyboru beneficjentów w oparciu o:

  • procedurę przetargową z zastosowaniem wielu technologii dla nowych instalacji o mocy 1 megawata (MW) lub wyższej;
  • procedurę administracyjną w przypadku małych instalacji i instalacji istniejących. W tym przypadku pomoc będzie obliczana na podstawie kosztów produkcji energii elektrycznej z tych instalacji (wyrównany koszt energii – LCOE).
  • Wszystkie wybrane instalacje o mocy powyżej 250 kilowatów (kW) otrzymają pomoc w formie premii gwarantowanej (tj. instalacja sprzedaje swoją produkcję na rynku i otrzymuje płatność uzupełniającą w stosunku do ceny rynkowej).

Instalacje o mocy poniżej 250 kilowatów otrzymają stałą taryfę gwarantowaną (tj. gwarantowaną cenę za wyprodukowaną energię elektryczną). Wsparcie będzie udzielane na maksymalny okres 15 lat, a całkowity budżet systemu wynosi 1050 mln EUR (70 mln EUR rocznie). Instalacje opalane węglem nie kwalifikują się do otrzymania wsparcia w ramach systemu.

Komisja oceniła środek na podstawie unijnych zasad pomocy państwa, w szczególności wytycznych z 2014 r. w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i energię, które umożliwiają państwom członkowskim wspieranie wysokosprawnej kogeneracji pod pewnymi warunkami, w celu stymulowania oszczędności energii.

Wytyczne stanowią w szczególności, że w celu zapewnienia, aby pomoc przyczyniała się do wyższego poziomu ochrony środowiska, wsparcie dla kogeneracji ciepła i energii elektrycznej musi spełniać kryteria „wysokosprawnej kogeneracji” określone w dyrektywie w sprawie efektywności energetycznej. Słowacja wykazała, że program jest niezbędny do wspierania inwestycji w wysokosprawną kogenerację, które nie są opłacalne w obecnych warunkach rynkowych. Komisja uznała zatem, że środek jest konieczny, ponieważ inwestycje nie zostałyby zrealizowane bez wsparcia publicznego, a poziom wsparcia jest proporcjonalny do osiągnięcia tego celu: jest on ustalany w drodze otwartego procesu konkurencyjnego dla nowych dużych instalacji i nie przekracza LCOE dla małych instalacji i instalacji istniejących.

Komisja stwierdziła, że system będzie wspierał produkcję energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji, zgodnie z celami UE w zakresie energii i klimatu, bez nadmiernego zakłócania konkurencji na jednolitym rynku. Na tej podstawie Komisja stwierdziła, że środek jest zgodny z unijnymi zasadami pomocy państwa.

Źródło: EC
Fot. Pixabay

NFOŚIGW KRAJOWYM OPERATOREM FUNDUSZU MODERNIZACYJNEGO

658 0

NFOŚiGW będzie zarządzał nowym strumieniem środków na rzecz modernizacji sektora energii w Polsce. Środki tzw. Funduszu Modernizacyjnego zostaną wykorzystane na finansowanie inwestycji w odnawialne źródła energii, poprawę efektywności energetycznej, magazynowanie energii, modernizację sieci energetycznych oraz wsparcie transformacji w regionach węglowych.

Fundusz Modernizacyjny służy modernizacji sektora energii w państwach o największych wyzwaniach związanych z realizacją unijnych celów redukcji emisji CO2. Będzie zasilany ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 z unijnej puli. Polska otrzyma 43% Funduszu Modernizacyjnego do 2030 r.

Przyjęty dziś (3.03.) przez Radę Ministrów projekt ustawy o systemie handlu emisjami powierza funkcję krajowego operatora Funduszu Modernizacyjnego w Polsce Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Finansowanie inwestycji ze środków Funduszu Modernizacyjnego będzie odbywało się w ramach programów priorytetowych NFOŚiGW. Zakres wparcia obejmie następujące obszary priorytetowe: wytwarzanie i wykorzystanie energii z OZE, efektywność energetyczna, magazynowanie energii i modernizacji sieci energetycznych, wsparcie sprawiedliwej transformacji w regionach uzależnionych od paliw kopalnych.

Pierwsze nabory wniosków o dofinansowanie z Funduszu Modernizacyjnego uruchamiane będą przez NFOŚiGW w 2021 r.

Fundusz Modernizacyjny zasilą środki pochodzące ze sprzedaży przez Komisję Europejską uprawnień do emisji stanowiących 2% całkowitej puli unijnej. Polsce zostaną przydzielone środki pochodzące ze sprzedaży 135 mln uprawnień do emisji. Ich wartość w zależności od i ich cen rynkowych, szacowana jest na ok. 18 mld zł.

Źródło: NFOŚiGW
Fot. NFOŚiGW

KE PUBLIKUJE SPRAWOZDANIE W SPRAWIE BARIER NA DETALICZNYCH RYNKACH ENERGII W UE

658 0

W tym tygodniu Komisja Europejska opublikowała nowe badanie na temat barier na europejskich detalicznych rynkach energii, którego celem jest zidentyfikowanie pozostałych przeszkód na rynku detalicznym, ocena ich znaczenia oraz zaproponowanie potencjalnych sposobów ich przezwyciężenia. W ujęciu globalnym badanie obejmuje sprawozdanie końcowe, 28 podręczników dla poszczególnych krajów (dla każdego państwa członkowskiego z wyjątkiem Malty, a także Norwegii i Wielkiej Brytanii) oraz sprawozdanie z rankingu europejskiego indeksu barier. Jest ono wynikiem ponad 12 miesięcy wymiany poglądów z około 150 dostawcami, odpowiednimi krajowymi organami regulacyjnymi i innymi zainteresowanymi stronami.

Na podstawie wstępnej ankiety przeprowadzonej z zainteresowanymi stronami oraz dalszych dyskusji w badaniu określono pięć głównych barier: i) przewaga pionowo zintegrowanych uczestników rynku; ii) niska świadomość lub zainteresowanie klientów; iii) niepewność co do przyszłości regulacyjnej lub cyfryzacji; iv) niepewność co do obecnego otoczenia regulacyjnego lub jego rozwoju; oraz v) strategiczne zachowanie operatora zasiedziałego lub innych uczestników rynku.

W raporcie przedstawiono różne propozycje rozwiązania tych problemów, zauważając, że różnią się one w zależności od kraju. W tym kontekście w badaniu podkreślono również szereg przypadków i tendencji dotyczących najlepszych praktyk. Na przykład, na kilku rynkach istnieją już centra danych, a na kilku innych są one planowane; regulacja cen staje się nieco mniej powszechna; a rozdzielenie staje się coraz bardziej powszechne.

W miarę postępującej decentralizacji systemu energetycznego rynki detaliczne będą odgrywać coraz ważniejszą rolę w zapewnianiu konsumentom możliwości korzystania z niskich cen, szerokiego wyboru ofert i najnowszych innowacji. Badanie to będzie pomocne w kształtowaniu przyszłej polityki krajowej i unijnej w tym obszarze.

Źródło: EC
Fot. Pixabay

KE ZATWIERDZA 254 MLN EURO NA MODERNIZACJĘ SYSTEMU CIEPŁOWNICZEGO W BUKARESZCIE

660 0

Komisja Europejska zatwierdziła, zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa, rumuńskie plany wsparcia modernizacji systemu ciepłowniczego miasta Bukareszt.

Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Margrethe Vestager, odpowiedzialna za politykę konkurencji, stwierdziła: “Ten środek pomocy o wartości 254 mln euro, sfinansowany dzięki funduszom strukturalnym UE, pomoże Rumunii osiągnąć cele w zakresie efektywności energetycznej i przyczyni się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń, nie zakłócając nadmiernie konkurencji”.

Rumunia powiadomiła Komisję o swoich planach udzielenia wsparcia publicznego w wysokości około 254 mln EUR (1,208 mld RON) na modernizację sieci dystrybucji (w szczególności rurociągów “przesyłowych” gorącej wody do głównych punktów dystrybucji) systemu ciepłowniczego w obszarze miejskim Bukaresztu. Planowane wsparcie będzie miało formę bezpośredniej dotacji finansowanej z funduszy strukturalnych UE zarządzanych przez Rumunię.

System ciepłowniczy w Bukareszcie jest największym pod względem wielkości w UE i drugim co do wielkości na świecie, obsługującym 1,2 mln mieszkańców, obejmującym około 940 km rur termicznych dla systemu przesyłowego i 2 800 km rur dla systemu dystrybucyjnego. Renowacja sieci ciepłowniczej w Bukareszcie będzie polegała na wymianie odcinków głównych rurociągów przesyłowych ciepłej wody na około 10% całkowitej długości sieci ciepłowniczej w Bukareszcie. Inwestycja ta zmniejszy straty ciepła, straty związane z uzupełnianiem wody, koszty utrzymania sieci, a także inne straty. Środek ten przyczyni się zatem do oszczędności energii i zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń.

Jak wykazały władze rumuńskie, pomimo zmniejszenia o około 10 % kosztów operacyjnych, ogólna eksploatacja systemu ciepłowniczego nie będzie generować wystarczających przychodów, aby pokryć koszty inwestycji. Dlatego też projekt nie byłby finansowo opłacalny bez wsparcia publicznego. Aby pokryć lukę w finansowaniu projektu, konieczny jest wkład w postaci dotacji z funduszy strukturalnych UE.

Unijne zasady pomocy państwa pozwalają państwom członkowskim na wspieranie instalacji do wytwarzania ciepła sieciowego i sieci dystrybucyjnych, z zastrzeżeniem pewnych warunków określonych w Wytycznych Komisji z 2014 r. w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i energetykę. W szczególności wytyczne stanowią, że projekty muszą spełniać kryteria “efektywnego ciepłownictwa komunalnego” określone w dyrektywie w sprawie efektywności energetycznej, aby można je było uznać za zgodne z unijnymi zasadami pomocy państwa.

Na podstawie rodzaju ciepła wprowadzanego do systemu – około 80% jego wkładu pochodzi ze źródeł kogeneracyjnych – Komisja uznała, że system bukaresztański spełnia definicję efektywnego systemu lokalnego ogrzewania i chłodzenia, określoną w dyrektywie w sprawie efektywności energetycznej i zgodną z zasadami pomocy państwa. Komisja uznała również, że środek jest konieczny, ponieważ projekt nie zostałby zrealizowany bez wsparcia publicznego, oraz proporcjonalny, ponieważ projekt zapewni rozsądną stopę zwrotu.

Na tej podstawie Komisja stwierdziła, że środek nie zakłóca konkurencji i jest zgodny z unijnymi zasadami pomocy państwa, w szczególności dzięki ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych i innych substancji zanieczyszczających oraz poprawie efektywności energetycznej miejskiego systemu ciepłowniczego.

Źródło: EC
Fot. Pixabay

PONAD 55 MLN EURO NA SYSTEM CIEPŁOWNICZY W CHORWACJI

660 0

Komisja Europejska zatwierdziła inwestycję o wartości ponad 55 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, której celem jest wymiana ponad 68 km rur ciepłowniczych w Zagrzebiu na bardziej niezawodną i wydajną sieć. Ten ważny projekt UE dla stolicy Chorwacji ograniczy straty ciepła i wody oraz sprawi, że system będzie kompatybilny z odnawialnymi źródłami ogrzewania.

Komisarz ds. spójności i reform, Elisa Ferreira, powiedziała: „Dzięki tej inwestycji polityka spójności po raz kolejny udowadnia swoją wartość w zwiększaniu regionalnej efektywności energetycznej w celu poprawy jakości życia obywateli, przy jednoczesnej ochronie środowiska i wspieraniu zielonej transformacji”.

Zmodernizowany system ciepłowniczy zapewni mieszkańcom Zagrzebia większy komfort, zwłaszcza w zimie. Ponadto, dzięki obniżeniu kosztów utrzymania i mniejszemu zużyciu gazu ziemnego do podgrzewania wody, projekt przyczyni się do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla. Prace będą realizowane w okresie letnim w latach 2021-2023, aby uniknąć niedogodności dla mieszkańców.

Źródło: EC
Fot. Pixabay

KRAJOBRAZ DZIAŁAŃ NA RZECZ KLIMATU W UE

658 0

Inicjatywy niepaństwowe odgrywają ważną rolę w działaniach na rzecz klimatu, a liczba zobowiązań do zerowej emisji netto szybko rośnie wśród podmiotów szczebla niższego niż krajowy. Nowy raport analizuje obecny krajobraz i potencjał redukcji emisji takich inicjatyw w Europie.

Europejski Pakt Klimatyczny zainicjowany w grudniu 2020 r. zachęca ludzi, społeczności i organizacje do udziału w działaniach na rzecz klimatu i budowania bardziej ekologicznej Europy. Wiele inicjatyw zostało już zrealizowanych, a miasta, regiony, przedsiębiorstwa i społeczeństwo obywatelskie podejmują działania na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

Sprawozdanie zlecone przez Komisję rzuca światło na to, co wiemy dziś z perspektywy naukowej o niezliczonych inicjatywach w Europie, które powstały w okresie poprzedzającym porozumienie paryskie i po jego zawarciu. Zadano w nim również pytanie, jak najlepiej zmierzyć osiągnięte postępy.

Obok celów i działań na poziomie krajowym, coraz większe znaczenie w UE mają działania podejmowane przez podmioty subnarodowe i niepaństwowe. Dane pokazują, że w 2016 r. około 40 proc. emisji gazów cieplarnianych (GHG) w UE było objętych krótko- i średnioterminowymi celami (2020-2030) poszczególnych podmiotów, w tym miast, regionów i przedsiębiorstw.

Liczba zobowiązań do zerowych emisji netto szybko rośnie również wśród unijnych podmiotów niższego szczebla/niepaństwowych. Od października 2020 r. 36 proc. całkowitej populacji UE będzie mieszkać w miastach lub regionach, które wyznaczyły sobie cel zerowych emisji netto. Ponadto ponad 130 międzynarodowych inicjatyw współpracy koncentruje się na ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych we wszystkich sektorach w UE, wyznaczając ambitne i ambitne cele.

Chociaż bezpośredni wpływ na redukcję emisji gazów cieplarnianych jest trudny do zmierzenia, inicjatywy mające na celu pośredni wkład w redukcję emisji przyniosły znaczące rezultaty, a literatura wskazuje, że poszczególne miasta europejskie poczyniły znaczne postępy w realizacji swoich celów na rok 2020.

Opracowanie metodologii, która pozwoli na wyraźne śledzenie postępów w zakresie redukcji emisji, stanowi wyzwanie, ale pierwsze wyniki prac międzynarodowych grup badawczych wskazują, że podmioty subpaństwowe/niepaństwowe mogą w znacznym stopniu przyczynić się do redukcji emisji gazów cieplarnianych w UE. Ten potencjał w zakresie łagodzenia skutków zmian klimatu nie może być jednak oderwany od ambicji klimatycznych na poziomie krajowym lub unijnym: redukcję emisji można osiągnąć jedynie w koordynacji z polityką na poziomie krajowym i unijnym.

Wysoki potencjał redukcji emisji świadczy o gotowości do działania w terenie i o tym, że możliwe jest osiągnięcie większych ambicji, ale konieczna jest ściślejsza współpraca między podmiotami szczebla niższego niż krajowy oraz decydentami na szczeblu krajowym i unijnym.

Źródło: EC
Fot. EC

UE PLANUJE OGRANICZYĆ EMISJĘ METANU W SEKTORZE ENERGETYCZNYM

663 0

Komisja rozpoczęła konsultacje społeczne dotyczące aspektów emisji metanu w sektorze energetycznym. Celem tych 12-tygodniowych konsultacji jest wniesienie wkładu w przygotowanie przez Komisję wniosków dotyczących nowych przepisów UE w celu dalszego ograniczenia emisji metanu w sektorze energetycznym, które mają zostać przedstawione jeszcze w tym roku, zgodnie z unijną strategią metanową, opublikowaną w październiku 2020 r.

Ograniczenie emisji metanu jest jedną z priorytetowych inicjatyw w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, a w unijnej strategii metanowej podkreślono potencjał przyczyniania się do realizacji kluczowych celów klimatycznych, takich jak ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Strategia dotycząca metanu ma na celu ograniczenie zmian temperatury do 2050 r., poprawę jakości powietrza i wzmocnienie globalnego przywództwa UE w walce ze zmianami klimatu.

Chociaż przewiduje się, że istniejące strategie polityczne dotyczące emisji gazów innych niż CO2 doprowadzą do zmniejszenia emisji metanu w UE o 29 % do 2030 r. w porównaniu z poziomami z 2005 r., w ocenie skutków niedawno opracowanego przez Komisję planu dotyczącego celu w zakresie klimatu na 2030 r. stwierdzono, że zwiększenie ambicji UE w zakresie ogólnego zmniejszenia emisji do 55 % do 2030 r. wymagałoby również przyspieszonych działań w zakresie emisji metanu. UE ma cele redukcyjne do 2030 r. dla wszystkich gazów cieplarnianych, przy czym antropogeniczne emisje metanu są objęte wiążącymi krajowymi celami redukcji emisji na mocy rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego. Jednak obecnie nie ma polityki poświęconej ograniczeniu antropogenicznych emisji metanu z sektora energetycznego.

Konkretne cele wniosku dotyczącego polityki są dwojakie:

  • poprawa dostępności i dokładności informacji na temat konkretnych źródeł emisji metanu związanych z energią zużywaną w UE,
  • nałożenie na przedsiębiorstwa unijnych zobowiązań do ograniczania tych emisji w różnych segmentach łańcucha dostaw energii.

Konsultacje będą trwały do północy 30 kwietnia, czyli przez standardowy okres 12 tygodni, i obejmują 9 sekcji zawierających łącznie prawie 150 pytań. Większość pytań ma formę zaznaczonego pola odpowiedzi z miejscem na dalsze wyjaśnienia. Odpowiedzi można przesyłać we wszystkich językach urzędowych UE.

Komisja liczy na jak najszerszą grupę odbiorców – od władz publicznych, przedsiębiorstw, w tym małych i średnich przedsiębiorstw, stowarzyszeń branżowych, organizacji konsumenckich, stowarzyszeń pracowniczych, organizacji pozarządowych, organizacji zajmujących się ochroną środowiska, firm konsultingowych, środowisk akademickich, ośrodków analitycznych, innych zainteresowanych stron i obywateli.

Źródło: EC
Fot. EC